Denetimli serbestlik, hükümlülerin belirli şartlar altında ceza infaz kurumundan erken çıkışına imkan tanıyan bir uygulamadır. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un (İnfaz Kanunu) 105/A maddesi uyarınca düzenlenen bu müessese, hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması ve cezaevlerindeki yoğunluğun azaltılması amacıyla uygulanmaktadır. Ancak, denetimli serbestlik kararının devam edebilmesi için hükümlünün belirli yükümlülüklere riayet etmesi ve denetimli serbestlik ihlali yapmaması gerekmektedir. Bu yazıda, denetimli serbestlik ihlalleri, kararın geri alınması ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken hukuki detayları ele alacağız.
İÇİNDEKİLER
- DENETİMLİ SERBESTLİK KARARININ GERİ ALINMASI
- KARARIN GERİ ALINMASINI GEREKTİREN DURUMLAR
- SUÇ İŞLENMESİ HALİNDE KARARIN GERİ ALINMASI
- DENETİMLİ SERBESTLİK YÜKÜMLÜLÜKLERİNE UYMAMAKTA ISRAR NEDİR?
- DENETİMLİ SERBESTLİK KARARI KALDIRILAN HÜKÜMLÜ TEKRAR YARARLANABİLİR Mİ?
- DENETİMLİ SERBESTLİK İHLALLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- YÜKÜMLÜLÜK İHLALİ SEBEBİYLE AÇIK CEZA İNFAZ KURUMUNA GÖNDERİLEN HÜKÜMLÜ YENİDEN DENETİMLİ SERBESTLİKTEN FAYDALANABİLİR Mİ?
- AYNI İLAMIN VEYA İLAMLARIN İNFAZI İLE İLGİLİ OLARAK YENİDEN DENETİMLİ SERBESTLİK MÜMKÜN MÜ?
- DENETİMLİ SERBESTLİK KARARI VE YÜKÜMLÜLÜK İHLALİNDEN SONRA KESİNLEŞİP İÇTİMAA DAHİL EDİLEN YENİ CEZALARLA İLGİLİ DURUMLAR
- SONUÇ
DENETİMLİ SERBESTLİK KARARININ GERİ ALINMASI
Denetimli serbestlik kararı, hükümlünün infazın yapıldığı yer Cumhuriyet başsavcılığının talebi üzerine infaz hakimi tarafından verilir. Ancak, hükümlünün belirlenen yükümlülüklere uymaması veya yasada belirtilen diğer durumların gerçekleşmesi halinde denetimli serbestlik kararı geri alınabilir.
KARARIN GERİ ALINMASINI GEREKTİREN DURUMLAR
İnfaz Kanunu m.105/A-6’ya göre denetimli serbestlik kararının geri alınmasına neden olabilecek durumlar şunlardır:
1. Hükümlünün ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra 5 gün içinde denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurmaması,
2. Denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına uymamak,
3. Denetimli serbestlik görevlilerinin uyarı ve önerilerine uymamakta ısrar etmek,
4. Hükümlünün ceza infaz kurumuna dönmek istemesi.
Bu durumlarda, denetimli serbestlik kararı infaz hakimi tarafından kaldırılır ve hükümlü, koşullu salıverilme tarihine kadar açık ceza infaz kurumunda cezasını çekmek üzere geri gönderilir.
CEZA HUKUKU AVUKATIMIZDAN DETAYLI BİLGİ ALMAK İÇİN BİZİMLİ İLETİŞİME GEÇEBİLİRSİNİZ
SUÇ İŞLENMESİ HALİNDE KARARIN GERİ ALINMASI
İnfaz Kanunu’nun 105/A-7. maddesi, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra hükümlünün cezasının alt sınırı 1 yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suç işlemesi durumunda kamu davası açılmasını düzenler. Böyle bir durumda:
• Denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hakimi, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verebilir.
• Yargılama sonucunda beraat veya davanın düşmesi durumunda, denetimli serbestlik uygulamasına devam edilmesine infaz hakimi karar verir.
