ŞANTAJ SUÇU VE CEZASI TCK 107. MADDE

Şantaj suçu Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesinde düzenlenmektedir. Şantaj suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ya da 5000 güne kadar adli para cezası olarak belirlenmiştir. Şantaj suçunun konusu irade özgürlüğünü girer. Şantaj suçu ile güvence altına alınmak istenen değer kişinin özgür iradesi ile eylemde bulunabilmesi ve karar verebilmesidir. Bu yazımızda şantaj suçu hakkında güncel ve güvenilir bilgi edinebilmenizi ve bu suç ile karşı karşıya kaldığınızda kendinizi çaresiz hissetmemeniz için yapabileceklerinizi ve başvurabileceğiniz yolları göstermeyi amaçlamaktayız.

ŞANTAJ SUÇU NEDİR?

Şantaj suçu Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesinde düzenlenmiştir.

Madde 107- (1) Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Şantaj suçu kişinin irade özgürlüğünün kısıtlanmasını ve bu kısıtlanma neticesinde kişinin bir eylemi yapması ya da yapamamasıdır. TCK 107/1. Maddesinde belirtilen halin oluşabilmesi için şantaj suçunun faili, mağdur kişinin hak ve sorumluluklarını kötüye kullanarak haksız çıkar elde etmek istemeli veyahut mağduru bir şeyi yapmaya ya da yapmamaya mecbur bırakmalıdır.

(2) (Ek: 29/6/2005 – 5377/14 Md.) Kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir kişinin şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunulması halinde de birinci fıkraya göre cezaya hükmolunur.

2. kısımda ise şantaj suçu faili kendisine ya da bir başkasına fayda sağlamak amacıyla mağdurun şeref, haysiyet veya saygınlığına zarar verecek düzeydeki unsurları açıklayacağı yönünde tehdit etmesi yani şantaj yapmasıdır.

ŞANTAJ SUÇUNUN MADDİ UNSURLARI

Şantaj suçu maddi ve manevi olmak üzere 2 unsurdan oluşur. Şantaj suçunun maddi unsurları fail, suçtan zarar gören mağdur, eylem, suçun konusu ve meydana gelen neticedir. Şantaj suçunun oluşabilmesi için TCK madde 107’de öngörülen unsurların tamamının mevcut olması gerekmektedir.

1. FAİL

Kanunda suç olarak belirlenmiş eylemi meydana getiren kişidir. Şantaj suçunda fail, bir kimseyi yükümlülüğü olmadığı bir şeyi yapmaya zorlayan kişidir denilebilir.

2. MAĞDUR

Suçtan zarar gören kişidir. Burada suçun konusuna da atıf yapmak gerekir. Zira Şantaj suçunun mağduru özgür iradesi kısıtlanan kimsedir.

3. SUÇUN KONUSU

Şantaj suçunun konusu ise yukarıdan da anlaşılacağı üzere kişinin özgür iradesinin kısıtlanmasıdır. Dolayısıyla suçla korunan hukuki değer irade özgürlüğü ve kişi hürriyetidir.

4. EYLEM (FİİL)

Şantaj suçu seçimlik hareketli suçtur. Failin kanunda öngörülen farklı biçimlerdeki fiillerden birini işlemesi şantaj fiili suçunu oluşturabilir. Kanunda failin kendisi ya da bir başkası adına menfaat sağlamak amacıyla kişinin şeref ve saygınlığına, onuruna zarar verecek unsurları açıklama, yayma gibi tehditlerde bulunarak mağdurun özgür iradesine zarar vererek mağdurun bir şeyi yapma ya da yapmamasına neden olmasıdır. Bunun yanı sıra fail yine aynı amaçlarla yükümlü olduğu ya da kanuni bir hakkını kullanacağından bahisle mağdura istemi dışında bir eylemi yaptırması ya da yaptırmaması da şantaj suçu kapsamına girer. Bu iki durumun aynı anda gerçekleşmesi aranmaz. Yalnızca birinin varlığı yeterlidir.

5. NETİCE

Şantaj suçu hareket suçu olarak kabul edilir. Bu nedenle ortaya bir sonucun çıkması aranmaz. Yani mağdurun şantaja boyun eğerek zarara uğraması şart değildir. Failin şantaj yapması ile suç oluşmuş olur.

ŞANTAJ SUÇUNUN HAREKET UNSURLARI TCK 107/1- 107/2

Şantaj yapmak az önce de bahsettiğimiz üzere seçimlik hareket suçları arasında yer alır. Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesinde şantaj suçunun hareket unsurları belirtilmiştir.

1 . Kısımda failin hakkı olan ya da yapmakla yükümlü olduğu bir şeyi mağdura karşı tehdit olarak kullanması ve bunun neticesinde kendisi için ya da bir başkası için menfaat sağlama amacı gütmesi gerekir. Fail bu tehdit karşısında mağdurdan kendisinin istediği şeyi yapmasını ya da yapmamasını beklemektedir. Mağdurun haysiyet ve onuruna karşı bir saldırı mevcut değildir.

