FAHİŞ KİRA ARTIŞI

Fahiş kira artışı, kiracının mevcut kira bedelinin aşırı olarak arttırılmasıyla gerçekleşmektedir. Konut kiralamaları, ülkemizde, ev sahibi (kiralayan) ve kiracı arasında yapılan akde dayanır ve kira akdi belirli sınırlar içerisinde yapılır. Son dönemde yüksek enflasyon ile birlikte ev sahipleri, kiracılarından piyasa koşullarını göz önünde bulundurarak fahiş kira artışları talep etmektedirler. Bu durum kiracılar için maddi zorluklar doğurur. Fahiş kira artışları, kiracının haklarını ihlal eden ve yasal olarak çözülebilecek problemdir.

Her yıl, TÜİK tarafından açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması, kiraya verenin kira bedelini artış oranı olarak belirleyebileceği üst sınırı ifade eder. Yani, ev sahibi, mevcut kira bedelini sadece bu TÜFE oranında artırabilir. Ancak, TÜFE oranından daha fazla bir artış talep edilirse, kiracı bu durumu hukuki olarak reddedebilir. Türk Borçlar Kanunu’nun  344.maddesi kapsamında, kiracının ödemekle yükümlü olduğu kira bedelinin artırılması, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)‘nin yıllık ortalama değişim oranını geçemez.

Bu madde, kiracının aleyhine olacak aşırı kira artışlarını önlemek amacıyla getirilmiştir. Türkiye’de konut kiralarındaki artışlar, belirli bir yasal çerçeveye dayanır ve ev sahiplerinin TÜFE oranını aşan bir artış yapması mümkün değildir. Kiracı, böyle bir artışı kabul etmek zorunda değildir. Fahiş kira artışları durumunda, kiracının yasal haklarını savunması için çeşitli yasal çözümler bulunmaktadır ve bu yollarla yüksek kira artışlarının önüne geçilebilmektedir.

Yazının devamında fahiş kira artışı ve fahiş kira artışı sonucunda kiracının yasal hakları detaylı olarak açıklanmıştır.

FAHİŞ KİRA ARTIŞI NEDİR?

Fahiş kira artışı, kiraların olağan artış oranlarının çok üzerinde, aşırı düzeyde yükseldiği durumları tanımlar. Türkiye’de özellikle büyük şehirlerde son dönemde konut kiralarındaki bu tür yüksek artışlar sıkça gündeme gelmiştir. Bu artışlar, genellikle ekonomik dalgalanmalar, enflasyon oranlarındaki artış, arz talep dengesizlikleri ve daralan konut piyasası gibi sebeplerle ortaya çıkar.

Örneğin, kira sözleşmesi yenilendiğinde veya yeni bir sözleşme yapıldığında, kira bedelinin yıllık enflasyon oranlarının çok daha üzerinde artması, “fahiş artış” olarak değerlendirilebilir. Son yıllarda, bazı şehirlerde kiraların %50, %100 veya daha fazla oranlarda arttığına dair örnekler görülmüştür. Bu da kiracılar için yaşam maliyetlerinde önemli bir artışa yol açmıştır.

Türk hukukunda, kiraların artışı, genellikle enflasyon oranına göre belirlenir, ancak devlet zaman zaman bu artışları sınırlayan düzenlemeler yapabilmektedir. Örneğin, 2022 ve 2023 yıllarında Türkiye’deki bazı illerde kiralara uygulanan artış oranlarına üst sınır getirilmişti.

Fahiş kira artışları, kiracılar için finansal bir yük oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda konut piyasasında dengesizliklere yol açmaktadır. Bu durum hem kiracılar hem de ev sahipleri açısından zorluklar yaratabildiği gibi özellikle de orta ve dar gelirli aileler için büyük sıkıntılara neden olabilmektedir.

FAHİŞ KİRA ARTIŞI HANGİ DURUMLARDA GÜNDEME GELİR?

Fahiş kira artışı, yasal mevzuatlarda belirlenen sınırları aşmasıyla gerçekleşir. Kira artışı, sözleşme serbestisi ilkesine göre tarafların iradelerine bırakılmıştır. Fakat bazı sınırlamalara da tabi hale getirilebilir.