Bu noktada, kamu davası açılmasına bağlı olarak kararın geri alınıp alınmayacağı tamamen infaz hakiminin takdirine bırakılmıştır.
DENETİMLİ SERBESTLİK YÜKÜMLÜLÜKLERİNE UYMAMAKTA ISRAR NEDİR?
Denetimli serbestlik kararının geri alınmasında en kritik kavramlardan biri “ısrar”dır. Yönetmelik m.44’e göre “ısrar,” bir yıl içinde kasten ve mazeretsiz olarak yükümlülüklerin üç kez ihlal edilmesi anlamına gelir. Hükümlünün yükümlülüklere uymadığını belirten süreç şu şekilde işler:
1. İlk İhlal: Hükümlü, infaz işlemleri değerlendirme komisyonu veya infaz hakimi tarafından yazılı olarak uyarılır. Uyarı, 7201 sayılı Tebligat Kanunu’na uygun şekilde tebliğ edilir.
2. İkinci İhlal: Hükümlü, aynı şekilde ikinci kez yazılı olarak uyarılır.
3. Üçüncü İhlal: Hükümlü üçüncü kez yükümlülüğünü ihlal ederse, ısrar hali gerçekleşmiş sayılır ve denetimli serbestlik dosyası kapatılır.
Hükümlüye yapılan yazılı uyarının geçerli sayılabilmesi için, tebliğin usulüne uygun şekilde yapılması gerekir. Örneğin, Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 12.03.2018 tarihli kararı, usulsüz tebliğ nedeniyle uyarının geçerli olmadığını ve bu nedenle denetimli serbestlik kararının kaldırılamayacağını belirtmiştir.
DENETİMLİ SERBESTLİK KARARI KALDIRILAN HÜKÜMLÜ TEKRAR YARARLANABİLİR Mİ?
Hükümlünün denetimli serbestlik kararının geri alınması, aynı cezadan tekrar yararlanmasını engeller. Ancak, hükümlü başka bir cezası için denetimli serbestlik şartlarını yerine getirirse, bu ceza için yeniden denetimli serbestlik talebinde bulunabilir.
DENETİMLİ SERBESTLİK İHLALLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Denetimli serbestlik ihlallerinin ciddi sonuçları vardır. Bu süreçte dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
1. Tebligatların Doğru Alınması: Hükümlünün yazılı uyarıları zamanında alması ve içeriğini anlaması önemlidir.
2. Yükümlülüklere Uygun Davranılması: Hükümlü, denetim ve iyileştirme programına eksiksiz şekilde uymalıdır.
3. Hukuki Destek Alınması: Denetimli serbestlik kararının ihlal edilmesi veya geri alınması durumunda, bir avukattan destek alınmalıdır. Özellikle, denetimli serbestlik yükümlülükleri ve infaz sürecine hakim bir ceza avukatı sürecin doğru yönetilmesini sağlar.
SONUÇ
Denetimli serbestlik kararı, hükümlüler için önemli bir fırsat sunarken, bu fırsatı devam ettirmek belirlenen yükümlülüklere bağlıdır. İhlaller, kararın geri alınmasına ve hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine neden olabilir. Hükümlüler, yükümlülüklere riayet etmeli ve herhangi bir ihlal durumunda yasal haklarını korumak için hukuki destek almalıdır. Bu süreçte bir ceza avukatı, hem yükümlülüklerin yerine getirilmesi hem de kararın geri alınmaması için gerekli tüm hukuki adımları doğru bir şekilde atmanıza yardımcı olabilir.
Denetimli serbestlik süreçleri ve haklarınız hakkında detaylı bilgi almak için uzman bir hukuk danışmanına başvurabilirsiniz.

DENETİMLİ SERBESTLİK İHLALİ VE KARARIN GERİ ALINMASI
YÜKÜMLÜLÜK İHLALİ SEBEBİYLE AÇIK CEZA İNFAZ KURUMUNA GÖNDERİLEN HÜKÜMLÜ YENİDEN DENETİMLİ SERBESTLİKTEN FAYDALANABİLİR Mİ?
