Tekerrür, bir kişinin daha önce işlediği bir suçtan dolayı aldığı cezanın kesinleşmesinin ardından, belirli bir süre içinde aynı kişinin tekrar suç işlemesi durumunda devreye giren bir ceza infaz rejimidir. Türk Ceza Kanunu’na göre, suçta tekerrür durumunda fail daha ağır bir cezaya tabi tutulmamakta, ancak infaz rejimi değişmekte ve failin koşullu salıverilme süresi uzamaktadır. Bu durum, failin suç işlemeye yatkınlığı göz önünde bulundurularak toplum için tehlikesiz hale getirilmesine yönelik olarak getirilen bir güvenlik tedbiridir.
İÇİNDEKİLER
- TEKERRÜR NEDİR? HUKUKİ TANIMI VE KAPSAMI
- MÜKERRİRE ÖZGÜ İNFAZ REJİMİ NEDİR?
- TEKERRÜR HÜKMÜ HANGİ DURUMLARDA UYGULANIR? ŞARTLARI
- TÜRK CEZA KANUNU’NDA TEKERRÜR DÜZENLEMELERİ
- CEZA HUKUKUNDA SUÇTA TEKERRÜRÜN HUKUKİ SONUÇLARI
- TEKERRÜR UYGULANMAYAN SUÇLAR VE DURUMLAR NELERDİR?
- SUÇTA TEKERRÜR HÜKÜMLERİ NASIL UYGULANIR
- TEKERRÜR VE MÜKERRİRLERE ÖZGÜ İNFAZ REJİMİ
- CEZA HUKUKUNDA SUÇTA TEKERRÜR VE EK SAVUNMA
- SORULAN SORULAR
- Mükerrirlere Özgü İnfaz Nasıl Olur?
- İkinci Defa Mükerrir Nedir?
- Mükerrirlere Özgü Denetimli Serbestlik Kaç Yıldır?
- Mükerrer Kaçta Kaç Yatar?
- Mükerrirler Açık Cezaevine Geçebilir Mi?
- Mükerrirler Denetimli Serbestlikten Yararlanabilir Mi?
- 4’te 4 Mükerrer Ne Demek?
- Çift Mükerrer Ne Demek?
- 2. Kez Mükerrirlere Af Geldi Mi?
- Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejiminde Denetimli Serbestlik Kaç Yıldır?
- Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejiminde Denetimli Serbestlik Nasıl Uygulanır?
- Tekerrür Ve Mükerrer Arasındaki Fark Nedir?
- Suçta Tekerrür Hangi Durumlarda Uygulanır?
- Mükerrire Özgü İnfaz Kimlere Uygulanır?
- Mükerrire Özgü İnfaz Rejimi Hangi Yasal Düzenlemelerle Belirlenmiştir?
- Mükerrire Özgü İnfaz Sürecinde İyi Hal Uygulaması Yapılır Mı?
- Mükerrir Suçlu Ceza İndiriminden Faydalanabilir Mi?
- Tekerrür Hükmüne Karşı İtiraz Edilebilir Mi?
- Mükerrire Özgü İnfazda Denetimli Serbestlik Uygulanır Mı?
- Tekerrür Hükmü, Cezanın İnfaz Süresini Nasıl Etkiler?
- Mükerrire Özgü İnfazda Aile Ziyaretleri Kısıtlanır Mı?
- Tekerrür Hükümleri Çocuk Suçlular İçin Geçerli Midir?
- Mükerrir Hükümlüler İçin Af Veya Ceza İndirimi Çıkar Mı?
TEKERRÜR NEDİR? HUKUKİ TANIMI VE KAPSAMI
Tekerrür, daha önce işlenen bir suçun cezası kesinleştikten sonra, belli bir süre içinde aynı kişinin ikinci bir suç işlemesidir. Suçta tekerrür, durumunda suç işleyen kişi daha ağır bir ceza uygulamasına tabi olmaktadır.
Tekerrür, mevcut hukuk sistemimizde infaz hukuku kurumu olarak kabul edilmekle birlikte, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 58. maddesinde, tekerrür aynı zamanda bir güvenlik tedbiri olarak da düzenlenmiştir.
Tekerrür, ceza hukukunun temel ilkelerinden biri olan cezanın bireyselleştirilmesi ilkesine uygun olarak, bir güvenlik tedbiri niteliği taşımaktadır. Bu doğrultuda, suç işleyen kişiye uygulanacak yaptırımların belirlenmesinde, failin suça yatkınlık durumu dikkate alınarak, topluma yönelik tehlikeliliğinin önlenmesi amaçlanmaktadır. Kişinin bir suçu işledikten sonra ikinci bir suç daha işlemesi durumunda verilecek cezanın caydırıcılığının artırılması amacıyla uygulanan tekerrür, cezanın artırılmasına değil, infaz rejiminin ağırlaşmasına sebep olmaktadır ve suçta tekerrür durumunda fail cezasını, mükerrire özgü infaz rejimine göre çekmektedir.
