İÇİNDEKİLER
- MALA ZARAR VERME SUÇU
- MALA ZARAR VERME SUÇU NEDİR ?
- MALA ZARAR VERME SUÇU İLE KORUNAN HUKUKİ DEĞER
- MALA ZARAR VERME SUÇUNUN HAREKET UNSURLARI NELERDİR ?
- MALA ZARAR VERME SUÇUNUN MADDİ UNSURLARI NELERDİR ?
- MALA ZARAR VERME SUÇUNUN MANEVİ UNSURLARI NELERDİR?
- SAHİPLİ HAYVANA ZARAR VERMEK MALA ZARAR VERME SUÇUNU OLUŞTURUR MU? (2024)
- MADDİ HASARLI TRAFİK KAZALARI MALA ZARAR VERME SUÇUNU OLUŞTURUR MU?
- MALA ZARAR VERME VE HIRSIZLIK SUÇLARININ BİRLİKTE İŞLENMESİ
- MALA ZARAR VERME SUÇUNUN MUHAKEMESİ, ŞİKAYET VE ZAMANAŞIMI SÜRESİ
- MALA ZARAR VERME SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ TCK-152
- MALA ZARAR VERME SUÇUNUN CEZASI
- MALA ZARAR VERME SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK VE ŞAHSİ CEZASIZLIK SEBEPLERİ
- Etkin Pişmanlık
- MALA ZARAR VERME İLE İGİLİ ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
- HARBİYE HUKUK BÜROSU OLARAK CEZA HUKUKUNA YÖNELİK HİZMETLERİMİZ
- SIKÇA SORULAN SORULAR
MALA ZARAR VERME SUÇU
Mala zarar verme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun malvarlığına karşı suçlar bölümünde kendine yer bulmuştur. Türk Ceza Kanunu kişilerin malvarlığını dolayısıyla anayasal bir hak olan mülkiyet hakkını koruma altına almayı hedeflemiştir.
Bu suç, genel hatlarıyla ifade edecek olursak birinin malvarlığına başkası tarafından bir zarar verilmesi şeklinde meydana gelir. Harbiye Hukuk Bürosu alanında uzman ceza avukatları ile bu hususta da müvekkillerine hukuki destek sağlamaktadır.
MALA ZARAR VERME SUÇU NEDİR ?
Mala zarar verme suçu; bu suçun failinin bir başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkması, tahrip etmesi, yok etmesi, bozması, kullanılamaz hale getirmesi veya kirletmesi şeklinde vuku bulur. Nitekim bu doğrultuda kanun koyucu mala zarar verme suçuna Türk Ceza Kanunu’nun Malvarlığına Karşı Suçlar bölümünde 151.maddede şu şekilde yer vermiştir:
Mala zarar verme
Madde 151- (1) Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
MALA ZARAR VERME SUÇU İLE KORUNAN HUKUKİ DEĞER
Her suç herhalde bir hukuki değeri korumak amacıyla ihdas edilmiştir, diğer bir ifadeyle suç işlendiğinde hukuki değerlerin ihlali söz konusu olur. Ceza hukuku düzenlemeleri bu değerleri koruma altına alma amacı da güder.
Bu suç ile korunan hukuki değer mülkiyet hakkıdır. Mülkiyet hakkı, Anayasa’nın 35.maddesinde ‘’Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir.’’ şeklinde ifadesini bulmuştur. Mülkiyet hakkı, hem taşınır hem de taşınmaz malları kapsamına almaktadır. Bu husus da TCK’nın mala zarar verme suçunu düzenleyen 151.maddesinde ‘’Başkasının taşınır veya taşınmaz malını.. ‘’ şeklinde ifade edilmiştir.
MALA ZARAR VERME SUÇUNUN HAREKET UNSURLARI NELERDİR ?
Mala zarar verme suçunun düzenlendiği kanun hükmünde bu suçun birden fazla hareket tarzıyla işlenebileceği ifade edilmiştir ve bu hareketler birbirinin alternatifidir. Yani su suç seçimlik hareketli bir suçtur ve düzenlemede gösterilmiş seçimlik hareketlerden herhangi birinin yapılması ile suç oluşur.
Mala zarar verme suçunu oluşturabilecek hareket tarzları şunlardır:
- Başkasının taşınır veya taşınmaz malını
- kısmen veya tamamen yıkmak
- tahrip etmek
- yok etmek
- bozmak
- kullanılamaz hale getirmek
- kirletmek
MALA ZARAR VERME SUÇUNUN MADDİ UNSURLARI NELERDİR ?
