Tüketici Davalarında Zorunlu Arabuluculuk Süreci

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRECİ

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk, Türkiye’deki hukuk sisteminde 2020 yılı itibarıyla devreye giren önemli bir düzenlemedir. Tüketici ile satıcı veya hizmet sağlayıcı arasındaki uyuşmazlıkların mahkemeye taşınmadan önce arabuluculuk yoluyla çözülmesini zorunlu hale getiren bu uygulama, taraflar arasındaki uyuşmazlıkları hızlı ve düşük maliyetle çözmeyi hedefler. Arabuluculuk süreci, tarafların bir araya gelerek anlaşmaya varmasını ve uyuşmazlıkların çözülmesini sağlar. Bu yazıda, tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk sürecinin nasıl işlediği, bu sürecin aşamaları, avantajları ve uygulamada karşılaşılan sorunlar detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

Arabuluculuk Başvurunuzu  Tüketici Avukatı Eliyle Takip Edilmesini İstiyorsanız İletişim Bölümünden Bizimlem İrtibata Gçebilirsiniz.

ZORUNLU ARABULUCULUK NEDİR?

Zorunlu arabuluculuk, belirli uyuşmazlık türlerinde tarafların mahkemeye gitmeden önce arabuluculuk sürecine başvurmasını zorunlu kılan bir yargı mekanizmasıdır. Bu süreç, taraflar arasında anlaşma sağlanmasını teşvik eder ve mahkemeye gitmeye gerek kalmadan uyuşmazlıkların çözülmesine olanak tanır. Arabuluculuk, tarafsız bir üçüncü kişi olan arabulucu tarafından yönetilen, tarafların anlaşmaya varmasını kolaylaştıran bir süreçtir.

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk, tüketici ile satıcı ya da hizmet sağlayıcı arasındaki uyuşmazlıkların, dava açılmadan önce arabuluculuk yoluyla çözülmesini amaçlar. Bu uygulama, tarafların anlaşmaya varması durumunda mahkemeye gitmeden çözüm bulmasını sağlar ve yargı yükünü hafifletir.

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRECİ NASIL İŞLER?

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk süreci belirli aşamalardan oluşur ve bu süreç, uyuşmazlığın çözümüne kadar tarafların birlikte hareket ettiği bir sistem üzerine kuruludur. Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk süreci şu adımlardan oluşur:

1. Başvuru Süreci

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk sürecinin başlaması için taraflardan biri arabuluculuk başvurusunda bulunmalıdır. Arabuluculuk başvurusu, tüketicinin ya da satıcı/hizmet sağlayıcısının ikamet ettiği yerin Adalet Bakanlığı’na bağlı Arabuluculuk Daire Başkanlığı’na yapılabilir. Yani kişi en yakın adliyeye giderek arabuluculuk sürecine başvurabilir.

2. Arabulucunun Atanması

Başvuru yapıldıktan sonra, Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından bir arabulucu atanır. Arabulucu, taraflar arasında iletişim kurarak, uyuşmazlığı çözmek için her iki tarafla da müzakere sürecini yönetir. Arabulucunun amacı, tarafların anlaşmaya varmasına yardımcı olmaktır.

3. Görüşmeler ve Arabuluculuk Toplantıları

Taraflar arabulucunun belirlediği tarihte bir araya gelirler ve görüşmeler başlar. Arabulucu, taraflar arasında uzlaşma sağlanması için gerekli ortamı oluşturur. Görüşmelerde tüketici ve satıcı/hizmet sağlayıcı taleplerini ve şikayetlerini dile getirirler.

4. Anlaşmaya Varılması

Taraflar arabuluculuk sürecinde bir anlaşmaya varabilirlerse, bu anlaşma bir protokol haline getirilir ve taraflarca imzalanır. Anlaşma belgesi, mahkeme kararı niteliğinde olup bağlayıcıdır ve uygulanması zorunludur. Bu süreç sonucunda taraflar arasındaki uyuşmazlık mahkemeye taşınmadan çözüme kavuşur.

5. Anlaşmaya Varılamaması

Eğer taraflar arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlayamazlarsa, bu durum bir tutanakla belgelenir ve süreç sona erer. Anlaşma sağlanamayan durumlarda taraflar mahkemeye başvurarak dava açma yoluna gidebilirler. Ancak, arabuluculuk sürecinin tamamlanmadan dava açılması halinde, mahkeme davayı reddeder.