MÜKERRİRE ÖZGÜ İNFAZ REJİMİ NEDİR?
Türk Ceza Kanunu, mükerrire özgü infaz rejimini 58. maddede düzenlemiştir. Bununla birlikte 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 108.maddesi de tekerrür durumunda mükerrire özgü infaz rejiminin kurallarını düzenlemektedir.
Suçta tekerrür durumunda mükerrire özgü infaz rejimi şu şekildedir:
- Tekerrür durumunda, tekerrür hükümleri uygulanacak sonraki suç için kanunda hapis cezası ve adli para cezası öngörülmüşse hapis cezasına hükmedilecektir. İkinci suç için verilecek kısa süreli hapis cezası olsa dahi yeniden adli para cezasına çevrilemeyecektir.
- Hükmedilen cezanın infazından sonra mükerrir hakkında denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasına karar verilecektir. Mahkûmiyet kararında, cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin de uygulanacağına karar verildikten sonra kişinin cezasının infaz edilmesiyle başlamak üzere mükerrir hakkında bir yıldan az olmamak üzere bir denetim süresi belirlenmektedir. Bu süre, en fazla beş yıla kadar da uzatılabilmektedir. Hükümlü, denetim süresi boyunca, infaz kurumunda edindiği meslek veya sanatı uygulamak üzere, bir kamu kuruluşunda ya da aynı meslek veya sanatı özel olarak icra eden bir kişinin gözetiminde, ücret karşılığında çalışabilmektedir. Denetim süresinde kendisine verilen yükümlülüklere ve yasaklara uymayan mükerrir hakkında 15 günden az ve 3 aydan fazla olmayacak şekilde disiplin hapsine karar verilmektedir.
- Çocuğun cinsel istismarı suçu ile bazı cinsel suçların nitelikli şeklini ve uyuşturucu madde ticareti suçunu işleyen hükümlülerin denetim süresi içinde yerine getirmeleri gereken bazı özel yükümlülükler bulunmaktadır. Bu hükümlülere uygulanacak yükümlülükler; tedavi amaçlı programlara katılmak, tıbbi tedaviye tabi tutulmak, mağdurun bulunduğu yerlere yaklaşmaktan yasaklanmak, çocuklar hakkında bakım ve gözetim yükümlülüğünü gerektiren faaliyetlerden yasaklanmak, suçun mağdurunun oturduğu ve çalıştığı yerleşim bölgesinde ikamet etmekten yasaklanmak, çocuklarla bir arada olmayı gerektiren ortamlarda çalışmaktan yasaklanmak.
- Hükümlünün koşullu salıverilmeden yararlanabilmesi için gereken süre, tekerrür durumunda uzatılmıştır. Bu hükmün amacı, ilk mahkumiyetten sonra da suç işlemeye devam eden kişinin toplum için tehlikeli olduğunun kabulü ile bu kişinin daha fazla infaz kurumunda kalmasının sağlanmasıdır. Mükerrirlerin koşullu salıverilmeden faydalanabilmeleri için infaz kurumunda geçirmeleri gereken süre;
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 39 yıl,
- Müebbet hapis cezası ise 33 yıl,
- Süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadarını infaz kurumunda geçirmeleri gerekmektedir. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet halinde ise en fazla 32 yılın infaz kurumunda geçirilmesi gerekmektedir.
Tekerrür nedeniyle koşullu salıverilme süresine eklenecek ceza, tekerrüre esas alınacak cezanın en ağırından fazla olamayacaktır.
İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda ise kişi artık koşullu salıverilmeden faydalanamayacaktır.
Çocuğun cinsel istismarı suçu ile bazı cinsel suçların nitelikli şeklini ve uyuşturucu madde ticareti suçunu işleyen hükümlülerin koşullu salıverilmeden yararlanabilmeleri için ceza infaz kurumunda geçirmeleri gereken süre cezanın ¾’ü olarak belirlenmiştir.
TEKERRÜR HÜKMÜ HANGİ DURUMLARDA UYGULANIR? ŞARTLARI
Tekerrür, bir kişinin daha önce işlediği suç nedeniyle ceza almış ve cezasını çekmiş olmasına rağmen, kişinin tekrar suç işlemesi durumunda uygulanan bir ceza rejimidir.
Suçta Tekerrürün Uygulama Şartları:
- Kesinleşmiş Ceza: Tekerrür hükümleri uygulanabilmesi için, kişi daha önce işlediği suçtan dolayı kesinleşmiş bir ceza almış olmalıdır. Ceza, hapis veya adli para cezası olabilecektir. Ceza kesinleşmeden önce işlenen ikinci suç nedeniyle tekerrür hükümleri uygulanmamaktadır.