‘’Suç’’ denen şeyin esasında suç olarak nitelenebilmesi için tipik olması yani kanunda o suç için belirlenen unsurları tamamıyla ihtiva ediyor olması gerekir. Tipikliğin kapsamına giren unsurları maddi unsurlar ve manevi unsurlar olarak ikiye ayırabiliriz. Maddi ve manevi unsurların bulunması suçun oluşabilmesi için gereklidir. Bir suçun maddi unsuları şunlardır:
- Fail: Yukarıda bahsettiğimiz bu suçu oluşturabilecek hareketleri gerçekleştiren kişi bu suçun failidir. Mala zarar verme suçu genel suçtur, faili herkes olabilir.
- Konu: Yukarıda bahsettiğimiz bu suçu oluşturabilecek hareketler kimin ya da neyin üzerinde gerçekleştirilmiş ise suçun konusu odur. Bu suçun konusu yukarıda bahsettiğimiz seçimlik hareketlerin üzerinde gerçekleştirildiği taşınır veya taşınmaz eşyalardır.
Sahipsiz mallar (deniz kıyısı, dağlar, kayalıkla akarsular ve yatakları gibi) bu suçun konusunu oluşturamaz çünkü sahipsiz mal üzerinde bir başkasının mülkiyet hakkı söz konusu değildir.
- Mağdur: Suçun konusu kime aitse suçun mağduru da odur. Yukarıda bahsettiğimiz seçimlik hareketlerin üzerinde gerçekleştirildiği taşınır veya taşınmaz eşyaların ait olduğu kişi mağdurdur. Korunması hedeflenen hukuki değer mülkiyet hakkı olduğundan mağdur maliktir.
MALA ZARAR VERME SUÇUNUN MANEVİ UNSURLARI NELERDİR?
Mala zarar verme suçu, ancak kast ile işlenebilen bir suçtur. Bu suçun taksirli hali düzenlenmediğinden ve taksirli hali düzenlenmemiş bir suçun taksirle işlenmesi mümkün olmadığından taksirle işlenmesi mümkün değildir. Bu tarz bir durum gerçekleşse bile failin kastı olmadığından suç gerçekleşmemiş olacaktır.
Bu suçun oluşabilmesi için hareketleri gerçekleştiren failin bir amaç veya saik doğrultusunda hareket etmesi gerekmez. Özellikle de başka çeşit malvarlığına karşı suç tiplerinde (hırsızlık ve yağmada) olduğu gibi failin yarar sağlamak amacıyla hareket etmesi aranmaz.
SAHİPLİ HAYVANA ZARAR VERMEK MALA ZARAR VERME SUÇUNU OLUŞTURUR MU? (2024)
Sahipli hayvanlara zarar vermekle ilgili olarak TCK 151/2’de ‘’Haklı bir neden olmaksızın, sahipli hayvanı öldüren, işe yaramayacak hale getiren veya değerinin azalmasına neden olan kişi hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır. Hükmü gereğince bu bent kapsamında suç işleyen de dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.’’ Şeklinde bir hüküm vardı ancak 09.07.2021’de mülga edilmiştir yani artık hükümsüzdür.
Ancak bu durum hayvanlara zarar veren kimselerin bu hareketlerinin hukuk sistemimizde bir karşılık bulmayacağı anlamına gelmez. 5199 sayılı Hayvan Koruma Kanunu’nda 14 ve 28.maddelerde sahipli veya sahipsiz hayvanı öldürme, işkence ve kötü muamelenin cezalandırılacağı yer almaktadır.
Hayvan Koruma Kanunu’nun konuyla ilgili kısmı şu şekildedir:
‘’ Yasaklar
Madde 14- Hayvanlarla ilgili yasaklar şunlardır:
a) Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, (…)17 dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek.
….
m) (Ek:9/7/2021-7332/5 md.) Hayvanlara işkence yapmak veya acımasız ve zalimce muamelede bulunmak. ‘’
MADDİ HASARLI TRAFİK KAZALARI MALA ZARAR VERME SUÇUNU OLUŞTURUR MU?
