UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASI

Uzman erbaş sözleşme feshi ve iptal davası, uzman erbaşların sözleşme koşullarına aykırı şekilde işten çıkarılmaları durumunda açılabilen bir davadır. Bu dava, sözleşmenin haksız feshedildiğini düşünen uzman erbaşların haklarını korumak ve görevlerine iade edilmek amacıyla açılır.

Uzman çavuş, Türk Silahlı Kuvvetli bünyesinde çalışan; belirli mesleki donanıma sahip askeri personeldir. Uzman çavuşlar genellikle lise veya dengi okul mezunudur ve çavuşluk yapmış kişilerdir. Mevzuatta uzman çavuş ve uzman onbaşılar, “uzman erbaş” olarak nitelendirilir. Uzman çavuş/onbaşı olan kişiler sözleşmeli olarak görevini sürdürmektedir. Sözleşmeleri idare tarafından ya da uygun hallerde kendileri tarafından feshedilebilir. Sözleşmesinin hukuka aykırı feshedildiğini düşünen uzman çavuş/onbaşı sözleşmenin feshinin iptali davası açabilir.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASI NEDİR?

Uzman erbaş, askeri faaliyetini TSK ya da Jandarma Genel Komutanlığı çatısında yürüten ve sözleşmeli biçimde çalışan meslekte uzmanlaşmış askerdir. Uzman çavuş ve uzman onbaşı rütbelerini de içine alarak kullanımı geniş bir kavramdır. Ayrıca Buraya tıklayarak 2024 yılı Jandarma Genel Komutanlığı bünyesindeki Sözleşmeli Uzman Erbaş başvuru hakkında detaylı kılavuza erişebilirsiniz. Buraya tıklayarak alımlar hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Uzman erbaş olarak görevine başlayan kimseler, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu gereğince en az 2 yıl ile en fazla 5 yıl sene olmak üzere sözleşmede bulunabilir.

Uzman erbaş sözleşmesinin feshi şayet hukuka aykırı bir şekilde yapıldıysa bu durumda feshin hukuka aykırı olduğuna dair iddia ile yargı yoluna gidilebilir. Bu durumda idari yargı tarafından görülecek “Feshin İptali Davası” görülerek uzman erbaş görevine dönebilmektedir.

Yazımızın devamında iptal davası ile detaylı bilgiler ve akıl kalan soru işaretlerine değineceğiz.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASI avukata sor

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASI HANGİ DURUMLARDA AÇILABİLİR?

Uzman erbaş sözleşmesini, yurt içinde görev yaptığı takdirde 3 ay önce; yurt dışında görev yapması halinde ise 6 ay önce yenileme talebinde bulunabilir. Sözleşme yenileme talebinde bulunmak için aşağıdaki şartları sağlamak gerekmektedir:

• Sözleşmenin bitimine en az üç ay kala (yurt dışı geçici göreve gidecek uzman erbaşlar için altı ay kala) hizmet süresini uzatmak istediğine dair bir dilekçe ile müracaat etmiş olmak,
• Almış oldukları son sicil notu, sicil tam notunun yüzde altmış (%60) ve daha yukarısında olmak,
• Açık kadro bulunması,
• Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nce belirtilmiş sağlık niteliklerine sahip olmak.

İdare tarafından feshinde yahut sözleşmenin yenilenmemesi durumunda bir hukuka aykırı unsuru bulunması durumunda kişi yetkili mahkemede sözleşmenin feshine ilişkin iptal davası açabilir.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR VE ZAMANAŞIMI

Uzman erbaş sözleşmesinin feshine ilişkin iptal davası açılabilmesi için davacı kişinin sözleşmesinin “hukuka aykırı” biçimde feshedilmesi, feshedildiğini düşünmesi gerekmektedir. Uygulamada sıklıkla karşımıza çıkan; uzman erbaşın sözleşmesinin bitimine 3 ay kala uzatılmasını içerir talebini bildirmesi gerekir aksi halde sözleşmesi feshedilir. Bu durumda uzatılmasını için ilgili süre içerisinde talebini bildiren uzman erbaşın bildirilmesine rağmen sözleşmesi feshedildiyse uzman erbaş sözleşme feshi iptali davası açabilir.

Sözleşmenin feshedilmesi idare tarafından;

• Sağlık sorunları,
• Başarısızlık ve istifade edilememe,
• Hava değişimi ve istirahat sebebi,
• Hakkında memuriyetten mahkûmiyet cezası olması,
• 45 yaş sınırı

Nedenlerinden dolayı feshedilebilir ve sözleşme yenilenemez.

İdare tarafından verilecek fesih kararlarında nedenlerin sıkılığı ve mecburiyeti gözetilmeli ve keyfi olarak idarenin takdir yetkisi kullanılmamalıdır. Keyfi, yasal düzenlemelerin dışında ve hakkaniyet gözetmeyen kararlar; “hukuka aykırılık” içerecek ve uzman erbaş sözleşmesinin feshine ilişkin iptal davasının temel dayanağı olacaktır.