- Cezanın İnfazı Gerekmez: Tekerrür için, ilk suçtan dolayı verilen cezanın infaz edilmesi gerekmemektedir. Sadece cezanın kesinleşmiş olması yeterli olmaktadır.
- Suçların Niteliği: Kasten işlenen suçlar için tekerrür hükümleri, sadece kasten işlenen suçlar arasında uygulanabilmektedir. Taksirli suçlarla kasten işlenen suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmamaktadır. Örneğin işlenen ilk suç taksirli suç ise ve sonraki suç kasten işlenen bir suç ise bu durumda tekerrür uygulanmayacaktır, tam tersi için de durum aynı şekildedir. Ancak ilk suç taksirle işlenmişse ve sonraki suç da taksirle işlenmişse bu durumda tekerrür uygulanacaktır.
- Süre Şartı: Tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için, birinci suç nedeniyle verilen ceza kesinleştikten ve cezanın infazı gerçekleştikten belirli bir süre içinde ikinci suçun işlenmiş olması gerekmektedir. Bu belirli süreler geçtikten sonra ikinci bir suçun işlenmesi durumunda tekerrür uygulanmayacaktır.
Önceki mahkûmiyet beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiriyorsa bu cezanın infazından sonra beş yıl içinde,
Beş yıl veya daha az süreli hapis cezasını ya da adli para cezasını gerektiriyorsa cezanın infazından itibaren üç yıl içinde ikinci bir suç işlenmelidir.
TÜRK CEZA KANUNU’NDA TEKERRÜR DÜZENLEMELERİ
Tekerrür, daha önce işlenmiş bir suçun cezası kesinleştikten sonra bir kişinin, belirli bir süre içerisinde yeniden bir suç işlemesi durumunda devreye giren bir hukuki müessese olarak, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiştir. TCK’nın 58. maddesi, tekerrürü bir güvenlik tedbiri olarak ele almaktadır. Bunun yanı sıra, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 108. maddesi de tekerrüre ilişkin düzenlemeler içermektedir.
Türk Ceza Kanunu Madde 58
TCK m.58, tekerrür kurumunu şu şekilde düzenlemektedir:
- fıkra ile tekerrürün temel tanımı yapılmış ve uygulama alanı belirlenmiştir. Buna göre, daha önce bir suç işlemiş ve bu suçtan aldığı cezası kesinleşen kişi, yeniden bir suç işlediği takdirde, ikinci suç için verilecek cezada herhangi bir artırım uygulanmamaktadır. Ancak failin yeniden suç işleme eğilimine karşı, cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri öngörülmüştür.
- fıkraya göre, tekerrürün uygulanabilmesi için failin daha önce işlediği suçun cezasının kesinleşmiş olması gerekmektedir. Ceza kesinleşmeden tekerrür hükümleri uygulanmamaktadır. Kesinleşme, cezanın hukuki olarak tartışılamaz hale gelmesi anlamına gelmektedir.
- fıkra, hangi ceza türlerinin tekerrür kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceğini düzenlemektedir. Adli para cezaları ve disiplin cezaları, tekerrür kapsamı dışında tutulmuştur.
- fıkra, tekerrür durumunda failin cezaevinden koşullu salıverilme sürelerinin uzatılmasını ve yeniden suç işlenmesini önlemek için gerekli denetimli serbestlik kurumunun uygulanacağını düzenlemektedir.
- fıkra, suçun işlendiği tarihte on sekiz yaşını doldurmamış kişilere tekerrür hükümlerinin uygulanamayacağını açıkça belirtmektedir.
- fıkra, tekerrür durumunda cezaların infaz rejiminde değişiklik yapılacağını ve failin cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulacağını düzenlemektedir.
- fıkra, mahkûmiyet kararlarının açık bir şekilde mükerrirlere özgü infaz rejimini ve uygulanacak denetimli serbestlik tedbirini içermesini şart koşmaktadır. Ancak mahkûmiyet kararında denetimli serbestlik tedbiri yer almasa bile denetimli serbestlik kanunen öngörüldüğü için denetimli serbestlik kararı her zaman verilebilecektir. Yani mahkûmiyet kararında açıkça infazdan sonra denetimli serbestliğin uygulanacağına yer verilmese bile bu durum, hükümlünün denetimli serbestlik tedbirinin dışında tutulduğu anlamına gelmemektedir.
- fıkra, mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve denetimli serbestlik tedbirlerinin kanunun öngördüğü şekilde uygulanacağını ifade etmektedir.
- fıkra, itiyadi suç işleyenler, suçu meslek edinen kişiler ve örgüt mensupları için de mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve denetimli serbestlik tedbirlerinin uygulanacağını hüküm altına almaktadır.