Trafik kazaları her an her yerde meydana gelebilmekte ve zaman zaman da kazaya karışan araçlar birtakım hasarlar alabilmektedir. İşte bu şekilde gerçekleşen maddi hasarlı trafik kazalarında mala zarar verme suçundan bahsetmek çoğu zaman mümkün olmaz çünkü bu suç kasten işlenebilen bir suçtur. Hayatın olağan akışında insanların kasten trafik kazası yapmayacağı düşünüldüğünde, bu suçun taksirle işlenebilmesi mümkün olmadığından ve trafik kazalarında suçun manevi unsuru eksik kalacağından bu suçun oluşması mümkün değildir.
MALA ZARAR VERME VE HIRSIZLIK SUÇLARININ BİRLİKTE İŞLENMESİ
Mala zarar verme suçu da hırsızlık suçu da malvarlığına karşı işlenen suçlardır. Bu nedenle bir arada işlenmeleri de pekala mümkündür. Bir hırsızın malı bulunduğu yerden alırken yani hırsızlık suçunun hareket unsurunu gerçekleştirirken bulunduğu yerden aldığı o mala zarar vererek bunu yapması örneğinde olduğu gibi bu iki suç bir arada işlenebilmektedir. Bir başka örnek hırsızın o malı bulunduğu yerden alıp kendi hakimiyetine soktuktan sonraki süreçte o mala zarar vermesidir.
- Hırsızlık ve mala zarar verme suçları birlikte işlendiğinde ceza yargılaması sonucunda hangi suçtan dolayı ceza verilecektir?
Böyle durumlarda Yargıtay 2.Ceza Dairesi yalnızca hırsızlık suçundan ceza verilebileceğini şu şekilde ifade etmektedir: ‘’Hırsızlık suçunun işlenmesi esnasında suça konu mala zarar verilmesi durumunda yalnızca hırsızlık suçu sebebiyle ceza verilebilir.’’
Ancak yukarıda verdiğimiz ikinci örnekte olduğu gibi hırsızlık suçunun tamamlanması noktasından sonra mala zarar verme durumu söz konusuysa gerçek içtima hükümleri uygulanır yani hem hırsızlık hem de mala zarar verme suçlarından ceza verilir.
MALA ZARAR VERME SUÇUNUN MUHAKEMESİ, ŞİKAYET VE ZAMANAŞIMI SÜRESİ
Mala zarar verme suçu söz konusu olduğunda muhakeme sürecinin başlaması için mağdurun şikayeti gerekir. Bu suç şikayete tabi suçlardandır ve şikayet ile soruşturma makamı harekete geçip maddi gerçeği araştırmaya başlar.
Suçun temel hali söz konusu olduğunda zamanaşımı 8 yıl, nitelikli mala zarar verme suçu söz konusu olduğunda ise 15 yıldır.
MALA ZARAR VERME SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ TCK-152
Kanun sistematiğinde bazı suç tiplerinin temel hali düzenlendikten sonra ilave unsurlarla beraber o suçun nitelikli halinin düzenlendiği görülür. Bu ilave unsurlar temel halin üzerine eklenir ve cezayı ağırlaştıran veya hafifleten etki gösterebilirler.
Nitelikli mala zarar verme suçu TCK 152’de düzenlenmiştir.
- Suçun konusu kamu kurum ve kuruluşlarına ait kamu hizmetine özgülenmiş şey ise nitelikli mala zarar verme suçu meydana gelir.
- Suçun konusu yangın, sel, taşkın gibi felaketlerden korunmak için özgülenmiş şey ise nitelikli mala zarar verme suçu meydana gelir.
- Suçun devlet ormanları hariç olmak üzere her türlü ağaç, fidan ve bağ çubuğu hakkında işlenmesi halinde nitelikli mala zarar verme suçu meydana gelir.
- Suçun sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında işlenmesi halinde nitelikli mala zarar verme suçu meydana gelir.
- Suçun grev ve lokavt hallerinde işçilere, işverenlere veya sendikalara ait malvarlığı hakkında işlenmesi halinde nitelikli mala zarar verme suçu meydana gelir.
- Suçun siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan şeyler hakkında işlenmesi halinde nitelikli mala zarar verme suçu meydana gelir.
- Suçun görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak işlenmesi halinde nitelikli mala zarar verme suçu meydana gelir. Hatta bu kamu görevlisinin görevi sona ermiş olsa bile durum böyledir.
- Bu suçun;
- yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanarak,
- toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olmak suretiyle,
- radyasyona maruz bırakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak
işlenmesi de nitelikli hal teşkil eder.
- Bu suçun işlenmesinin sonucu olarak haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde de nitelikli hal söz konusudur.