Uzman erbaş sözleşme feshine ilişkin iptal davası zamanaşımı süresi, sözleşmenin feshine ilişkin tebliğin yapılmasından itibaren 60 gündür. Feshin iptali davası açacak kişinin zamanaşımı süresine kesinlikle dikkat etmesi gereklidir çünkü tebliğden itibaren 60 günlük süre hak düşürücü süredir ve 60 gün içinde açılmazsa; iptal davası açılamaz.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASI NASIL AÇILIR?

Uzman erbaş sözleşmesini feshi halinde kişiye terhis belgeleri tebliğ edilmektedir ve bu belgenin kişiye tebliğ edilmesinden itibaren askerlik ile ilişik kesilir ve sözleşme feshedilir.

Terhis belgelerini kişiye tebliğden itibaren 60 gün içinde sözleşmenin feshinin iptali davası açılmalıdır. İptal davası, yetkili ve görevli bir mahkemede; dava şartları yerine getirilerek bir dilekçeyle açılmalıdır. Aynı zamandan kişinin yoksun kaldığı parasal hakları da talep edilebilir.

Uzman erbaş sözleşmesinin feshine ilişkin iptal davasında “istinaf yolu” açıktır. İstinafta da davacının lehine bir karar çıkmadığı takdirde Danıştay’da temyiz yoluna gidilebilir.

Sözleşmenin feshine ilişkin iptal davası açılırken idare hukuku – idari yargı alanında profesyonel bir avukattan yardım almak önem arz eder. Bunun başlıca sebepleri; davanın konusunun maddi olarak birden fazla unsur içermesi ve davacı taraf bakımından kritik bir yargılama süreci olmasıdır. Buraya tıklayarak Harbiye Hukuk Bürosu’nun dalında profesyonel avukatlarından randevu oluşturabilir ayrıca büromuzun telefon ve e-posta adreslerine ulaşabilirsiniz.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASI

UZMAN ÇAVUŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTAL DAVASI YÜRÜTMEYİ DURDURMA TALEBİ

Uzman çavuş sözleşmesinin feshinin iptal davasında “yürütmeyi durdurma talebinde” bulunulabilir. Hukukumuzda mahkemece verilecek kararın yürütülmesi durumunda kişi bakımından doğacak mutlak zarar ve etkisinden korunma amaçlı yürütmeyi durdurma talebinde bulunur.

Uzman çavuş sözleşmesinin feshine ilişkin iptal davasında yürütmeyi durdurma talebinde bulunacak davacının ayrıca bir yürütmeyi durdurmaya ilişkin dava açmasına gerek yoktur; ilgili harç mahkemeye yatırılarak, iptal davasına ilişkin karar hükmüyle birlikte talep edilebilir.

Yürütmeyi durdurma talebi reddedildiği takdirde “itiraz hakkı” tanınmıştır. Bu durumda kişi yetkili Bölge İdare Mahkemesi’ne 7 günlük kesin süre içinde itirazda bulunmalıdır.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASINDA SÜREÇ VE AŞAMALAR

Uzman erbaş sözleşmesinin feshine ilişkin davada süreç, feshin davacı tarafa tebliğ edilmesiyle başlar. Tebliğ tarihinden itibaren 60 günlük süre içerisinde sözleşmesinin hukuka aykırı feshedildiğini düşünen kimse 60 günlük hak düşürücü süre içerisinden iptal davası açabilir.

İdari yargılama görülen bir dava olduğu için yargılama yazılı olarak yapılmaktadır. Yürütmeyi durdurma talepli açılacak davada mahkeme tarafından davalı kurumdan savunma istenecek ve savunma sonrası yürütmeyi durdurma talebi hakkında karar verilecektir. Yürütmeyi durdurma talebinin reddi davanın reddedileceği anlamına gelmemektedir. Yürütmeyi durdurma şartları kanunda ayrıca düzenlenmiş olup bu şartların sağlanmadığı kanaatine varan mahkeme talebi reddedebilir. Davalı idarenin savunması sonrası savunmaya cevap verme imkanı bulunmaktadır. Cevap verilmesi halinde bu da idareye tebliğ edilecek ve idare tarafından 2. Savunma dilekçesi verilecektir. Savunmaya cevap verilmemesi ya da 2. Savunma dilekçesinin verilmesi ile dosya tekemmül etmiş olur.

Bu aşamadan sonra mahkeme re’sen araştırma ilkesi gereği konuyla ilgili araştırma ve inceleme için ara kararlar alabilir. Davada duruşma istenmesi halinde mahkeme tarafından karar aşamasına gelen dosya için duruşma günü belirlenir ve duruşmadan sonra 15 gün içinde karar verilmesi gerekmektedir. İdari yargıda yazılı yargılama esas olduğundan 1 kez duruşma yapılır ve karar verilir. Karar yazım süresi ve onay süreciyle birlikte duruşma sonrası 2 aylık bir süreçte karar açıklanır. Kararın sonucuna göre istinaf kanun yoluna başvurulabilir. İstinaf kararının da olumsuz olması halinde temyiz kanun yoluna başvurulabilir.