Fahiş kira artışı, genellikle kiracı ve ev sahibi arasında anlaşmazlıklara neden olan önemli bir konudur. Kira süresi dolduğunda, ev sahipleri yüksek artış talep edebilir; ancak bu artış oranı, TÜFE ile sınırlıdır. Ev sahibinin değişmesi durumunda, yeni malik piyasa koşullarına göre zam isteyebilir, ancak mevcut kira sözleşmesi kiracıyı korumaya devam eder. Bazı durumlarda ev sahipleri, kira bedelinin piyasa değerinin altında olduğunu öne sürerek zam talep edebilir, ancak bu tür taleplerin hukuki değerlendirilmesi şarttır.

Gayrimenkulün tadilat veya yenileme sonrası değer kazanması halinde yapılan kira artışlarının, masraflarla orantılı olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, bazı ev sahipleri yasal sınırları aşarak kira artışı yapmak isteyebilir; bu gibi durumlarda kiracılar hukuki yollarla haklarını savunabilir. Enflasyon gibi ekonomik koşullar nedeniyle artış talepleri gündeme gelse de, Türkiye’de bu tür zamlar yasal düzenlemelerle sınırlandırılmıştır. Tüm bu durumlarda, Türk Borçlar Kanunu ve ilgili yasal düzenlemeler esas alınarak hak kayıplarının önlenmesi mümkündür.

KİRA ARTIŞININ YASAL SINIRLARI NELERDİR?

Kira artışı yasal olarak belirli sınırlar çerçevesinde yapılmaktadır. Kira artış oranının belirlenmesinde birkaç önemli faktör rol oynar. Bunlar arasında yıllık TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranı, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin hükümleri ve geçerli yasal düzenlemeler yer alır. İlk olarak, kiracılar ve ev sahipleri, kira artışını yıllık TÜFE ortalamasına göre belirlemeyi veya bu oranı geçmeyecek şekilde bir artış oranı üzerinde anlaşmayı tercih edebilirler. Bu durumda, belirlenen artış oranı TÜFE oranını aşarsa, yapılan zam hukuken geçersiz kabul edilir ve aynı zamanda adil olmayan bir artış olarak değerlendirilebilir.

Kira sözleşmesinde, taraflar kira artış oranını belirleme konusunda kendi anlaşmalarını yapabilirler. Bu hüküm, sözleşmenin koşullarına bağlı olarak değişebilir ve tarafların karşılıklı rızasına dayalıdır. Son olarak, mevcut yasal düzenlemeler de kira artış oranını etkileyen önemli bir unsurdur. Örneğin, 2022 yılında yürürlüğe giren ve 2024 Temmuz ayında sona ermesi beklenen “yıllık %25 artış sınırı” gibi geçici düzenlemeler, son dönemdeki kira artışları üzerinde etkili olmuştur. Bu tür yasal sınırlamalar, kira artışlarını düzenleyen çerçeveyi şekillendirirken dikkate alınmalıdır.

Ayrıca , kira artışının yasal sınırları ve yasal kira artış oranı hakkındaki yazımıza tıklayarak ulaşabilirsiniz.

KONUT KİRALARINDA EV SAHİBİ KİRAYI NE KADAR ARTTIRABİLİR?

Türk Borçlar Kanunu (TBK) Madde 344’e göre, konut kiralarında ev sahibi, kira artışını Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan önceki senenin yıllık ortalama enflasyon oranını aşamamaktadır. Eğer kira sözleşmesinde TÜİK oranından daha düşük bir artış oranı belirlenmişse, bu oran geçerli olmaktadır . Kira artışı, sözleşmede belirtilen sürelerde (genellikle yıllık) yapılmakla birlikte kiracıya yazılı olarak ev sahibi tarafından bildirilmelidir. Artışın geçerlilik kazanabilmesi için, bu bildirim zorunludur.