Bu suçun nitelikli hallerinin yer aldığı madde metni aşağıdadır:
Mala zarar vermenin nitelikli halleri
Madde 152- (1) Mala zarar verme suçunun;
- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşya hakkında,
- Yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilmiş her türlü eşya veya tesis hakkında,
- Devlet ormanı statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu hakkında,
- Sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında,
- Grev veya lokavt hallerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
- Siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
- Sona ermiş olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak,
İşlenmesi halinde, fail hakkında bir yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Mala zarar verme suçunun;
- Yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanarak,
- Toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olmak suretiyle,
- Radyasyona maruz bırakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak,
işlenmesi halinde, verilecek ceza bir katına kadar artırılır.
(3) (Ek: 18/6/2014-6545/65 md.) Mala zarar verme suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.
MALA ZARAR VERME SUÇUNUN CEZASI
- Bu suçun TCK 151’de ifade edilen basit hali için öngörülen ceza, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezasıdır.
- Bu suçun TCK 152’de ifade edilen nitelikli hali için öngörülen ceza 1.fıkradaki nitelikli haller için bir yıldan dört yıla kadar hapistir, ikinci ve üçüncü fıkralarda ise bazı durumlarda cezanın arttırılmasından söz edilmiştir.
- Bu suçun basit hali şikayete tabi iken, nitelikli halleri şikayete tabi değildir yani re’sen soruşturulur. Nitelikli mala zarar verme suçu söz konusu olduğundan şikayet söz konusu olmaz çünkü soruşturma makamları suçu re’sen soruşturur.
MALA ZARAR VERME SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK VE ŞAHSİ CEZASIZLIK SEBEPLERİ
Etkin Pişmanlık
Bazı hallerde fail suçu tamamlar ancak sonradan fail gönüllü olarak neticeyi telafi etmek üzere hareketler sergiler. Bu durum etkin pişmanlık altında değerlendirilir. Etkin pişmanlık cezayı kaldıran veya cezada indirim yapılmasını gerektiren bir şahsi sebep teşkil eder. Bu suç için yapılan etkin pişmanlık düzenlemesi ise TCK 168’de yer almaktadır.
Etkin pişmanlık
Madde 168 – (Değişik: 29/6/2005 – 5377/20 md.)
(1) Hırsızlık, mala zarar verme, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, hileli iflâs, taksirli iflâs suçları tamamlandıktan sonra ve fakat bu nedenle hakkında kovuşturma başlamadan önce, failin, azmettirenin veya yardım edenin bizzat pişmanlık göstererek mağdurun uğradığı zararı aynen geri verme veya tazmin suretiyle tamamen gidermesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisine kadarı indirilir.
(2) Etkin pişmanlığın kovuşturma başladıktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önce gösterilmesi halinde, verilecek cezanın yarısına kadarı indirilir.
(3) Yağma suçundan dolayı etkin pişmanlık gösteren kişiye verilecek cezanın, birinci fıkraya giren hallerde yarısına, ikinci fıkraya giren hallerde üçte birine kadarı indirilir.
(4) Kısmen geri verme veya tazmin halinde etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için, ayrıca mağdurun rızası aranır.
(5) (Ek: 2/7/2012 – 6352/84 md.) Karşılıksız yararlanma suçunda, fail, azmettiren veya yardım edenin pişmanlık göstererek mağdurun, kamunun veya özel hukuk tüzel kişisinin uğradığı zararı, soruşturma tamamlanmadan önce tamamen tazmin etmesi halinde kamu davası açılmaz; zararın hüküm verilinceye kadar tamamen tazmin edilmesi halinde ise, verilecek ceza üçte birine kadar indirilir. Ancak kişi, bu fıkra hükmünden iki defadan fazla yararlanamaz.
Etkin pişmanlık kapsamında cezada indirim yapılabilmesi için bazı şartların arandığı görülmektedir. Bu şartlar şunlardır:
- Suç tamamlanmış ancak kovuşturma başlamamış olmalı.
- Fail, azmettiren, veya yardım eden bizzat pişmanlık göstermiş olmalı.
- Mağdurun uğradığı zarar aynen geri vererek veya tazmin edilerek tamamen giderilmiş olmalı.
↳ Tüm bu şartlar bir arada gerçekleştiğinde verilecek cezanın üçte ikisi kadarı indirilir.
Etkin pişmanlığın kovuşturma başladıktan sonra gösterildiği durumlarda, eğer hüküm henüz verilmemişse verilecek cezanın yarısı kadarı indirilir.