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRECİ

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRESİ

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk süresi, başvurunun yapılmasından itibaren en fazla 3 hafta olarak belirlenmiştir. Bu süre içerisinde taraflar arabuluculuk görüşmelerini tamamlamalıdır. Ancak, arabulucu gerekli görürse, bu süreyi en fazla 1 hafta daha uzatabilir. Böylece toplam arabuluculuk süresi en fazla 4 hafta olabilir.

Zorunlu arabuluculuk süresi içerisinde anlaşmaya varılamazsa, taraflar dava açma hakkına sahip olurlar. Ancak, dava açılmadan önce zorunlu arabuluculuk sürecinin tamamlanması gerekmektedir. Bu süre dolmadan mahkemeye başvurulamaz.

TÜKETİCİ ARABULUCULUKLARI ÜCRETLENDİRMESİ

Tüketici arabuluculukları, taraflar arasındaki uyuşmazlıkları hızlı ve düşük maliyetle çözmek amacıyla uygulanan bir süreçtir. Tüketici arabuluculuk ücretlendirmesi, mahkeme süreçlerine kıyasla daha uygun maliyetli olup, taraflara ekonomik bir çözüm sunar. Arabuluculuk ücretleri, Türkiye Arabulucular Sicili’ne kayıtlı arabulucular tarafından yürütülen görüşmeler için belirli oranlara göre hesaplanır.

Tüketici arabuluculuk ücretlendirmesi, tarafların anlaşmaya varması veya varamaması durumunda farklılık gösterebilir. Anlaşma sağlanması durumunda, arabulucu ücreti, taraflar arasında eşit olarak paylaştırılır. Ücretler, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi üzerinden hesaplanır ve anlaşmazlığın türü, büyüklüğü ve taraflar arasında sağlanan anlaşmaya göre değişiklik gösterebilir.

Anlaşma sağlanamazsa, arabuluculuk görüşmelerine ilişkin ücret, Adalet Bakanlığı tarafından karşılanabilir. Ancak süreç sonunda anlaşma sağlanırsa, tüm ücretler taraflar arasında paylaştırılır. Tüketici arabuluculuğu ücretleri, mahkeme masraflarına kıyasla çok daha düşük olup, bu süreç daha hızlı ve ekonomik çözümler sunar. Arabuluculuk ücretleri, uyuşmazlığın büyüklüğüne ve sürece göre değişiklik gösterebilir, ancak genellikle maliyetler taraflar için daha uygun seviyelerde tutulur.

2024 YILI ARABULUCULUK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ – SAVCILIKLARA KESİLECEK MAKBUZ ÖRNEKLERİ

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUĞUN AVANTAJLARI

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk sürecinin birçok avantajı vardır. Arabuluculuk, tarafların uyuşmazlıklarını hızlı ve etkili bir şekilde çözmelerine olanak tanırken, aynı zamanda mahkeme süreçlerini kısaltır ve maliyetleri düşürür. İşte zorunlu arabuluculuğun başlıca avantajları:

1. Hızlı Çözüm

Tüketici davalarında mahkeme süreçleri genellikle uzun sürebilir. Ancak arabuluculuk süreci, çok daha kısa bir süre içinde çözüm sunar. Taraflar, arabuluculuk süreci ile uyuşmazlıklarını en fazla 6 hafta içinde çözebilirler.

2. Maliyet Tasarrufu

Mahkeme süreçleri genellikle yüksek masraflar içerir. Zorunlu arabuluculuk süreci, taraflar için çok daha düşük maliyetlerle sonuçlanabilir. Arabuluculuk sürecinde mahkeme harçları ve uzun yargılama süreçleri olmadığı için maliyetler önemli ölçüde azalır.

3. Dostane Çözüm

Arabuluculuk süreci, taraflar arasındaki çatışmayı en aza indirir. Taraflar arabuluculukta karşılıklı uzlaşma sağladıkları için dostane bir şekilde uyuşmazlıklarını çözerler. Bu durum, özellikle ticari ilişkilerde önemlidir çünkü taraflar arasındaki ilişkilerin devam etmesi sağlanır.

4. Esneklik

Arabuluculuk süreci, mahkeme süreçlerine göre daha esnektir. Taraflar kendi istekleri doğrultusunda anlaşmaya varabilir ve çözüm üretmek için daha fazla fırsata sahip olurlar. Mahkeme kararlarının katı yapısının aksine, arabuluculukta taraflar çözüme kendileri karar verir.