Hükümlünün denetimli serbestlikten faydalanması, belirli yükümlülüklere uyum sağlama koşuluna bağlıdır. Ancak, yükümlülük ihlali nedeniyle denetimli serbestlik kararı kaldırılarak hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesi durumunda, aynı süreçte yeniden denetimli serbestlikten faydalanıp faydalanamayacağı hukuki bir sorudur. Bu yazıda, yükümlülük ihlali sonrası hükümlünün yeniden denetimli serbestlikten faydalanabilme ihtimalleri, İnfaz Kanunu ve ilgili yönetmelikler ışığında detaylı olarak ele alınacaktır.
AYNI İLAMIN VEYA İLAMLARIN İNFAZI İLE İLGİLİ OLARAK YENİDEN DENETİMLİ SERBESTLİK MÜMKÜN MÜ?
AYNI İLAMIN İNFAZI DURUMU
Hükümlü, bir ceza ilamının infazı sırasında denetimli serbestlikten faydalandıysa ve yükümlülüklerini ihlal ettiyse, İnfaz Kanunu’nun 105/A maddesi uyarınca koşullu salıverilme tarihine kadar cezasını açık ceza infaz kurumunda geçirmek zorundadır. Bu durumda, aynı ilam kapsamında yeniden denetimli serbestlikten faydalanması mümkün değildir. Çünkü denetimli serbestlik hakkı, bir defaya mahsus kullanılabilir ve bu ilam kapsamındaki hak, yükümlülük ihlali nedeniyle sona ermiş olur.
İÇTİMALI CEZALARIN İNFAZI DURUMU
Hükümlünün, İnfaz Kanunu’nun 99. maddesi uyarınca birden fazla cezası içtima ettirilmişse (birleştirilmişse), denetimli serbestlik kararı bu içtimalı cezalara göre hesaplanan koşullu salıverilme tarihine bağlı olarak verilir. Yükümlülük ihlali, bu içtimalı cezaların tümü üzerinden gerçekleşmiş kabul edilir. Dolayısıyla, içtimalı cezalarda denetimli serbestlik hakkının bir defa kullanılması esastır ve hükümlü, yeniden bu haktan faydalanamaz.
DENETİMLİ SERBESTLİK KARARI VE YÜKÜMLÜLÜK İHLALİNDEN SONRA KESİNLEŞİP İÇTİMAA DAHİL EDİLEN YENİ CEZALARLA İLGİLİ DURUMLAR
YENİDEN TOPLAMA KARARI VE DENETİMLİ SERBESTLİK
Hükümlü, mevcut cezaları infaz edilirken sonradan yeni bir ilam kesinleşirse, İnfaz Kanunu’nun 99. maddesi uyarınca cezalar yeniden toplanır ve bakiye süre yeniden hesaplanır. Eğer hükümlü, önceki infaz sırasında denetimli serbestlikten faydalanıyorsa, yeni toplama kararı nedeniyle ceza infaz kurumuna alınır ve yeni ilamlarla birlikte infazına devam edilir. Bu süreçte:
• Denetimli Serbestlik Süresi Mahsup Edilir: Hükümlü, önceki denetimli serbestlikte geçirdiği süre kadar hakkını kullanmış sayılır. Örneğin, denetimli serbestlikte 180 gün geçirmişse, bakiye süreden bu süre düşülür ve kalan süre kadar yeniden denetimli serbestlik uygulanabilir.
• Yükümlülük İhlali Olması Durumu: Eğer önceki denetimli serbestlik sürecinde yükümlülük ihlali nedeniyle hükümlü açık ceza infaz kurumuna gönderilmişse, yeni toplama kararı sonrası ceza infaz kurumunda infaz edilen süreler dikkate alınarak yeniden denetimli serbestlik kararı verilebilir. Ancak bu durumda, önceki ihlal sürecinde geçen denetimli serbestlik süresi mahsup edilir.