TÜİK tarafından bir önceki yılın 12 aylık ortalama enflasyon oranı Şubat 2025 için yüzde 56,35 olarak açıklanmıştır dolayısıyla ev sahibi kira bedelini en fazla yüzde 56,35 oranında artırabilir. Örneğin kira sözleşmesinde “yıllık artış oranı enflasyon oranının dörtte biri kadar olacak” gibi bir hüküm varsa, ev sahibi kira bedelini en fazla 14,08 oranında artırabilir.

İŞYERİ KİRALARINDA MAL SAHİBİ KİRAYI NE KADAR ARTTIRABİLİR?

İşyeri kiralarında kira artışı, Türk Borçlar Kanunu ile sözleşme şartlarına bağlı olarak yapılır. TBK’nın 344. maddesine göre, taraflar kira artış oranını belirlerken “sözleşme serbesti ”ne göre bir miktar belirleyebilir fakat akdin kiracı tarafını korumak amacıyla kanun koyucu tarafından , TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranını geçemeyeceği belirlenmiştir.. Eğer sözleşmede bir artış oranı belirlenmişse, bu oran geçerlidir fakat TÜFE oranını aşamaz. İşyeri kiralarının artışı, ayrıca piyasa koşulları ile emsal kira bedelleriyle uyumlu olmalıdır; kiracı ile mal sahibi arasında bu konuda anlaşmazlık yaşanırsa, kiracı kira tespit davası açarak mahkemeden kira bedelinin yeniden belirlenmesini talep edebilir. Sonuç olarak, işyeri kiralarındaki artış oranı, enflasyon oranı ve sözleşme şartlarına dayanarak belirlenir ve yasal sınırlar içinde olmalıdır.

FAHİŞ KİRA ARTIŞI

EV SAHİBİ KİRAYA FAZLA ZAM YAPMAK İSTERSE KİRACI NE YAPMALI?

Konut ve çatılı işyeri kira sözleşmelerinde kiracının yıllık TÜFE ortalamasının üzerinde fahiş bir miktarı kabul etmemesi yasal hakkıdır. Yasal düzenlemelere aykırı yapılan kira artışı aynı zamanda hukuka aykırıdır.

Ev sahibinin her ne kadar özel hukukun temel hususlarından olan “sözleşme serbestisi” hususuna dayanarak istediği kira bedelini belirleme hakkı olsa da belirlenen sınırı aşan düzeyde kira artışı gerçekleştirilse bu durumda kiracının ödememe ve çeşitli yasal yollara başvurma hakkı mevcuttur.

Yazının devamında bu yollardan detaylı bahsedilmiştir; bu durumda bir avukata başvurmak ve detaylı bilgi almak önemli bir husustur.

FAHİŞ KİRA ARTIŞINA İTİRAZ NASIL YAPILIR?

Kiracılar, kira artışlarına karşı belirli haklara sahiptir. Kiracı, ev sahibinin uyguladığı kira zammının, yasal olarak belirlenen artış oranını aşması durumunda itiraz etme hakkına sahiptir. Yasal olarak, kira zammı sadece TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranı kadar yapılabilir; bu oranı aşan bir artış geçerli sayılmaz. Eğer ev sahibi, TÜFE oranından daha yüksek bir artış yaparsa, kiracı bu artışı kabul etmek zorunda değildir.

Kiracı, artışın yasal sınırlar içinde olması gerektiğini belirterek ev sahibiyle anlaşmaya çalışabilir. Ayrıca, kiracının şikayet hakkı da bulunmaktadır. CİMER (Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi) veya ALO 175 gibi resmi kanallar üzerinden durumu yetkililere bildirebilir.

Eğer kiracı ile ev sahibi arasında anlaşmazlık çözülmezse, kiracı, fahiş kira artışını Sulh Hukuk Mahkemesi’ne taşıyabilir. Mahkeme, kiracının başvurusu üzerine, kira bedelinin yasal ve hakkaniyete uygun bir şekilde belirlenmesini sağlayacaktır. Bu şekilde, kiracının ödeyeceği kira bedeli, yasal çerçeve içinde, taraflar için makul bir seviyeye çekilebilir.

KİRACILAR İÇİN HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER NELERDİR?

Kiracılar bakımından sahip oldukları çeşitli hak ve yükümlülükler bulunmaktadır. Sağlıklı bir kira ilişkisinin yürütülmesi kiracılar tarafından bilinmesi önemlidir.

