ARABULUCULUK SÜRECİNDE AVUKATLIK ÜCRETİ

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, anlaşmazlığın çözümüne hukuki destek sağlamak amacıyla tarafları temsil eden avukata ödenen bedeldir. Bu süreçte avukatlar, müvekkillerinin haklarını koruyarak sürecin adil bir şekilde ilerlemesi için gerekli hukuki desteği sunar. Ücretin belirlenmesinde işin karmaşıklığı, arabuluculuk toplantılarının sayısı ve süresi, avukatın harcadığı zaman gibi faktörler önemli rol oynar.

Avukatlar, arabuluculuk sürecinde sağladıkları profesyonel hukuki destek için ücret talep etme hakkına sahiptir. Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, genellikle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenir. Ancak taraflar arasında yapılan anlaşma ile de bu ücret belirlenebilir. Anlaşma sağlanamasa bile avukat verdiği hukuki desteğin karşılığı olarak ücrete hak kazanır. Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücretinin uygulamadaki önemi, tarafların haklarının korunması ve olası hak kayıplarının önüne geçilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu yazımızda arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti nedir, nasıl belirlenir, anlaşma ve anlaşamama durumunda ödenecek ücret ve ilgili yasal düzenlemelere dair merak edilen soruları cevaplamaya çalıştık. Keyifli okumalar dileriz.

ARABULUCULUK BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?

ARABULUCULUK SÜRECİNDE AVUKATLIK ÜCRETİ NEDİR?

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, tarafları temsil eden vekil avukatın sağladığı hukuki destek karşılığında aldığı ücreti ifade eder. Vekil avukat, arabuluculuk sürecinde müvekkilinin hak ve menfaatlerini koruyarak sürecin adil bir şekilde ilerlemesine katkıda bulunur. Sürece taraf vekili olarak katılan avukat, müvekkilinin çıkarlarının korunması ve adil bir uzlaşmaya varılması için profesyonel hukuki destek verir. Bu nedenle, arabuluculuk sürecinde avukata ödenecek ücret, avukatın bu süreçteki emek ve katkısının karşılığıdır ve sürecin sağlıklı işlemesi açısından önemli bir unsurdur.

ARABULUCULUK SÜRECİNDE AVUKATLIK ÜCRETİ NASIL BELİRLENİR?

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, taraf vekili olarak sürece katılan avukatın sağladığı hizmetin niteliğine ve işin kapsamına göre belirlenir. Ücretin belirlenmesinde, anlaşmazlığın karmaşıklığı, görüşme sayısı, toplantıların süresi ve avukatın sürece harcadığı zaman gibi faktörler esas alınır. Vekil avukat, müvekkilinin haklarını koruma, hukuki destek sağlama ve adil bir anlaşmaya ulaşılmasını destekleme görevlerini üstlendiği için, sunduğu bu hizmetler ücretin belirlenmesinde oldukça önemlidir.

Türkiye’de genel olarak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınmakla birlikte, arabuluculuk sürecine özgü durumlarda taraflar ve avukat arasında farklı bir ücret anlaşması yapılması mümkündür. Bu durumda, arabuluculuk sürecinde avukatın emeği ve katkısı göz önünde bulundurulur. Sürecin gereklerine göre hakkaniyetli bir ücret kararlaştırılır.

ARABULUCULUKTA AVUKATLIK ÜCRETİ TARİFESİ VE YASAL DÜZENLEMELER

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, taraflara sunulan hukuki hizmetlerin niteliğine göre belirlenir ve Türkiye Barolar Birliği’nin yıllık olarak yayımladığı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınarak düzenlenir. Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti tarifede, avukatların arabuluculuk görüşmelerine katılmaları, müvekkillerini temsil etmeleri ve anlaşma sağlandığında hukuki bağlayıcılığı olan anlaşma belgesi hazırlamaları gibi hizmetler için asgari ücret tarifesi belirlenmiştir. Bu tarifeler, sürecin kapsamına ve anlaşmazlığın durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir.

Yasal düzenlemeler, avukatların arabuluculuk sürecindeki rollerini ve arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti ile ilgili çerçeveyi netleştirir. 1136 Sayılı Avukatlık Kanunu, avukatların müvekkillerine sağladıkları destek için ücret talep etme haklarını korur. Bu kapsamda, avukat ve müvekkil arasında bir ücret sözleşmesi yapılabilir; aksi takdirde, belirlenen asgari ücret geçerli olur. Bu düzenlemeler, tarafların süreci şeffaf bir şekilde yürüterek olası anlaşmazlıkların önüne geçmektedir.