DÖRT FARKLI İHTİMALDE HÜKÜMLÜNÜN DURUMU
1. DENETİMLİ SERBESTLİK VE TOPLAMA KARARINDAN ÖNCE YÜKÜMLÜLÜK İHLALİ
Hükümlü, denetimli serbestlik kararı verilmişken, yükümlülük ihlalinde bulunmuş ve toplama kararı verilmeden önce infazı kaldırılmış olabilir. Bu durumda:
• Yeni toplama kararı sonrası cezaların infazına başlanır.
• Hükümlü, bakiye süre kadar yeniden denetimli serbestlik hakkından faydalanabilir. Önceki denetimli serbestlikte geçen süre bu haktan düşülür.
2. AÇIK KURUMA İADE SONRASI YENİ BİR İLAM
Hükümlü, yükümlülük ihlali nedeniyle açık ceza infaz kurumuna gönderilmiş ve bu süreçte yeni bir ceza kesinleşmiştir. Bu durumda:
• Yeni cezaların infaz süresi hesaplanır.
• Eğer denetimli serbestlik şartları sağlanıyorsa, hükümlü bu haktan yeniden faydalanabilir. Ancak, önceki denetimli serbestlik süresi mahsup edilir.
3. TOPLAMA KARARI SONRASI YENİDEN DENETİMLİ SERBESTLİK VE İHLAL
Hükümlü, toplama kararı sonrası bakiye cezaları infaz etmiş ve tekrar denetimli serbestliğe ayrılmışsa, ancak bu süreçte yükümlülüklerini bir yıl içinde üç kez ihlal etmişse:
• Denetimli serbestlik hakkı sona erer.
• Bu durumda hükümlü, toplama kararı sonrası elde ettiği denetimli serbestlik hakkını da kaybeder ve açık ceza infaz kurumunda infazına devam eder.
4. TOPLAMA KARARI ÖNCESİ VE SONRASI YÜKÜMLÜLÜK İHLALLERİ
Hükümlü, ilk infaz sırasında iki kez, toplama kararı sonrası ise bir kez yükümlülük ihlalinde bulunmuş olabilir. Bu durumda:
• İlk iki ihlal, toplama öncesindeki denetimli serbestlik sürecine ilişkindir.
• Toplama sonrası yapılan ihlal, yeni denetimli serbestlik sürecine ilişkindir.
• Bu durumda, hükümlü lehine yorum yapılması gerektiği düşünülerek, ihlaller birleştirilmez ve hükümlü yeniden denetimli serbestlikten faydalanabilir.
YARGITAY KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Yargıtay, denetimli serbestlik ve yükümlülük ihlalleri ile ilgili olarak hükümlü lehine yorum yapılması gerektiğini vurgulamaktadır. Denetimli serbestlik ihlalleri, yalnızca ilgili olduğu süreç için değerlendirilmeli ve hükümlünün sonraki cezaları açısından denetimli serbestlik hakkını ortadan kaldırmamalıdır. Yargıtay kararlarına göre:
• Hükümlünün yükümlülük ihlalleri, yalnızca ihlal edilen denetimli serbestlik kararı ile sınırlı kalır.
• Yeni toplama kararı sonrası, şartlar sağlandığında hükümlü yeniden denetimli serbestlikten faydalanabilir.
SONUÇ
Denetimli serbestlik, hükümlüler için önemli bir hak olmakla birlikte, yükümlülük ihlalleri bu hakkın sona ermesine yol açabilir. Ancak, her denetimli serbestlik kararı bağımsız bir süreç olarak değerlendirilir. Hükümlünün yükümlülük ihlalleri, yalnızca ilgili olduğu süreç için geçerlidir ve yeni toplama kararı sonrası yeniden denetimli serbestlikten faydalanması mümkündür. Ancak, önceki süreçte denetimli serbestlikte geçen süre, yeni süreçten düşülür.
Bu konuda hukuki destek almak ve süreci doğru yönetmek, hem hak kaybını önler hem de hükümlünün denetimli serbestlikten yeniden faydalanmasını sağlar. İnfaz sürecinizle ilgili detaylı bilgi almak için bir uzman avukata başvurabilirsiniz.