• Kira bedelinin ödeme borcu
• Kiralananı özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu
• Temizlik ve bakım giderlerini ödeme borcu
• Ayıpları kiraya verene bildirme borcu
• Ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma borcu

Kiracılar için hak ve yükümlülükleri kısaca bu şekilde belirtilebilir. Ayrıca, kiracının evi gösterme zorunluluğu da bulunmaktadır. Evi gösterme zorunluluğu hakkında detaylı bilgiye de yine sitemizden ulaşabilmeniz mümkündür.

KİRAYA VERENLERİN HAKLARI VE SINIRLARI NELERDİR?

• Kiralananı teslim borcu
• Vergi vb. yükümlülüklere katlanma borcu
• Yan giderlere katlanma borcu
• Kiralananın ayıplarından sorumluluk (Teslim anındaki ve sonradan ayıplı hale gelmesinden sorumluluk.)
• Üçüncü kişinin ileri sürdüğü haklar sebebiyle sorumluluk (Zapttan sorumluluk ve üçüncü kişinin sözleşmenin kurulmasından sonra üstün hak sahibi olması)

Kiraya verenler için hak ve sınırlar bu kısaca bu şekilde belirtilebilir. Kiraya verenin hakları hakkında daha detaylı bilgi için yazımızı okuyabilirsiniz.

FAHİŞ KİRA ARTIŞINDA ŞİKAYET NASIL YAPILIR?

Yıllık TUİK ortalama oranını aşan oranda yapılan zamlar “fahiş kira artışı” olarak nitelendirilebilir. Fahiş kira artışı ile karşı karşıya kalan kiracı bunu ödemekte zorluk çekebileceği gibi aynı zamanda ödememe hakkı da bulunmaktadır. Yazının başında da bahsedildiği üzere kira artış oranını belirlerken ev sahibinin bir oranda artış yaparak hakkaniyetli miktarda kira alabilme hakkı korunduğu gibi; kiracının da fahiş kira ödeyerek ev sahibinin bu hakkını suistimal etmesine engel olunmuş ve enflasyon oranı bir barem olarak belirlenmiştir.

Fahiş kira artışı yapılması durumundan kiracıların ilgili kurumlara şikâyet etme hakkı bulunur. Kiracılar CİMER aracılığıyla ya da e-Devlet üzerinden şikâyette bulunabileceği gibi aynı zamanda Alo 175 Tüketici Danışma Hattı üzerinden şikâyette bulunabilirler.

MAHKEME İLE KİRA ARTIŞINDA EMSAL KİRALAR NASIL BELİRLENİR?

Türk Borçlar Kanunu’nun 344/3 maddesi kira tespit davasının dayanağını oluşturmaktadır. Eğer kira sözleşmesi 5 yıldan uzun süreli veya 5 yıldan sonra yenilenen bir sözleşme ise, her beş yılın sonunda kira bedeli hâkim tarafından belirlenir. Bu belirlemede tüketici fiyat endeksindeki yıllık değişim, kiralananın durumu ve çevredeki emsal kira bedelleri dikkate alınır. Sonuç olarak, kira bedeli hakkaniyete uygun şekilde belirlenir. Ayrıca, her beş yıldan sonraki kira bedeli, önceki maddelere göre yeniden değiştirilebilir. Bu düzenleme, kira bedelinin adil ve güncel koşullara uygun olmasını sağlamayı amaçlar.

Kira tespit davalarında emsal kira bedellerinin doğru biçimde tespit edilerek dosyayı dahil edilmesi, önemli bir aşamadır. Bu aşamada hâkim bilirkişi raporuna ihtiyaç duyar.

Kiralanan yerin mevki, cephesi yahut malzeme kalitesi raporun içeriğini oluşturmak ile beraber; Yargıtay emsal kira belirlenmesinde çeşitli formüller de kullanmıştır. Özellikle ülkenin ekonomik durumu ve enflasyon verileri dikkate alınmıştır. Bilirkişi raporlarında ayrıca emsal nitelikteki taşınmazların son üç yıllık kira endeksi raporları da talep edilebilir.