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun Madde 108
Tekerrüre ilişkin diğer bir düzenleme de Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 108. maddesinde yer almaktadır. Bu maddeye göre, tekerrür hâlinde koşullu salıverilme süreleri uzatılmakta ve failin yeniden suç işleme eğilimi göz önünde bulundurularak denetimli serbestlik tedbirleri uygulanmaktadır. Bu hükümler, toplumu failin yeniden suç işleme riskine karşı korumaya yöneliktir.
CEZA HUKUKUNDA SUÇTA TEKERRÜRÜN HUKUKİ SONUÇLARI
Ceza hukukunda tekerrür, failin önceden işlediği bir suçtan dolayı ceza aldıktan sonra yeniden bir suç işlemesi durumunda devreye giren bir hukuki durumdur. Tekerrür müessesesinin temel amacı, suçun tekerrürünü önlemek ve toplumu suçun zararlı etkilerinden korumaktır. Bu yüzden, tekerrür hükümleri genellikle hem failin yeniden suç işlemesini caydıracak tedbirler hem de toplumu koruyacak infaz rejimleri içermektedir. Bu nedenle tekerrür durumunda mükerrire özgü bir infaz rejimi belirlenmiştir.
- Tekerrür halinde, sonraki suç için kanunda hem hapis cezası hem de adli para cezası öngörülmüşse hapis cezasına hükmolunmaktadır. Ayrıca, ikinci suç için verilecek kısa süreli hapis cezası adli para cezasına çevrilmemektedir.
- Hükmolunan cezanın infazının ardından, mükerrir hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verilmektedir. Mahkûmiyet kararında, cezanın infazı sonrası denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilmekte ve kişinin cezasının infaz edilmesiyle birlikte mükerrir için en az bir yıl denetim süresi belirlenmektedir. Bu süre, beş yıla kadar uzatılabilmektedir. Hükümlü, denetim süresi boyunca infaz kurumunda edindiği meslek veya sanatı bir kamu kuruluşunda veya bu meslek veya sanatı özel olarak icra eden bir kişinin gözetiminde, ücret karşılığında uygulama imkanına sahip olmaktadır. Denetim süresi içinde kendisine yüklenen yükümlülükleri ve yasakları ihlal eden mükerrir, 15 günden kısa, 3 aydan uzun olmayan bir disiplin hapsine çarptırılabilmektedir.
- Çocuğun cinsel istismarı suçu ile bazı cinsel suçların nitelikli şeklini ve uyuşturucu madde ticareti suçunu işleyen hükümlülerin denetim süresi içinde yerine getirmeleri gereken bazı özel yükümlülükler bulunmaktadır. Bu hükümlülere uygulanacak yükümlülükler; tedavi amaçlı programlara katılmak, tıbbi tedaviye tabi tutulmak, mağdurun bulunduğu yerlere yaklaşmaktan yasaklanmak, çocuklar hakkında bakım ve gözetim yükümlülüğünü gerektiren faaliyetlerden yasaklanmak, suçun mağdurunun oturduğu ve çalıştığı yerleşim bölgesinde ikamet etmekten yasaklanmak, çocuklarla bir arada olmayı gerektiren ortamlarda çalışmaktan yasaklanmak.
- Hükümlünün koşullu salıverilmeden yararlanabilmesi için gereken süre, tekerrür durumunda uzatılmıştır. Bu hükmün amacı, ilk mahkumiyetten sonra da suç işlemeye devam eden kişinin toplum için tehlikeli olduğunun kabulü ile bu kişinin daha fazla infaz kurumunda kalmasının sağlanmasıdır. Mükerrirlerin koşullu salıverilmeden faydalanabilmeleri için infaz kurumunda geçirmeleri gereken süre;
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 39 yıl,
- Müebbet hapis cezası ise 33 yıl,
- Süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadarını infaz kurumunda geçirmeleri gerekmektedir. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet halinde ise en fazla 32 yılın infaz kurumunda geçirilmesi gerekmektedir.
Tekerrür nedeniyle koşullu salıverilme süresine eklenecek ceza, tekerrüre esas alınacak cezanın en ağırından fazla olamayacaktır.
İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda ise kişi artık koşullu salıverilmeden faydalanamayacaktır.
Çocuğun cinsel istismarı suçu ile bazı cinsel suçların nitelikli şeklini ve uyuşturucu madde ticareti suçunu işleyen hükümlülerin koşullu salıverilmeden yararlanabilmeleri için ceza infaz kurumunda geçirmeleri gereken süre cezanın ¾’ü olarak belirlenmiştir.
TEKERRÜR UYGULANMAYAN SUÇLAR VE DURUMLAR NELERDİR?
Bazı suçlar ve durumlarda tekerrür hükümleri uygulanmamaktadır. Türk Ceza Kanunu’nda tekerrür uygulamasının sınırlı olduğu bazı özel durumlar belirlenmiştir.