İHTİYARİ ARABULUCULUK SÜRECİNDE AVUKATLIK VEKALET ÜCRETİ

İhtiyari arabuluculuk sürecinde avukatlık vekalet ücreti, tarafların kendi istekleriyle arabuluculuk yolunu seçtikleri durumlarda ödenen avukatlık ücretini ifade eder. Bu süreçte avukat, müvekkilinin haklarını koruyarak anlaşma sağlanması için hukuki destek verir. İhtiyari arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi‘ne göre belirlenir. Bu süreçte, avukatlar tarafların temsil edilmesi için vekil olarak görev alırlar. Ücret, taraflar arasında yapılan anlaşmanın konusu para veya para ile değerlendirilebilen bir şeyse, belirli oranlarda hesaplanır. Anlaşma sağlanması durumunda avukatlık ücreti, anlaşma miktarının belirli yüzdeleri üzerinden belirlenir ve bu oranlar taraflar arasında yapılan sözleşmede belirtilir. Bu şekilde, avukatlık ücreti anlaşılan bedelin belirli bir oranı olarak hesaplanır ve hiçbir durumda asıl alacağı geçemez.

DAVA ŞARTI ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRECİNDE AVUKATLIK ÜCRETİ

Dava şartı zorunlu arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, belirli uyuşmazlık türlerinde mahkemeye başvurmadan önce arabuluculuğa katılmanın zorunlu olduğu durumlarda müvekkilini temsil eden avukata ödenen ücrettir. İş hukukundan kaynaklı uyuşmazlıklar, tüketici hukukundan kaynaklı uyuşmazlıklar, ticari uyuşmazlıklar, ortaklığın giderilmesi, kira hukuku kaynaklı uyuşmazlıklar gibi bazı uyuşmazlıklarda arabuluculuğa başvurulması, dava şartı olarak kabul edilir; yani arabuluculuk süreci tamamlanmadan mahkemede dava açılması mümkün değildir. Bu süreçte avukatlar, müvekkillerinin çıkarlarını gözeterek arabuluculuk görüşmelerine katılır ve süreci takip eder. Arabuluculukta anlaşma yapılması durumunda ise avukat ile müvekkili arasındaki yapılan sözleşmeye binaen arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti söz konusu olur.

Zorunlu arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, işin kapsamı, sürecin uzunluğu, yapılan toplantı sayısı ve avukatın harcadığı emek gibi unsurlar göz önünde bulundurularak belirlenir. Ücret genellikle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanmakla birlikte, taraflar ve avukat arasında farklı bir ücret üzerinde anlaşma sağlanması da mümkündür. Anlaşmaya binaen yapılan sözleşme sonucunda avukatlık ücretinin tespiti sağlanır.

ARABULUCULUK SÜRECİNDE AVUKATLIK ÜCRETİ

KONUSU PARA OLMAYAN VEYA PARA İLE DEĞERLENDİRİLEMEYEN İŞLERDE AVUKATLIK ÜCRETİ

Konusu para olmayan veya maddi bir değeri olmayan işlerde avukatlık ücreti, sürece taraf vekili olarak katılan avukatın sunduğu hukuki hizmetin kapsamına göre belirlenir. Bu tür davalarda anlaşmazlık doğrudan para ile ölçülemediği için, ücretin yüzdelerle belirlenmesi mümkün değildir. Bu durumda vekil avukatın ücreti işin niteliğine, karmaşıklığına ve avukatın üstlendiği hukuki sorumluluğa göre şekillenir. Örneğin, velayet, kişisel hakların korunması, manevi tazminat veya gayri maddi haklarla ilgili davalarda avukatın rolü, müvekkilinin hak ve çıkarlarını korumak, ona süreç boyunca hukuki destek sağlamak ve süreci vekaleten takip etmektir.

Bu işlerde avukatlık ücreti, genellikle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınarak belirlenir. Tarife, davanın türüne ve avukatın üstlendiği işin kapsamına göre değişen asgari ücretler belirler ve avukatlık hizmeti bu ücretlerin altında olamaz. Ancak, vekil avukat ve müvekkili karşılıklı anlaşarak tarifede belirtilen tutarın üzerinde bir ücret kararlaştırabilirler. Bu durum, vekil avukatın dava sürecindeki rolüne, sunduğu hukuki desteğin kapsamına ve iş yüküne uygun, adil bir ücret belirlenmesi için oldukça önemlidir. Dolayısıyla, konusu para ile değerlendirilemeyen davalarda avukatlık ücreti, avukatın sağladığı hukuki desteğin mahiyeti ve sürecin gerektirdiği iş yükü göz önünde bulundurularak taraflar arasında belirlenir.

ARABULUCULUK ANLAŞMAZLIĞI HALİNDE AVUKATLIK ÜCRETİ

Arabuluculuk süreci sonunda anlaşamama durumunda avukatlık ücreti, Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi‘ne göre belirlenir. Bu durumda, avukata ödenmesi gereken ücret, belirlenen tarifeye uygun bir maktu tutar olarak hesaplanır. Bu ücret, sürece taraf vekili olarak katılan avukat tarafından talep edilir.