Zararın tamamen değil de kısmen giderildiği durumlarda ise etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanabilmek için mağdurun rızası gerekir.
Şahsi Cezasızlık Sebepleri
Suçun işlenmesi anında var olan ve failin cezalandırılmasını engelleyen şahsa bağlı birtakım sebepler bulunabilir, bunlara şahsi cezasızlık sebebi denir. Birtakım şahsi cezasızlık sebepleri mala zarar verme suçu için de TCK 167’de düzenlenmiştir.
Şahsi cezasızlık sebebi veya cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsi sebep
Madde 167- (1) Yağma ve nitelikli yağma hariç, bu bölümde yer alan suçların;
- Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin,
- Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın,
- Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin,
Zararına olarak işlenmesi halinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.
(2) Bu suçların, haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamakta olan amca, dayı, hala, teyze, yeğen veya ikinci derecede kayın hısımlarının zararına olarak işlenmesi halinde; ilgili akraba hakkında şikayet üzerine verilecek ceza, yarısı oranında indirilir.
Suçun birtakım akrabalar arasında işlenmesinin cezayı kaldırdığı, diğer birtakım akrabalar için ise ceza indirime gidildiği görülmektedir.
MALA ZARAR VERME İLE İGİLİ ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
- ….. hırsızlık ve mala zarar verme suçları 5237 sayılı TCK’nun onuncu bölümünde “Mal varlığına karşı suçlar” başlığı altında düzenlenmiş olup her iki suçun koruduğu hukuki değer kişinin mal varlığıdır. Hırsızlık eyleminde fail zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden tamamını veya bir kısmını almak suretiyle, mağdurun mal varlığına zarar vermektedir. Mala zarar verme suçunda ise başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkıp, tahrip etmek ya da yok edip bozmak suretiyle kullanılamaz hale getirip veya kirleterek zarar vermektedir. Her iki suç tipinde de mağdur mal varlığı itibarıyla zarar görmektedir. Hırsızlık suçunda suça konu mal, alıp götürülmek suretiyle mağdurun zilyetliği tamamen ortadan kaldırılmaktadır.
- Mala zarar verme suçunda ise malın mutlaka alınması gerekli olmayıp, çoğunlukla malın tamamı ortadan kaldırılmamakta, zarar verilerek kısmen veya tamamen kullanılmaz hale getirilmektedir. İki suçu birbirinden ayıran önemli özellik ise; hırsızlıkta fail faydalanma amacıyla eylemini gerçekleştirdiği halde, mala zarar verme suçunda mağdura zarar verme düşüncesiyle hareket etmektedir. Mala zarar verme suçunun konusu ile hırsızlık suçunun konusunun aynı taşınır mal olması halinde, ayrıca mala zarar verme suçundan da ceza verilmemesi gerekmektedir. Ancak hırsızlık eylemi gerçekleştirilirken suça konu mal dışında bir başka eşyaya zarar verilmiş ise, mala zarar verme suçu ayrıca gerçekleşecektir.
2019/11022 E. , 2020/1792 K.
- Bu kararda mala zarar verme ve hırsızlık suçlarının ayırtına dikkat çekilmiştir. Her iki suçta da mağdurun malvarlığı zarar görmektedir ancak ayırt edici nokta faildeki yararlanma amacıdır. Hırsızlık suçunda fail yararlanma amacı ile malı bulunduğu yerden alır. Mala zarar vermede ise zarar verme kastı söz konusudur.
- Hırsızlık ve mala zarar verme hareketleri bir arada işlendiğinde cezanın hangi suçtan verileceği hususunda ise hareketlerin üzerinde gerçekleştiği mala göre bir ayrım yapılmıştır. Bu iki suçun konusu aynı mal olduğunda ayrıca mala zarar vermeden ceza verilmemesi gerektiği vurgulanmıştır, bu durumda hırsızlıktan ceza verilir. Ancak hırsızlık eylemi gerçekleştirilirken suça konu o mal dışında başka bir eşyaya zarar verilmişse bu durumda mala zarar verme suçu da ayrıca gerçekleşmiş olur ve iki suçtan da ayrı ayrı ceza verilebilir.