Tekerrür Uygulanmayan Suçlar ve Durumlar
- Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmamaktadır. Örneğin önceki mahkûmiyet taksirli bir suçtan kaynaklanmış ve sonraki suç da kasıtlı bir suçtan kaynaklanmış ise yahut tam tersi bir durum söz konusu ise tekerrür hükümleri uygulanmayacaktır. Tekerrür hükümlerinin uygulanması için birinci ve ikinci suç arasındaki ilişki taksir-taksir veya kast-kast olmalıdır.
- Sırf askeri suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmamaktadır. Zira tekerrür hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağına adli sicile bakılmak suretiyle karar verilmektedir. 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 5. maddesine göre ise, sırf askeri suçlardan dolayı verilen mahkûmiyetler adli sicile kaydedilmemektedir.
- Kasten yaralama, kasten öldürme, dolandırıcılık, yağma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümlerden dolayı tekerrür uygulanmamaktadır.
- Fiili işlediği sırada 18 yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında da tekerrür hükümleri uygulanmamaktadır.
- Türk Ceza Kanunu’nun 65. Maddesine göre, genel af halinde kamu davası düşmektedir. Bu nedenle verilen cezaları, bütün sonuçları ile ortadan kalkmaktadır. Bu nedenle tekerrüre esas alınacak olan birinci suç, genel af kapsamına girmişse tekerrür uygulanmayacaktır. Ancak özel af hali, mahkûmiyet üzerinde etkili olmadığından özel af halinde tekerrür uygulanabilmektedir.
SUÇTA TEKERRÜR HÜKÜMLERİ NASIL UYGULANIR
Türk Ceza Kanunu’na göre, tekerrür, daha önce işlenmiş bir suç nedeniyle verilen cezanın kesinleşmesinin ardından aynı kişi tarafından tekrar suç işlenmesi halinde devreye girmektedir.
Tekerrür durumunda aşağıdaki hükümler uygulanmaktadır:
- Koşullu Salıverilme Süresinin Uzatılması: Tekerrür halinde koşullu salıverilme süresi uzatılır. Bu, kişinin daha uzun süre cezaevinde kalmasını sağlamaktadır. Mükerrirlerin koşullu salıverilmeden faydalanabilmeleri için infaz kurumunda geçirmeleri gereken süre;
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 39 yıl,
Müebbet hapis cezası ise 33 yıl,
Süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadarını infaz kurumunda geçirmeleri gerekmektedir. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet halinde ise en fazla 32 yılın infaz kurumunda geçirilmesi gerekmektedir.
- İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda ise kişi artık koşullu salıverilmeden faydalanamayacaktır.
- Denetimli Serbestlik: Tekerrür durumunda, cezanın infazının ardından denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaktadır. Mahkûmiyet kararında, cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin de uygulanacağına karar verildikten sonra kişinin cezasının infaz edilmesiyle başlamak üzere mükerrir hakkında bir yıldan az olmamak üzere bir denetim süresi belirlenmektedir. Bu süre, en fazla beş yıla kadar da uzatılabilmektedir. Hükümlü, denetim süresi boyunca, infaz kurumunda edindiği meslek veya sanatı uygulamak üzere, bir kamu kuruluşunda ya da aynı meslek veya sanatı özel olarak icra eden bir kişinin gözetiminde, ücret karşılığında çalışabilmektedir. Denetim süresinde kendisine verilen yükümlülüklere ve yasaklara uymayan mükerrir hakkında 15 günden az ve 3 aydan fazla olmayacak şekilde disiplin hapsine karar verilmektedir.
- Çocuğun cinsel istismarı suçu ile bazı cinsel suçların nitelikli şeklini ve uyuşturucu madde ticareti suçunu işleyen hükümlülerin denetim süresi içinde yerine getirmeleri gereken bazı özel yükümlülükler bulunmaktadır. Bu hükümlülere uygulanacak yükümlülükler; tedavi amaçlı programlara katılmak, tıbbi tedaviye tabi tutulmak, mağdurun bulunduğu yerlere yaklaşmaktan yasaklanmak, çocuklar hakkında bakım ve gözetim yükümlülüğünü gerektiren faaliyetlerden yasaklanmak, suçun mağdurunun oturduğu ve çalıştığı yerleşim bölgesinde ikamet etmekten yasaklanmak, çocuklarla bir arada olmayı gerektiren ortamlarda çalışmaktan yasaklanmak.
TEKERRÜR VE MÜKERRİRLERE ÖZGÜ İNFAZ REJİMİ
Tekerrür, bir kişinin daha önce işlediği bir suç nedeniyle aldığı cezanın kesinleşmesinin ardından, aynı kişi tarafından tekrar suç işlenmesi durumunda devreye giren bir ceza hukukî kurumudur. Türk Ceza Kanunu ve Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, bu durumu detaylı şekilde düzenleyerek, tekerrürün uygulanabilmesi için bazı şartlar belirlemiştir. Bu düzenlemeler, toplumun güvenliğini sağlamak amacıyla suç işleyen bireylerin tekrar suç işlemelerinin engellenmesi ve bu kişilerin cezalandırılmasında daha etkin bir yöntem uygulanması amacını gütmektedir.