FAHİŞ KİRA ARTIŞI SONUCUNDA ÖDENEN FAZLA KİRALARI GERİ ALMA HAKKI

Yasal sınırları aşan ve “fahiş” kabul edilebilecek kira artışları, kiracılar tarafından bazen farkında olmadan ya da zorunda kılınarak ödenebilmektedir. Ancak, bu tür fazla ödemeler hukuken “sebepsiz zenginleşme” kapsamında değerlendirilir ve kiracılar, ödedikleri fazla tutarları geri alma hakkına sahiptir. Yani kiracıların fahiş kira artışı sonucunda ödenen fazla kiraları geri alma hakkı mevcuttur. Türk Borçlar Kanunu’na göre, yasal artış oranının üzerinde oranın belirlenmesi durumunda, kiracılar fazla ödedikleri bedelleri; sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak talep edebilirler. Ancak bu hakkın kullanılabilmesi için belirli bir süre içinde başvurulması gerekmektedir. Sebepsiz zenginleşme davalarında, Türk hukukunda genellikle 2 yıllık bir zamanaşımı süresi öngörülmektedir; bu süre, fazla ödeme yapılan tarihten itibaren işlemeye başlar.

SIKÇA SORULAN SORULAR

2025 Yılı Konut Kira Artış Oranları Ne Kadardır?

11 Haziran 2022 tarihinde Resmî Gazete ’de yayımlanan geçici bir düzenleme ile, kira artış oranı 1 Temmuz 2023 tarihine kadar yüzde 25 olarak sabitlenmiştir. Bu uygulama ise 1 Temmuz 2024 itibarıyla son bulmuştur.

2025 yılı için konut kira artış oranı, Türkiye’deki yasal düzenlemelere göre, TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerine dayanarak hesaplanmaktadır. Bu oran, TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) üzerinden belirlenir ve kiraya yapılacak artışın üst sınırını oluşturur. Şubat 2025 itibariyle kira zam oranı yüzde 56,35 olarak belirtilmiştir.

Kira Bedeli Nasıl Belirlenir?

Kira bedeli, tarafların anlaşmasıyla belirlenir. “Sözleşme serbestîsi” ilkesi geçerlidir. Ancak bu serbesti; TÜİK yıllık ortalama TÜFE oranında ya da daha düşük olması sınırındadır. Anlaşma sağlanamazsa, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranına göre artış yapılır. Beş yıldan uzun sözleşmelerde veya anlaşmazlık durumunda, mahkeme; TÜFE, emsal kiralar ve kiralananın durumunu dikkate alır ve hakkaniyetli bir bedel belirler.

Ev Sahibi %100 Zam Yapabilir Mi?

Kira akitlerinde özellikle yaşam maliyetlerinin her geçen gün arttığı ve enflasyonun yüksek olduğu ortamda konut ve işyeri kira sözleşmelerinde kiraya veren tarafı olan ev sahipleri fahiş ve hukuka aykırı kira zammında bulunabiliyor.

Bu artış oranı %100 hatta %200’e kadar çıkabiliyor ancak bu zam oranları mevcut yasal düzenlemelere uymamakla ile birlikte maksimum kira zammı yıllık TÜFE ortalamasına eşit yapılabilmektedir.

Bu oran Şubat 2025 için yüzde 56,35 olduğundan kaynaklı ev sahipleri yüzde 56,35’in üzerinde kira artışı yapmamalıdır; kiracı bu oranın üzerinde zam ile karşılaştığı takdirde yasal yollara başvurabilir, %100 kira zammını ödeme zorunluluğu yoktur.

5 Yılı Dolduran Kiracıya En Fazla Ne Kadar Zam Yapılır?

Türk Borçlar Kanunu’nun 344/3. Maddesine göre, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde, yeni kira dönemi için uygulanacak kira bedeli, taraflar anlaşamazsa hakim tarafından belirlenir. Hâkim, kira bedelini belirlerken şu ölçütleri dikkate almaktadır:

1. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)’deki 12 aylık ortalama değişim oranı,
2. Kiralananın fiziki durumu ve özellikleri,
3. Çevredeki emsal kira bedelleri.