- 2-02.12.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanun’un 34. maddesiyle değişik 5271 sayılı CMK.nun 253. maddesi ve maddeye eklenen fıkraya göre uzlaşma hükümleri yeniden düzenlenmiş ve sanığa isnat edilen TCK.nun 151/1. maddesi kapsamındaki mala zarar verme suçunun uzlaştırma kapsamına alındığı nazara alınarak, uzlaştırma işlemi yapılıp sonucuna göre sanığın hukuki durumunun değerlendirilmesinde zorunluluk bulunması,,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan mala zarar verme suçu (TCK m. 151/1) yönünden sair yönleri incelenmeksizin, hükümlerin 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nun 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 01.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
2018/10311 E. , 2018/12020 K.
- Mala zarar verme suçunun uzlaştırma kapsamına alındığı, uzlaştırma yapılmasının zorunlu olduğu ve yapılmamasının bozmayı gerektireceği ifade edilmiştir.
HARBİYE HUKUK BÜROSU OLARAK CEZA HUKUKUNA YÖNELİK HİZMETLERİMİZ
Ceza hukuku hakkındaki tüm sorularınız ve sorunlarınız için bize ulaşın!
Harbiye Hukuk Bürosu avukatları müvekkillerinin haklarını tam anlamıyla koruyan onlara her konuda destek veren bir hukuk bürosudur. Harbiye hukuk bürosuna güvenerek haklarınızın güvenle korunduğundan emin olabilirsiniz. Zira Harbiye Hukuk Bürosu her alanda olduğu gibi bu alanda da uzman avukatlarla beraber müvekkillerine en iyi ve kaliteli hizmeti sunmaktadır. Siz de Harbiye hukuk sayfasında bulunan iletişim sütununa tıklayarak bu hizmetlerden faydalanabilir, avukata sor hizmeti ile avukatlarımıza sorularınızı iletebilirsiniz. Harbiye hukuk bürosu alanında uzman avukat kadrosuyla, çözüm odaklı, hızlı ve etkili çözümleriyle sizlere hizmet vermeye her zaman hazırdır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Mala zarar verme suçu uzlaşmaya tabi mi ?
Bu suç, CMK’nın 253. maddesinde 6763 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonrası uzlaşma kapsamına alınmıştır.
Mala zarar verme suçunda tutuklama olur mu ?
Ceza muhakemesindeki koruma tedbirlerinde biri de tutuklamadır. Tutuklama koruma tedbirini düzenleyen CMK m.100’ e bakıldığında kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, tutuklama kararı verilebileceği ifade edilmiştir. Devamındaki hükümlerde ise tutuklama kararı verilemeyecek bazı hallerden bahsedilmiştir:
İşin önemi, verilmesi beklenen ceza veya güvenlik tedbiri ile ölçülü olmaması halinde tutuklama kararı verilemez (CMK md.100/1).
Sadece adli para cezası gerektiren suçlarda tutuklama kararı verilemez (CMK md.100/4).
Hapis cezasının üst sınırı 2 yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez (CMK md.100/4).
CMK m.100/3 ‘te katalog suçlar sayılarak bu suçlar söz konusu olduğunda tutuklama nedeni var sayılabileceği ifade edilmiştir.
Tüm bu bilgiler ışığında, TCK 151 söz konusu olduğunda tutuklama kararı verilebilmesine ilişkin şartları taşımadığından tutuklama kararı verilemeyeceği ancak TCK 152 (nitelikli mala zarar verme suçu) söz konusu olduğunda cezanın üst sınırı dört olduğundan – eğer tutuklama nedeni de varsa- hakim tarafından tutuklama kararı verilebilir.
Mala zarar verme suçu nasıl oluşur ?
Failin bir başkasının taşınır veya taşınmaz malını bilerek ve isteyerek, kısmen veya tamamen yıkması, tahrip etmesi, yok etmesi, bozması, kullanılamaz hale getirmesi veya kirletmesi suretiyle oluşur.
Mala zarar verme suçunda zarar giderilirse ne olur ?
Ortaya çıkan zarar fail tarafından tamamen ve kovuşturmadan önce giderilirse etkin pişmanlık hükümleri devreye girer ve verilecek cezanın üçte ikisi kadar indirime gidilir. Kovuşturmadan sonraki süreçte zarar giderilirse cezanın yarısı kadar indirime gidilir. Zararın tamamen değil de kısmen giderildiği durumlarda ise etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanabilmek için mağdurun rızası gerekir.
Mala zarar verme cezası paraya çevrilir mi ?
Verilecek cezanın 1 yıl ve daha az olması durumunda ceza adli para cezasına çevrilebilir.
Merve Sude Nazlı