Bu düzenlemelere göre, tekerrürün uygulanabilmesi için öncelikle daha önce işlenen suçtan alınan cezanın kesinleşmiş olması gerekmektedir. Kesinleşmiş ceza, suçlunun cezalandırılmasına karar verilen mahkeme kararının artık tartışma konusu olmadan hukuki olarak geçerli olduğu anlamına gelmektedir. Cezanın infazı, tekerrür için gerekli olan bir şart değildir; sadece cezanın kesinleşmiş olması yeterlidir.
Tekerrür durumunda, suçlunun cezalandırılması farklı bir şekilde yapılmaktadır. Öncelikle, tekerrür hükümlerinin uygulanmasıyla birlikte, sonraki suç için verilecek cezaya herhangi bir artırım yapılmamaktadır. Ancak suçlunun yeniden suç işlememesi için infaz sonrası denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaktadır. Bu tedbirin amacı, suçluyu toplumdan izole etmek yerine, onun toplum içinde daha kontrollü bir şekilde yaşamasını sağlamak ve suçu tekrar işleme riskini azaltmaktır. Denetimli serbestlik süresi en az bir yıl olacak şekilde belirlenmekte ve bu süre, suçlunun davranışlarına göre beş yıla kadar uzatılabilmektedir. Ayrıca, denetimli serbestlik süresi boyunca, suçlunun edindiği meslek veya sanatı kamu kurumlarında veya özel sektörde icra etmesi sağlanabilmektedir.
Tekerrürün uygulanmasında koşullu salıverilme süresi de uzatılmaktadır. Bu, suçlu kişinin toplum için hala tehlike oluşturduğunun kabul edilmesi ve infaz süresinin uzatılması anlamına gelmektedir. Mükerrirlerin koşullu salıverilme hakkından yararlanabilmeleri için infaz kurumunda geçirmeleri gereken süre tekerrür hükümleri uygulanmadan geçirilmesi gereken süreden daha çoktur. Örneğin, müebbet hapis cezası alan bir mükerrir için bu süre 33 yıl, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası için ise 39 yıl olarak belirlenmiştir. Süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadarını infaz kurumunda geçirmeleri gerekmektedir.
CEZA HUKUKUNDA SUÇTA TEKERRÜR VE EK SAVUNMA
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 226. maddesi, suçun hukuki niteliğinin değişmesi halinde sanığa ek savunma hakkı tanımaktadır. Bu, sanığın, suçun niteliğinde meydana gelen değişikliklere karşı kendisini savunma hakkına sahip olduğunu belirtmektedir. Suçun niteliğinin değişmesi, suçun ceza unsurlarında bir farklılık yaratacak şekilde hukuki tanımının değiştirilmesi anlamına gelmektedir. Örneğin, başlangıçta basit bir hırsızlık suçuyla yargılanan bir kişinin, duruşma esnasında suçunun “nitelikli hırsızlık” olarak değiştirilmesi durumunda, sanığa bu yeni suçun hukuki niteliği hakkında savunma yapabilmesi için ek savunma hakkı verilmesi gerekmektedir.
Ek savunma hakkı, sadece suçun niteliği değiştiğinde değil, aynı zamanda cezanın artırılması veya güvenlik tedbirlerinin eklenmesi durumlarında da ortaya çıkmaktadır. Bu gibi durumlarda, sanığa ek savunma yapması için zaman tanınması gerekmektedir.
Tekerrür, sanığın daha önce işlediği suçtan dolayı cezasının kesinleşmesinin ardından tekrar suç işlemesi durumunda, mükerrirlere özgü infaz rejiminin uygulanması anlamına gelmektedir.
Tekerrür durumunda, cezaya ek olarak güvenlik tedbirlerinin uygulanmasına karar verildiğinden, sanığa ek savunma hakkı tanınması gerekmektedir. Örneğin, bir kişi daha önce bir hırsızlık suçundan ceza aldıysa ve aynı suçu tekrar işlerse, tekerrür hükümleri devreye girmektedir. Bu durumda, önceki suçları göz önünde bulundurularak fail daha ağır bir infaz rejimine tabi tutulmakta ve fail hakkında güvenlik tedbirlerine de karar verilmektedir. Bu nedenle tekerrür durumunda CMK m.226/2 hükmüne göre kişiye ek savunma yapma hakkının tanınması gerekmektedir.
SORULAN SORULAR
Mükerrirlere Özgü İnfaz Nasıl Olur?