Anlaşma sağlanamayan arabuluculuk süreçlerinde, avukatın sürece katılımı ve yaptığı işlerin kapsamına göre belirlenen bu maktu ücret, genellikle sabit bir miktardır ve dava ile ilgili çeşitli masrafları kapsar. Taraflar, arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlayamazlarsa, avukatlık ücreti tarifede belirtilen bu sabit tutar üzerinden ödenir. Güncel tarifeye göre bu tutar 2025 yılı için 7.000 TL olarak belirlenmiştir.

ARABULUCULUK ÜCRETİNİN ÖDENMEMESİ DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücretinin ödenmemesi durumunda avukatın izleyebileceği yollar şunlardır:

İcra Takibi Başlatmak: Arabuluculuk sürecinin sonlanmasıyla birlikte arabuluculuk ücreti ödenmesi gereken, muaccel bir borç haline gelir. Bu borç ödenmediği durumda arabulucu, icra takibi başlatarak ücreti talep edebilir.

Dava Açmak: Ücretini icra takibi yoluyla alamayan avukat, mahkemeye başvurarak dava açabilir.

Anlaşma Tutanağı Şartlarını İncelemek: Sözleşmede arabuluculuk sürecinde avukatlık ücretine dair özel bir hüküm varsa, buna göre işlem yapılır. Avukatlık ücretine dair sözleşmede bulunan hükümler taraf vekili avukatın hakkını korur.

VEKALET ÜCRETİ ALACAĞI İÇİN ARABULUCUYA BAŞVURMAK ZORUNLU MU?

Vekalet ücreti alacağı için arabuluculuğa başvurmak dava şartı değildir. Zorunlu (dava şartı) arabuluculuk Türk Hukukunda kanunlarda düzenlenmiştir ve sınırlı sayıda sayılmıştır. İşçi-işveren ilişkilerinden doğan alacaklar, tazminat ve işe iade davaları, ticari davalar ve bazı tüketici davalarında, ortaklığın giderilmesinde, kira hukukunda arabuluculuk zorunludur. Vekalet ücretinden doğan alacak bu uyuşmazlıkların dışında kalır. Vekalet ücreti alacağı durumunda, taraflar isterse ihtiyari olarak arabuluculuğa başvurabilir. Vekalet ücreti alacağı, zorunlu arabuluculuk dava şartı olarak öngörülmediği için doğrudan mahkemede dava açmak mümkündür.

ARABULUCULUK VEKALET ÜCRETİ ALACAĞI DAVASI GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücretinin alınamaması durumunda başvurulacak görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesidir. Avukatın bu süreçte verdiği hukuki hizmet karşılığında hak ettiği vekalet ücretini tahsil edememesi durumunda bu mahkemede dava açması gerekmektedir Yetkili mahkeme ise genel yetki kuralları çerçevesinde belirlenir. Davalının bulunduğu yer mahkemesi genel yetkili mahkemedir. Aynı zamanda, dava konusu sözleşmenin yapıldığı veya vekalet sözleşmesinin ifa edildiği yer mahkemesi yetkilidir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Arabuluculuk Sürecinde Avukatlık Ücreti Ne Kadar?

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, sürecin kapsamına, anlaşmazlığın türüne ve avukatın sunduğu hizmete göre belirlenir. Bu ücretin belirlenmesinde Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınır. Taraflar ve avukat, asgari tarifenin altında kalmayacak şekilde ücret konusunda anlaşmaya da varabilirler. Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, esasında Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre şekillenir. 2024-2025 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne buradan ulaşabilirsiniz.

Arabuluculuk Sürecinde Avukatlık Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, para ile değerlendirilebilen işlerde, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) uyarınca anlaşma tutarının yüzdeleri baz alınarak belirlenir. Örnek olarak avukat ile müvekkili arasında yüzde 20 üzerinden bir anlaşma sağlandığını düşündüğümüzde, arabuluculuk sürecinde 100.000 TL tutarında bir anlaşma yapılırsa avukatlık ücreti olarak avukatı KDV hariç 20.000 TL’yi hak eder.

Avukatlık Ücreti Anlaşma Durumunda Nasıl Ödenir?

Arabuluculuk sürecinin sonunda bir anlaşma olması durumunda avukat, emeği gereği avukatlık ücretini hak eder. Bu ücreti ahzu kabz yetkisini kullanarak hesabına yatırılan anlaşma tutarından yüzdeliği düşerek tahsil edebileceği gibi müvekkili tarafından doğrudan ödeme yapılması suretiyle de tahsil edebilir.