Hakim, bu ölçütlere dayanarak hakkaniyetli bir kira bedeli belirler. Bu süreç, uygulamada “Kira Tespit Davası” olarak bilinir. Taraflar anlaşamadığında, yeni kira bedeli mahkeme tarafından bu kriterler çerçevesinde karara bağlanır.

Kiracı Kira Artışını Kabul Etmezse Ne Olur?

Kira artış oranı bakımından ev sahibi ve kiracının anlaşamadığı durumlar da yaşanabiliyor. Kira sözleşmesinin bitiminde kiracı zam oranını kabul etmezse, ev sahibinin tahliye etme hakkı vardır. Kiracının tahliyesi hakkında detaylı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Bu tür durumlar da en dostane yöntem tarafların uzlaşarak; müzakere etmesidir. Bu yöntem hem kiracı hem de ev sahibi için daha avantajlı olabilir.

Emsal Kira Bedeli Nasıl Tespit Edilir?

Emsal kira bedeli, bir taşınmazın kira fiyatının, çevresindeki benzer taşınmazların kiralama bedellerine göre belirlenmesidir. Bu süreç hem kiracının hem de ev sahibinin hakkaniyetli bir kira bedeli ödemesini sağlamak amacıyla oldukça önemlidir. Yani, bir taşınmazın kira bedelini yalnızca o taşınmazın özelliklerine bakarak değil, aynı zamanda çevredeki ve benzer özelliklere sahip taşınmazların kiraları ile kıyaslayarak belirlemek, adil bir yaklaşım oluşturur.

Ev Sahibi Kiraya Fazla Zam Yapmak İsterse Kiracı Ne Yapmalıdır?

Ev sahibi tarafından bazı durumlarda kiraya fazla zam yapılmak istenmektedir. Fazla zamdan kasıt burada objektif bir ölçütle belirlenmelidir.

Şayet yasal düzenlemeleri aşan ya da yıllık TÜİK enflasyon ortalamasından fazla bir oranda yapılan zam “fazla/fahiş zam” olarak nitelendirilebilir. Bu durumda kira yasal çözümlere başvurmalıdır.

Haksız Kira Artışı İsteyen Ev Sahibi Nereye Şikayet Edilebilir?

Ev sahipleri haksız artışı talebinde bulunabilir. Bu durumda ev sahibinin haklarını, başvurabileceği kurumları bilmesi önemli bir husustur.

Haksız kira artışı isteyen ev sahibi hakkında kiracılar CİMER aracılığıyla Başvuru yaparak ya da ALO 175- Tüketici Danışma Hattı’nı arayarak şikâyette bulunabilir.

Fahiş Kira Artışı Yapmanın Cezası Var Mıdır?

Fahiş kira artışı yapılması sonucunda bu husus hukuka aykırı olmak ile beraber Borçlar Hukuku kapsamında çeşitli yasal yollara başvurulabilir. Bu durum için Ceza Hukuku kapsamında ise bir cezai bir müeyyide getirilmemiştir. Sonuç olarak cezai yaptırımı bulunmamaktadır.

Ev Sahibi 10 Yıl Sonra Ne Kadar Zam Yapabilir?

Ev sahibi 10 yıl sonra da yasal düzenlemelere uymalıdır ve açıklanan yıllık TÜFE ortalamasını baz alarak zam yapmalıdır.

Tahliye bakımından ise, kiraya veren, sözleşme süresi sadece dolduğu için kiracıyı çıkaramaz. Fakat 10 yıl sonunda her yıl için, sözleşmeyi sona erdirmek istediği takdirde ,  3 ay önceden bildirimde bulunulması zorunludur.

Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde ise, kiracı istediği zaman sözleşmeyi bitirebilir. Kiraya veren de eğer sözleşme 10 yıldan uzun süredir devam ediyorsa, yine yasal kurallara göre bildirimde bulunarak sözleşmeyi sonlandırabilir. 10 yılı dolduran kiracı ve tahliyesi hakkında detaylı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Ev Sahibim Kirayı Çok Arttırdı. Ne Yapmalıyım?