Mükerrir suçlulara özgü infaz, koşullu salıverilme sürelerinin artması ve cezanın infazından sonra en az bir yıl denetimli serbestlik uygulanmasına karar verilmesidir. Mükerrirlerin koşullu salıverilmeden faydalanabilmeleri için ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 39 yıl, müebbet hapis cezası ise 33 yıl, süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadarını infaz kurumunda geçirmeleri gerekmektedir.
İkinci Defa Mükerrir Nedir?
İkinci defa mükerrir, hakkında daha önce tekerrür hükümleri uygulanan kişinin tekrar suç işlemesidir.
Mükerrirlere Özgü Denetimli Serbestlik Kaç Yıldır?
Mükerrirlere özgü denetimli serbestlik en az bir yıldır. Bu süre beş yıla kadar uzatılabilir.
Mükerrer Kaçta Kaç Yatar?
Mükerrirlerin koşullu salıverilmeden faydalanabilmeleri için ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 39 yıl, müebbet hapis cezası ise 33 yıl, süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadarını infaz kurumunda geçirmeleri gerekmektedir. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet halinde ise en fazla 32 yılın infaz kurumunda geçirilmesi gerekmektedir.
Mükerrirler Açık Cezaevine Geçebilir Mi?
Hükümlünün ilk kez mükerrir olması durumunda, örgütlü suçlar, terör suçları ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar hariç olmak üzere açık cezaevine geçiş hakkı bulunmaktadır. Ancak, hükümlü ikinci kez mükerrir olduğunda, açık cezaevine geçiş hakkı tanınmamaktadır.
Mükerrirler Denetimli Serbestlikten Yararlanabilir Mi?
Mükerrirlere özgü denetimli serbestlik, alınan ikinci cezanın infazından sonra başlamaktadır. Cezanın infazından sonra en az bir yıllık denetimli serbestlik uygulanmasına karar verilmekte ve bu süre beş yıla kadar uzatılabilmektedir.
4’te 4 Mükerrer Ne Demek?
4/4 mükerrer kavramı, ikinci kez mükerrir olmayı ifade etmektedir. 4/4 mükerrer, daha önce bir kez mükerrir durumuna düşen bir kişinin yeniden suç işlemesi sonucu ikinci kez mükerrir olmasıdır. 4/4 oranı, alınan cezanın tamamının cezaevinde infaz edileceği anlamına gelmektedir.
Çift Mükerrer Ne Demek?
Çift mükerrer, bir kişinin iki defa mükerrir duruma düşmesi anlamına gelmektedir.
2. Kez Mükerrirlere Af Geldi Mi?
İkinci kez mükerrirlere af gelmesi düşünülen 9. Yargı Paketi meclisten geçti ve kanunlaştı. Ancak mecliste görüşülen ve kabul edilen son haliyle, infazla ilgili düzenlemeler, ikinci kez mükerrir, 4/4 ceza indirimi ve denetimli serbestlik uygulamaları yargı paketinde yer almamaktadır.
Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejiminde Denetimli Serbestlik Kaç Yıldır?
Mükerrirlere özgü infaz rejiminde denetimli serbestlik en az bir yıldır. Denetimli serbestlik süresi beş yıla kadar uzatılabilmektedir.
Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejiminde Denetimli Serbestlik Nasıl Uygulanır?
Hükümlü, denetim süresi boyunca, infaz kurumunda edindiği meslek veya sanatı uygulamak üzere, bir kamu kuruluşunda ya da aynı meslek veya sanatı özel olarak icra eden bir kişinin gözetiminde, ücret karşılığında çalışabilmektedir. Denetim süresinde kendisine verilen yükümlülüklere ve yasaklara uymayan mükerrir hakkında 15 günden az ve 3 aydan fazla olmayacak şekilde disiplin hapsine karar verilmektedir.
Çocuğun cinsel istismarı suçu ile bazı cinsel suçların nitelikli şeklini ve uyuşturucu madde ticareti suçunu işleyen hükümlülerin denetim süresi içinde yerine getirmeleri gereken bazı özel yükümlülükler bulunmaktadır. Bu hükümlülere uygulanacak yükümlülükler; tedavi amaçlı programlara katılmak, tıbbi tedaviye tabi tutulmak, mağdurun bulunduğu yerlere yaklaşmaktan yasaklanmak, çocuklar hakkında bakım ve gözetim yükümlülüğünü gerektiren faaliyetlerden yasaklanmak, suçun mağdurunun oturduğu ve çalıştığı yerleşim bölgesinde ikamet etmekten yasaklanmak, çocuklarla bir arada olmayı gerektiren ortamlarda çalışmaktan yasaklanmak.
Tekerrür Ve Mükerrer Arasındaki Fark Nedir?
Tekerrür, kişinin işlediği bir suçtan dolayı aldığı cezanın kesinleşmesinden sonra yeni bir suç işlemesidir. Bu durumda kişi, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre cezasını çekmektedir. Mükerrer ise kişinin tekerrür hükümlerine tabi olduktan sonra tekrar suç işlemesi yani ikinci kez mükerrir olmasıdır.