Anayasa bireysel başvuru yolu da hak arama yollarından biridir.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASINDA MAHKEMENİN KARAR VERME KRİTERLERİ

Uzman erbaş sözleşmesinin feshinin iptaline ilişkin açılacak davada; yargılama sürecince mahkeme birden fazla unsuru göz önünde bulundurmaktadır. Her idari işlemde olduğu gibi yetki, şekil, sebep, konu ve amaç unsurları yönünden inceleme yapılacaktır. Ayrıca yargılama esnasında mahkeme delil, keşif, bilirkişi raporuna başvurabilir.

Davada başlıca gözetilecek unsur “hukuka aykırılık unsuru” dur. Mahkemece idare tarafından verilen fesih kararı, sebebinin hukuka uygunluğu değerlendirilmektedir. Keyfi ve(ya) mevzuat dışı bir fesih nedeni olup olmadığı incelenir. Mahkeme tarafından fesihin sebebinin geçerli olup olmadığı da yine değerlendirme konusudur.

SÖZLEŞME FESHİNİN İPTALİ DAVASI NE KADAR SÜRER?

Sözleşme feshinin iptali davasının süresi bakımından herhangi bir netlik bulunmamaktadır. Sözleşmenin feshinin iptali davasının süresini etkileyecek birden fazla etken bulunmaktadır. Bu etkenlerin başından davaya bakacak mahkemedeki yoğunluk, dava süresince talep edilen bilirkişi, tanık ve çeşitli deliller gibi sırayla çeşitlenebilir. Aynı zamanda duruma göre dava beklenilenden uzun sürebileceği gibi daha kısa da sürebilir. Dava açılışında ortalama dava süresi öngörülmekte olup bağlayıcılığı bulunmamaktadır. HSK teftiş raporları ve tavsiyeleri uyarınca dosyanın tekemmül tarihinden itibaren 6 ay içinde karar verilmesi tavsiye edilmektedir.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASINDA HARÇ VE MASRAFLAR

Uzman erbaş sözleşmesinin feshine ilişkin iptal davasında harç ve masrafları ödeyecek taraf davacı yani davayı açan taraftır. Mahkemeye ödenecek ücret, davanın açılması sırasında ödenir ve dava yürütülürken çıkan masraf da davacı tarafa yükletilir. Uzman çavuş sözleşme feshinin iptali davaları maktu harca tabidir. Dava açılışında başvurma harcı, karar harcı, yürütmenin durdurulması talebi var ise Y.D. harcı, tebligat işlemleri için taraf sayısı ve taleplere (duruşma, YD) göre posta masrafı alınmaktadır. 2024 yılı için başvurma ve karar harçları 427,60 TL, YD harcı 704,50 TL’dir. Posta masrafları da ortalama 2.500,00 TL ile 3.500,00 TL arasında değişmektedir.

Dava harcının ödenmesi Hukuk Muhakemeleri Kanunu gereğince bir dava şartı olarak sayılmıştır. Davanın açılması için bir zorunlu noktalardan biridir. Harcın ödenmemesi halinde mahkemece tarafa harcı ödemesi için süre verilir ve yine bu süre içinde harç yatırılmazsa dava usulen reddedilir.

Davanın kazanılması halinde davacı tarafın harç ve giderleri davalı tarafa yükletilmektedir.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ İPTALİ DAVASINDA AVUKATLIK ÜCRETİ

Uzman erbaş sözleşme feshinin iptaline ilişkin davada, avukata ödenecek miktar değişkenlik göstermektedir. Avukatlık ücreti olarak bir standart bulunmamaktadır. Avukatlık ücretleri Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen asgari tarife de belirlenen tutardan az olamaz. Bunun yanında baroların da tavsiye niteliğinde ücret tarifeleri bulunmaktadır.

Alınan hukuki danışmanlık, keşif/bilirkişi raporlarının alınması, dava değeri; süresi ve istinaf/temyiz hallerinin varlığı gibi birçok faktör avukatlık ücretinin belirlenmesinde rol oynar.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİNİN İPTALİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Uzman erbaş sözleşme feshinin iptali davasında görevli mahkeme “idare mahkemesidir. Uzman erbaş sözleşmesinin feshinin iptaline ilişkin yargılama “idari yargıda” görülür çünkü idari yargının görevi idari işlemlerin hukuki denetimine ilişkindir. Uzman erbaş sözleşmesinin feshi de bu alanda bir işlemdir.

Uzman erbaş sözleşmesinin feshinin iptaline ilişkin davada yetkili mahkeme ise kişinin uzman erbaşlık yaptığı son görev yeri mahkemesidir.

EROL EFE BAYEZİT