Ev sahibi, yasal sınırları aşan veya TÜFE oranlarını göz ardı ederek haksız kira artışı talep edebileceği gibi kiracının da bunu kabul etmeme hakkı bulunmaktadır. Sonuç olarak kiracı taraf olarak ev sahibinin fahiş kira artış talebini kabul etmeme; TÜFE oranına da dikkat edilerek, müzakere ederek orta yolda anlaşmak yine bir çözüm yolu olacaktır.

Ev Sahibi Kirayı 3 Katına Çıkarabilir Mi?

Ev sahibinin kira bedelini 3 katına çıkarması yasal değildir. Kira artışı, belirli bir oranı geçemez ve bu oran, her yıl Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranına bağlıdır. Bu oran, ev sahibinin uygulayabileceği en yüksek kira artışını belirler ve her yıl farklı olabilir.

Yani, ev sahibi istediği gibi bir artış yapamaz; artış miktarı, yasal sınırlara uygun olmalıdır. Kiracılar, yasal olmayan bir artışla karşılaştıklarında bunu reddedebilir, ev sahibiyle anlaşmazlık durumunda yasal yollara başvurarak haklarını savunabilir.

Haksız Kira Artışı Nereye Şikayet Edilir?

Ev sahipleri, kira artışı talebinde bulunurken yasal sınırları aşabilir veya haksız bir artış isteyebilirler. Bu durumda, kiracılar haklarını savunmak için çeşitli resmi yolları kullanabilirler. Örneğin, kiracılar Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden şikayet başvurusu yapabilir ya da ALO 175 Tüketici Danışma Hattı’ndan yardım alabilirler.

Bu yollar, kiracıların hukuki haklarını korumalarına ve adil bir çözüm süreci başlatmalarına olanak tanır. Ev sahiplerinin de yasal çerçevede hareket etmeleri, olası anlaşmazlıkların önüne geçilmesine ve taraflar arasında sağlıklı bir iletişim kurulmasına yardımcı olur.

Fazla Kira Artışı Şikayet Hattı Var mı?

Fazla kira artışına ilişkin kiracılar, mağdur duruma düşebiliyor ve bu durumda karşı karşıya kaldığında şikayet edebileceği bir hattın bulunup bulmadığını öğrenmek isteyebiliyor. Bu durumda kiracılar yasal düzenlemelere uygun olarak yıllık TÜFE ortalaması oranının üstünde kira artışı yapılan bedeli ödemek zorunda olmadığı gibi aynı zaman ALO 175 – Tüketici Danışma Hattı’nı arayarak bu durumla ilgili şikayette bulunabilirler.

Fazla Kira Artışı Ödenen Kiralar Geriye Dönük İstenebilir Mi?

Yıllık TÜFE oranının üstüne, yasal düzenlemelere aykırı yapılan kira artışı ve bu fahiş fiyat üzerinden kiralarda yasal problem doğmaktadır.

Yasal düzenlemeyi aşan, fahiş kira artışı sonucunda kiracılar tarafından fark etmeksizin ya da istemsizce yasal oranın üzerinde kira bedeli ödenebiliyor. Bu durumda “sebepsiz zenginleşme” hükümlerine dayanarak fazla kira artışı ödenen kiralar geriye dönük istenebilir bu durumda zamanaşımı süresine dikkat edilmelidir.4

TÜFE’den Fazla Kira Artışı Yapılabilir Mi?

Kira artış oranı için belirlenen yasal sınırların TÜFE ortalaması, güncel yasal düzenleme ve akitteki hüküm olarak belirtilebilir. Kiracı ve ev sahibi kira artışını belirlerken TÜFE yıllık enflasyon değişimi oranında kira artışı yapabilir.

TÜFE’ye bağlı olarak kira artışı yıllık TÜFE ortalamasına eşit ya da yıllık TÜFE ortalamasının altında olmalıdır. Yıllık TÜFE ortalamasının üstünde belirlenen kira artışı fahiş bir artış olmakla beraber hukuka uygun değildir.

Dolayısıyla yıllık TÜFE ortalamasından fazla kira artışı yapılamaz bu durumla karşı karşıya kalan kiracının yasal yollara başvurması önerilir.

EROL EFE BAYEZİT