5. Gizlilik

Arabuluculuk görüşmeleri gizlilik esasına dayanır. Mahkemelerdeki gibi açık bir yargılama süreci yerine, taraflar arasında gizli ve kapalı bir müzakere süreci yürütülür. Bu da taraflar arasında güveni artırır ve anlaşmaya varmayı kolaylaştırır.

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUKTA KARŞILAŞILAN SORUNLAR

Her ne kadar zorunlu arabuluculuk süreci birçok avantaj sunsa da, uygulamada bazı sorunlar ve zorluklarla karşılaşılabilir. Bu sorunlar, sürecin etkili bir şekilde yürütülmesini engelleyebilir ve taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözüme kavuşmasını zorlaştırabilir. İşte tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk sürecinde karşılaşılan başlıca sorunlar:

1. Tarafların Anlaşmaya Yanaşmaması

Bazı durumlarda taraflar, arabuluculuk sürecine katılsalar bile anlaşma sağlamak istemeyebilirler. Özellikle büyük firmalar ya da hizmet sağlayıcılar, arabuluculuk sürecinde tüketici ile uzlaşmaya yanaşmayabilirler. Bu durumda arabuluculuk süreci sonuçsuz kalabilir.

2. Arabulucunun Yeterli Olmaması

Arabuluculuk sürecinin başarılı olması büyük ölçüde arabulucunun yetkinliğine bağlıdır. Arabulucunun yeterince tarafsız olmaması, iletişim eksiklikleri ya da deneyim yetersizliği sürecin başarısız olmasına neden olabilir. Bu durumda taraflar arasında uzlaşma sağlanamaz.

3. Tüketicinin Bilinçsizliği

Tüketiciler, arabuluculuk süreci hakkında yeterli bilgi sahibi olmadıklarında haklarını tam olarak savunamayabilirler. Arabuluculuk süreci, tüketici haklarının korunması açısından oldukça önemli olsa da, tüketicinin bu sürecin nasıl işlediğini bilmemesi veya yeterli hukuki bilgiye sahip olmaması sürecin başarıya ulaşmasını zorlaştırabilir. Bu durum, tüketicinin arabuluculuk sürecinde etkili bir şekilde talep ve şikayetlerini dile getirememesine yol açabilir.

4. İletişim Problemleri

Taraflar arasında iletişim eksiklikleri veya yanlış anlamalar, arabuluculuk sürecini olumsuz etkileyebilir. Arabulucu, taraflar arasındaki iletişimi düzgün bir şekilde sağlayamazsa, uzlaşma sağlanması zorlaşabilir. Bu durumda sürecin başarısızlıkla sonuçlanma ihtimali artar.

5. Arabuluculuk Süresinin Yetersiz Olması

Arabuluculuk süresi, en fazla 4 hafta olarak belirlenmiştir ve bu süre bazı durumlarda tarafların anlaşmaya varması için yetersiz kalabilir. Zorunlu arabuluculuk süresi 2 hafta daha uzatılabilse de, bazı karmaşık uyuşmazlıkların çözümü için daha fazla süreye ihtiyaç duyulabilir. Ancak süre sınırı nedeniyle taraflar anlaşmaya varamadan süreç sona erebilir.

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK KAPSAMINA GİREN UYUŞMAZLIKLAR

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk, bazı belirli uyuşmazlık türlerinde uygulanmaktadır. Tüketici ile satıcı ya da hizmet sağlayıcı arasındaki birçok anlaşmazlık bu kapsama girer. Aşağıda, tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk kapsamına giren başlıca uyuşmazlık türleri sıralanmıştır:

1. Ayıplı Mal ve Hizmetler

Tüketicinin aldığı mal ya da hizmetin beklenen standartlara uymaması, kusurlu veya ayıplı olması durumunda ortaya çıkan uyuşmazlıklar zorunlu arabuluculuk kapsamına girer. Tüketici, ayıplı mal ya da hizmet nedeniyle zarar gördüğünde satıcıya karşı dava açmadan önce arabuluculuk yoluna başvurmalıdır.

2. Garanti Kapsamındaki Uyuşmazlıklar

Satıcı ya da sağlayıcı tarafından verilen garanti süresi içinde ortaya çıkan sorunlar nedeniyle tüketici ile satıcı arasında uyuşmazlık yaşanabilir. Bu tür garanti kapsamındaki uyuşmazlıklar da arabuluculuk süreci ile çözülmeye çalışılır.