Suçta Tekerrür Hangi Durumlarda Uygulanır?
Suçta tekerrür, önceki suçtan dolayı cezası kesinleştikten sonra yeni bir suç işleyen kişiler hakkında uygulanır. Burada önceki suçtan dolayı cezasının kesinleşmesi yeterli olup infaz edilme zorunluluğu bulunmamaktadır. Cezanın infaz edilmesi halinde ise beş yıldan daha uzun süreli hapis cezaları için beş, daha kısa süreli hapis cezaları için üç yıl içinde tekrar bir suç işleyen kişiler hakkında uygulanır.
Mükerrire Özgü İnfaz Kimlere Uygulanır?
Mükerrire özgü infaz, bir suçtan dolayı cezası kesinleşen ve daha sonra tekrar suç işleyen kişilere uygulanan bir infaz rejimidir.
Mükerrire Özgü İnfaz Rejimi Hangi Yasal Düzenlemelerle Belirlenmiştir?
Mükerrire özgü infaz rejimi Türk Ceza Kanunu m. 58 ve Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin Uygulanması Hakkında Kanun m. 108 hükmünde belirlenmiştir.
Mükerrire Özgü İnfaz Sürecinde İyi Hal Uygulaması Yapılır Mı?
Mükerrire özgü infaz sürecinin iyi halli olarak geçirilmesi durumunda koşullu salıverilmeden yararlanılabilir. Ancak koşullu salıverilme süresi, mükerrire özgü infaz rejiminde daha uzundur. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 39 yıl, müebbet hapis cezası ise 33 yıl, süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadarını infaz kurumunda geçirmeleri gerekmektedir. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet halinde ise en fazla 32 yılın infaz kurumunda geçirilmesi gerekmektedir.
Mükerrir Suçlu Ceza İndiriminden Faydalanabilir Mi?
Mükerrirlere özgü infaz sürecinin iyi halli bir şekilde tamamlanması durumunda, koşullu salıverilme hakkı kazanılabilmektedir. Ancak, mükerrirlere özgü infaz rejiminde koşullu salıverilme süresi daha uzun tutulmaktadır. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası için 39 yıl, müebbet hapis cezası için 33 yıl, süreli hapis cezalarında ise cezanın 2/3’ü kadar bir süre cezaevinde geçirilmesi gerekmektedir. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet durumunda ise toplamda en fazla 32 yıl cezaevinde geçirilmesi zorunludur.
Tekerrür Hükmüne Karşı İtiraz Edilebilir Mi?
Tekerrür hükmüne karşı itiraz edilebilmektedir. Eğer mükerrirlik kararı verildiğinde bir hata tespit edilirse, hükümlü, yargılamayı yapan mahkemeye dilekçe ile başvuruda bulunabilir. Mahkeme, dosyayı inceleyerek gerekirse mükerrirlik kararını kaldırabilmektedir.
Mükerrire Özgü İnfazda Denetimli Serbestlik Uygulanır Mı?
Mükerrire özgü infazda, cezanın infazı sona erdikten sonra en az bir yıl denetimli serbestlik uygulanmaktadır.
Tekerrür Hükmü, Cezanın İnfaz Süresini Nasıl Etkiler?
Tekerrür hükmü ile hükmedilen cezada doğrudan bir artış olmasa da tekerrür hükmünün verilmesiyle koşullu salıverilme süreleri artmaktadır. Böylece hükümlünün infaz kurumunda geçireceği süre artırılmaktadır. Bu süreler; ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 39 yıl, müebbet hapis cezası ise 33 yıl, süreli hapis cezası ise bu cezanın 2/3’si kadardır. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet halinde ise en fazla 32 yılın infaz kurumunda geçirilmesi gerekmektedir.
Mükerrire Özgü İnfazda Aile Ziyaretleri Kısıtlanır Mı?
Hayır, mükerrire özgü infazda aile ziyaretleri kısıtlanmamaktadır.
Tekerrür Hükümleri Çocuk Suçlular İçin Geçerli Midir?
Tekerrür hükümleri, fiili işlediği sırada 18 yaşını doldurmamış kişiler hakkında uygulanmamaktadır.
Mükerrir Hükümlüler İçin Af Veya Ceza İndirimi Çıkar Mı?
Mükerrir hükümlüler için genel af, geçmişteki suçları tamamen ortadan kaldırarak tekerrüre esas teşkil etmemesini sağlamaktadır. Ancak özel af, sadece cezanın infazını durdurmakta veya indirmekte olup, özel af durumunda suç kayıtlarda kalmaya devam etmektedir ve bu nedenle tekerrüre de esas teşkil etmektedir. Bu nedenle mükerrirler için özel af ya da ceza indirimi tekerrür durumunu etkilemez.