2. Kısımda şantaj suçu işleyen kişi kendisine ya da bir başkasına menfaat sağlamak amacıyla mağduru bir şeyi yapmaya ya da yapmamaya zorlaması, yapmadığı takdirde onur, haysiyet ve şerefine zarar vereceğini isnat etmesi açıklanmıştır.

ŞANTAJ SUÇU VE CEZASI TCK 107. MADDE AVUKATA SOR

ŞANTAJ SUÇUNUN MANEVİ UNSURLARI

Şantaj fiili suçunun manevi unsuru özel kasttır. Suçun oluşabilmesi için menfaat elde etme kastı aranır. TCK madde 107/1 ve 107/2 için de ortak olan unsur kasttır. Failin kendisi ya da başka bir kişi için menfaat elde etme kastı aranır. Eğer bu kast mevcut değilse şantaj suçu oluşmaz. Yalnızca mağdurun iradesinin kısıtlanması ya da mağdura zorla bir şey yaptırmak veya yaptırmamak şantaj suçunun varlığı için yeterli değildir. Failin bu eylemden menfaat elde etme kastı gerekir.

FAİLİN HAK SAHİBİ OLDUĞU VEYA YÜKÜMLÜ OLDUĞU BİR ŞEYLE İLGİLİ ŞANTAJ YAPMA SUÇU

Şantaj fiili suçunun hareket şekillerinden biri failin hak sahibi ya da yükümlü olduğu bir şeyle ilgili şantaj yapmasıdır. Fail doğrudan mağdurun haysiyet ve şerefine yönelik bir saldırıda bulunmaz. Yükümlü olduğu veya yapmakta hak sahibi olduğu bir konu ile menfaat sağlama amacıyla mağduru bir şeyi yapmaya ya da yapmamaya zorlaması gereklidir. Örnek verecek olur isek, bir kişi kanuna aykırı hareket eden birini görmüş ise ve bunun üzerine çıkar sağlamak amacıyla kanuna aykırı hareket eden kişiyi bir şeyi yapmaya ya da yapmamaya zorlaması, istediği olmadığı takdirde kanuna aykırı davranışı gerekli yerlere bildireceğini söylemesi TCK madde 107/1 hükümlerine göre şantaj yapmak olarak değerlendirilecektir.

ŞEREF VE SAYGINLIĞA ZARAR VERECEK HUSUSLARLA İLGİLİ ŞANTAJ YAPMA SUÇU

Şeref ve saygınlığa zarar verecek hususlarla ilgili şantaj yapmak yukarıdaki halden farklı olarak mağdurun kanuna aykırı hareket etmesini gerektirmez. Fail mağdurun kişilik haklarını ihlal ederek şeref ve saygınlığına zarar verecek bir unsuru alenileştirmekle ya da iftira atmakla şantaj yapabilir. Örneklendirmek gerekirse bir kişinin uygunsuz fotoğraflarını istediğini yapmadığı takdirde kamu ile paylaşacağını söylemesi şantaj yapmak olur ve şantaj suçu oluşmuş olur.

ŞANTAJ SUÇUNUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ

Teşebbüs, iştirak ve içtima suçun özel görünüş biçimleridir. Teşebbüs, failin bir suçu işlemeye karar vermesi fakat elinde olmayan sebeplerle suçu tamamlayamamasıdır. Kendi rızasıyla suçu işlemekten vazgeçmesi durumu ile karıştırılmamalıdır. Teşebbüste fail suçu işlemeye başlamış fakat bazı engeller neticesinde suçu tamamlayamamıştır. Şantaj fiilini işlemeye başlarken polis tarafından yakalanması buna örnek olabilir.

İştirak, tek fail ile işlenebilecek bir suçun birden fazla kişi tarafından işlenmesi durumudur. Birden fazla kişinin birlik olup mağdura şantaj yapması şantaj suçuna iştirak etmeleri sonucunu doğurur.

İçtima, birden çok suçun aynı fail tarafından işlenmesine karşın kanunda belirlenen sebeplerle failin bir tek ceza alması durumudur. Dolayısıyla içtima bakımından da ayırt edici bir özellik göstermez.

ŞANTAJ SUÇUNUN SORUŞTURULMASI VE CEZASI

Şantaj suçu Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesinde alt sınır 1 yıl ve üst sınırı 3 yıl olmak üzere hapis cezası ve beş bin gün adli para cezası olarak belirtilmiştir.

Şantaj yapmak şikâyete bağlı suçlar arasında yer almamaktadır. Cumhuriyet savcısı aldığı ihbar ve şikâyet gibi yollarla soruşturmayı re ’sen başlatma hakkına sahiptir. Fakat şikâyete bağlı bir suç olmadığı için şikâyet edenin suçun mağduru olmasına gerek yoktur.

ŞANTAJ SUÇUNUN KAMU GÖREVLİSİ BAKIMINDAN İŞLENMESİ

Kamu görevlisi eğer görevini kullanarak şantaj fiilini işlemiş ise burada görevi kötüye kullanma suçunun varlığı araştırılmalıdır. Somut olayın şartlarına göre farklılık gösteren bu durumda kamu görevlisinin suçu işleyiş biçimi ve kastı dikkate alınır.