Arabuluculukta Anlaşma Halinde Vekalet Ücretini Kim Öder?

Arabuluculukta anlaşmaya varılması durumunda, vekalet ücretini kimin ödeyeceği taraflar arasında yapılan anlaşmaya göre belirlenir. Sürece taraf vekili olarak katılan avukatın alacağı vekalet ücreti, genellikle taraflarca müzakere edilerek belirlenir. Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücretinin ödenmesi, müvekkille vekil avukat arasında baştan yapılan anlaşmaya göre şekillenir. Taraflar, arabuluculuk anlaşmasına göre bu ücreti paylaşabilir veya her bir taraf kendi avukatının ücretini üstlenebilir. Sürecin sonunda problem çıkmaması için vekalet ücreti konusunun arabuluculuk sürecinde netleştirilmesi oldukça önemlidir.

Arabulucu İçin Avukata Gerek Var Mı?

Arabuluculuk görüşmesinde, avukat bulunması zorunlu değildir fakat hukuki sürecin daha doğru, etkin ilerlemesi için avukat bulunması taraflara avantaj sağlar ve olası hak kayıplarını önler. Avukat aynı zamanda tarafların hakkını koruyarak anlaşma sürecinde aktif rol alır. Sürece avukatın katılması taraflar için yasal güvence sağlar.

Arabuluculuk Sürecinde Avukat Bulundurmak Zorunlu Mudur?

Arabuluculuk sürecinde avukat bulundurmak zorunlu değildir. Taraflar avukat olmadan da arabuluculuk sürecine katılabilirler. Ancak hukuki destek almak tarafların haklarının etkin bir şekilde korunması açısından faydalıdır. Arabuluculuk sürecinde hak ve menfaat dengesinin korunmasını sağlar. Harbiye Hukuk Bürosu olarak yetkin ve tecrübeli kadromuzla arabuluculuk sürecinizde de yanınızdayız.

Arabuluculuk Sürecinde Avukat Bulunması Süreci Nasıl Etkiler?

Avukatlar arabuluculuk sürecinde tarafların haklarını ve yasal düzenlemeleri gözeterek süreci en iyi şekilde yönetmeye katkı sağlar. Avukatın arabuluculuk sürecinde bulunması her iki taraf için de yasal bir güvence oluştururken sürecin etkinliğini de artırır. Avukatın katılımı, özellikle tarafların hukuki hakları ve yükümlülükleri konusunda doğru bilgilendirilmesini sağlar, bu da daha bilinçli bir karar verilmesine yardımcı olur. Arabuluculuk sürecinde avukatın varlığı tarafların daha sağlıklı bir şekilde anlaşmaya varmasını sağlayarak sürecin başarısını artırır.

Arabuluculuk Sürecinde Taraf Vekilinin Ücreti Belirlenirken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti belirlenirken, öncelikle işin karmaşıklığı, sürecin uzunluğu ve avukatın harcadığı zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Sürecin zorluğu, yapılan toplantı sayısı ve her bir toplantının süresi, ücretin belirlenmesinde etkili faktörlerdir. Ayrıca, avukatın sürecin başından itibaren müvekkiliyle yaptığı hazırlık görüşmeleri ve verdiği hukuki danışmanlık gibi katkıları da ücretin hesaplanmasında dikkate alınmalıdır.

Arabuluculuk sürecinde avukatlık ücreti, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne dayalı olarak belirlenir, ancak taraflar ve avukat arasında anlaşma da yapılabilir. Bu noktada, taraflar arasında açık ve net bir ücret anlaşması sağlanması önemlidir. Bu şekilde, sürece katılan vekil avukatın sürece katkısının ve emeğinin karşılığı hakkaniyetli bir şekilde verilmiş olur.

Anlaşma Sağlanması Halinde Avukatlık Ücretinde İndirim Yapılabilir Mi?

Taraflar arabuluculuk sürecinde avukatlık ücretini kararlaştırabilirler. Avukatın verdiği hizmetin karşılığı ve tarafların mutabık kaldığı ücret yasal düzenlemelerin öngördüğü asgari ücret tarifesinin altında kalamaz. Asgari ücret tarifesinin altında bir ücret karşılığı hizmet vermek Avukatlık Kanunu’na aykırıdır. Tarafların anlaşması halinde asgari ücret tarifesinin altında kalmamak kaydıyla indirim yapılması kararlaştırılabilir.

Avukatlık Ücreti Zamanaşımı Süresi Var Mı?

Avukatlık ücreti için zamanaşımı süresi, hizmetin verilmesinin ardından, ücretin muaccel hale geldiği tarihten itibaren 5 yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre içinde talep edilmeyen alacak zamanaşımına uğrar. Zamanaşımına uğrayan alacak hukuken talep edilemez hale gelir.

Selin ERDUR