3. Tüketici Kredileri

Bankalar ya da finans kuruluşları tarafından verilen tüketici kredileri ile ilgili sorunlar da zorunlu arabuluculuk kapsamında değerlendirilebilir. Kredi faiz oranları, erken ödeme cezaları, kredi sözleşmeleri gibi konularda tüketici ile kredi veren kuruluşlar arasında anlaşmazlık çıkması durumunda arabuluculuk devreye girer.

4. Abonelik Sözleşmeleri

İnternet, telefon, televizyon gibi abonelik hizmetleri ile ilgili uyuşmazlıklar da tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk kapsamına girer. Bu hizmetlerin eksik ya da yanlış sağlanması veya sözleşme hükümlerinin ihlali durumunda tüketici arabuluculuk yoluna başvurabilir.

5. Ayıplı İnşaat ve Konut

Tüketicinin satın aldığı konutun ayıplı olması, inşaatın sözleşmeye uygun yapılmaması gibi durumlarda tüketici ile inşaat şirketi arasında uyuşmazlık çıkabilir. Bu tür uyuşmazlıklarda da arabuluculuk süreci zorunludur.

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUĞUN YASAL DAYANAĞI

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk, 2020 yılında yürürlüğe giren yasal düzenlemelerle zorunlu hale getirilmiştir. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında zorunlu arabuluculuk düzenlenmiştir. Bu yasal düzenlemeler, tüketici ile satıcı ya da sağlayıcı arasındaki uyuşmazlıkların hızlı, etkin ve dostane bir şekilde çözülmesini amaçlar. Kanunda yer alan düzenlemeler, tarafların uyuşmazlıklarını mahkemeye taşımadan önce arabuluculuk yoluna gitmelerini zorunlu hale getirmiştir.

Yasal düzenlemeler, aynı zamanda arabuluculuk sürecinin nasıl işleyeceği, tarafların hakları ve yükümlülükleri, arabulucunun görevleri gibi birçok önemli detayı da içerir. Bu düzenlemeler, tüketicilerin haklarının korunmasını ve mahkeme süreçlerinin daha hızlı bir şekilde ilerlemesini sağlar.

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRECİ

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRECİNİN ÖNEMİ

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk, hem tüketiciler hem de satıcı/hizmet sağlayıcılar için önemli avantajlar sunar. Bu süreç, tarafların uyuşmazlıklarını mahkemeye gitmeden önce çözmelerine olanak tanır ve dostane bir çözüm yolunu teşvik eder. Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuğun önemi şu başlıklar altında ele alınabilir:

1. Yargı Yükünün Azaltılması

Tüketici davaları, mahkemelerde büyük bir iş yüküne neden olmaktadır. Zorunlu arabuluculuk süreci, bu tür davaların büyük bir kısmının mahkemeye gitmeden çözülmesini sağlar ve böylece yargı sisteminin üzerindeki iş yükü azalır.

2. Tarafların Daha Hızlı Çözüm Bulması

Mahkemelerde tüketici davalarının çözülmesi yıllar sürebilir. Ancak arabuluculuk süreci, tarafların çok daha hızlı bir şekilde çözüm bulmasını sağlar. En fazla 6 hafta süren arabuluculuk süreci, mahkemelere kıyasla çok daha hızlı sonuç verir.

3. Düşük Maliyet

Mahkeme süreçleri genellikle yüksek maliyetler içerir. Dava açma harçları, avukat ücretleri ve uzun süren yargılama masrafları taraflar için maddi bir yük olabilir. Zorunlu arabuluculuk süreci, tarafların daha düşük maliyetlerle uyuşmazlıklarını çözmelerini sağlar.

4. Dostane Çözüm ve İlişkilerin Korunması

Tüketici davalarında mahkeme süreçleri genellikle taraflar arasında gerginliğe yol açar. Ancak arabuluculuk, tarafların anlaşarak uyuşmazlıklarını çözmelerini sağlar. Bu süreç, ticari ilişkilerin korunmasına ve tarafların işbirliği içinde hareket etmesine olanak tanır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk süreci hakkında en çok merak edilen sorular ve yanıtları aşağıda derlenmiştir:

1. Zorunlu arabuluculuk nedir?

Zorunlu arabuluculuk, belirli uyuşmazlık türlerinde tarafların mahkemeye gitmeden önce arabuluculuk sürecine başvurmalarını zorunlu kılan bir hukuki uygulamadır. Tüketici davalarında mahkemeye gitmeden önce arabuluculuk sürecinin tamamlanması zorunludur.

2. Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk hangi davaları kapsar?

Tüketici davalarında ayıplı mal ve hizmetler, garanti sorunları, tüketici kredileri, abonelik sözleşmeleri ve ayıplı konutlarla ilgili uyuşmazlıklar zorunlu arabuluculuk kapsamındadır.

3. Arabuluculuk süresi ne kadardır?

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk süresi en fazla 3 haftadır. Gerekli durumlarda bu süre arabulucu tarafından 1 hafta daha uzatılabilir, toplam süre 4 hafta olabilir.

4. Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa ne olur?

Eğer taraflar arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varamazlarsa, süreç bir tutanakla belgelenir ve taraflar dava açma hakkına sahip olurlar.

5. Arabuluculuk sürecine katılmak zorunlu mu?

Evet, tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk sürecine katılmak zorunludur. Süreç tamamlanmadan mahkemeye başvurulamaz.

6. Arabuluculuk sürecinde avukat tutmak zorunlu mu?

Arabuluculuk sürecinde avukat tutmak zorunlu değildir, ancak taraflar dilerlerse avukatla birlikte sürece katılabilirler.

7. Arabuluculuk anlaşması bağlayıcı mıdır?

Evet, arabuluculuk sürecinde yapılan anlaşma protokolü, mahkeme kararıyla aynı hukuki etkiye sahiptir ve bağlayıcıdır. Taraflar, bu anlaşmaya uymak zorundadır. Anlaşma sağlandığında, anlaşma belgesi icra edilebilir bir belge olarak kabul edilir ve gerektiğinde mahkemeye başvurmaya gerek kalmadan uygulanabilir.

8. Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa taraflar tekrar arabuluculuk başvurusu yapabilir mi?

Eğer arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa, taraflar tekrar arabuluculuk başvurusunda bulunmak zorunda değildir. Anlaşmaya varılamadığında dava açma yoluna gidilebilir. Ancak taraflar dilerse, süreci yeniden arabuluculuk yoluyla çözmeyi deneyebilirler.

9. Zorunlu arabuluculuk masraflarını kim karşılar?

Arabuluculuk sürecinin masrafları, taraflar arasında eşit olarak paylaşılır. Eğer taraflar farklı bir anlaşma yapmışsa, bu anlaşmaya göre masraflar düzenlenebilir. Mahkeme sürecine göre arabuluculuk masrafları çok daha düşüktür.

10. Zorunlu arabuluculuk sürecine katılmayan taraf ne gibi sonuçlarla karşılaşır?

Eğer taraflardan biri zorunlu arabuluculuk sürecine katılmazsa, bu durum tutanakla belgelenir ve mahkemeye başvurma hakkı kaybedilebilir. Arabuluculuk sürecine katılmamak, davanın açılmasını geciktirebilir veya tarafların hukuki hak kayıplarına yol açabilir.

11. Zorunlu arabuluculuk sürecinde gizlilik esas mıdır?

Evet, arabuluculuk sürecinde gizlilik esastır. Taraflar arasındaki müzakereler ve görüşmeler gizli tutulur ve bu bilgiler mahkemede kullanılmaz. Bu gizlilik, tarafların daha rahat bir şekilde uzlaşmaya varmasını teşvik eder.

TÜKETİCİ DAVALARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK SÜRECİ

SONUÇ

Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk süreci, taraflar arasındaki uyuşmazlıkları mahkemeye gitmeden önce çözme fırsatı sunar. Hem tüketiciler hem de satıcılar için dostane ve hızlı bir çözüm yolu sağlayan bu süreç, yargı sisteminin yükünü hafifletir ve uyuşmazlıkların kısa sürede sonuçlanmasına olanak tanır. Zorunlu arabuluculuk, tüketici haklarını koruma açısından önemli bir araçtır ve özellikle zaman ve maliyet tasarrufu sağlamasıyla öne çıkar.

Ancak zorunlu arabuluculuk sürecinin başarılı olabilmesi için tarafların süreci iyi anlaması ve bilinçli bir şekilde katılması gerekir. Ayrıca arabulucunun tarafsızlığı ve sürecin profesyonel bir şekilde yönetilmesi, anlaşmazlıkların çözülmesi açısından büyük önem taşır. Tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk süreci, taraflara daha esnek ve dostane bir çözüm yolu sunarak, hukuki süreçlerin daha etkili ve hızlı bir şekilde ilerlemesine katkı sağlar.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?