Bunun haricinde TCK’de düzenlenen bir başka suça da atıf yapmak lazım gelir. İrtikap suçu da şantaj fiilinin hareket unsurlarını içeren bir başka suç türüdür. Özgü bir suç olan irtikap suçu yalnızca kamu görevlisi tarafından işlenir. Kısaca söylemek gerekirse şantaj suçunun kamu görevlisi tarafından işlenmesi halinde irtikap suçu gündeme gelir. Fakat tekrar belirtelim ki irtikap ve şantaj farklı suçlardır.

TEHDİT VE ŞANTAJ SUÇLARI ARASINDAKİ FARKLAR

Tehdit suçu Türk Ceza Kanunu’nun 106. Maddesinde düzenlenmiştir. Madde 106 uyarınca bir kişinin kendisinin ya da yakınının hayatına beden ya da cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırıda bulunacağından bahsederek tehdit eden kişi, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cezanın alt sınırının kanunda öngörülen hallerin varlığı sebebiyle değişmesi mümkündür.

Tehdit ve şantaj yapmak farklı suçları oluşturmaktadır. Zaman zaman birbirine karıştırılabilmektedir. Tehdit yolu ile şantaj yapmak mümkündür. Tehdit suçunda tehdidin geleceğe yönelik olması gereklidir. Çıkan bir tartışmada failin karşıdaki kişiye ‘seni öldüreceğim’ demesi buna örnektir. Tehdit suçu genel kast ile işlenebilmektedir. Şantaj yapmak ise özel kastla mümkündür.

ÖRNEK YARGITAY KARARLARI

‘Sanığın falına baktığı mağdura “Seninle benim aramda cinler oluştu, onlar sürekli altın isterler, bana sürekli altın getireceksin” diyerek birçok kez mağdurdan para ve altın aldığı, daha sonra mağdura “Eşin dışında bir adamla görüntülü kasetlerin var, bana para getirmezsen bu kaseti kocana vereceğim” diyerek şantaj yoluna başvurduğu, bu şekilde mağdurdan 4.290,00 TL nakit para ile birçok altın aldığı, bu suretle sanığın dolandırıcılık ve şantaj suçlarını işlediği iddia olunan olayda; sanık ikrarı, katılan beyanları ve tüm dosya kapsamından göre, sanığın değişen suç vasfına göre üzerine atılı nitelikli dolandırıcılık ve şantaj suçlarını işlediği sabit olmakla, bu gerekçelere dayanan mahkemenin kabullünde bir isabetsizlik bulunmamıştır.’ Yarg. 15. Ceza Dairesi 2017/36862 E., 2021/4291 K.

Yargıtay’ın bu kararında fail, mağdurun kendisine para vermemesi halinde mağdura ait özel videoyu mağdurun kocasına vereceğinden bahsetmesi ile şantaj fiilinin oluştuğu kabul edilmiştir.

HARBİYE HUKUK BÜROSU OLARAK CEZA HUKUKUNA YÖNELİK HİZMETLERİMİZ

Harbiye Hukuk Bürosu olarak uzman kadromuzla birlikte ceza hukuku davalarında ihtiyaç duyduğunuz desteği sağlamaktayız. Merak duyduğunuz ve danışma ihtiyacı duyduğunuz konular için danışmanlık hizmeti sağlamanın yanı sıra ceza davasının her safhasında bütün gereklilikleri profesyonellikle yerine getirmekteyiz.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Şantaj hangi suça girer?

Şantaj yapmak hareket suçu kapsamına girmektedir. Suçtan zarar doğması aranmaz. Failin, kanunda öngörülen şekillerde mağdurun iradesine hükmetmeye yönelik hareket etmesi şantaj suçunun oluşması için yeterlidir.

Şantajdan tutuklama olur mu?

5327 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesi uyarınca şantaj suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5000 (beş bin) güne kadar adli para cezası olarak belirlenmiştir. Tutuklamanın alt sınırı 1 yıl üst sınırı 3 yıl olarak belirtilmiştir.

Şantaj suçu nasıl ispatlanır?

Şantaj fiilinin ispatı somut olayın şartlarına göre değişiklik göstermektedir. Failin şantaj yaptığını gösterecek her türlü somut unsur delil kabul edilebilir. Bu kimi zaman failin mağdura attığı mesajlar olabilir.

Cinsel şantaj suçu kaç yıl?

Cinsel şantaj yapmak TCK madde 107 kapsamında açıklanmıştır. 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para cezası olarak belirtilmiştir. Ancak suçun ağırlaştırılmış sebepleri ya da zincirleme suçların varlığı sebebiyle cezanın miktarı değişkenlik gösterebilir.

Şantajın cezası kaç tl?

Şantaj suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ya da 5000 güne kadar adli para cezası olarak belirlenmiştir. Kanunda adli para cezası ve hapis cezası bir arada belirtilmiştir.

Ecenur BAYSALF