KISA DÖNEM İKAMET İZNİ NEDİR? NASIL ALINIR?

Kısa dönem ikamet izni, Türk vatandaşlığına sahip olmayan yabancıların Türkiye’de kalabilmeleri için almaları gereken izin türlerinden bir tanesidir. İkamet izni, Türkiye’de bulunan Türk vatandaşı olmayan kişilerin yasal olarak kalabilecekleri süreden daha uzun kalmak istemeleri durumunda almak zorunda oldukları izin belgesidir. Yabancı uyruklu kişiler, sahip oldukları vize süresinden daha uzun süre Türkiye’de kalmak istemeleri durumunda ikamet izin belgesi almak zorundadır.

Kısa dönem ikamet izni, 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununa göre Türkiye’de kalmak üzere verilen izin belgesini ifade etmektedir. Kamusal düzenin sağlanması ve korunması adına önem taşıyan ikamet izni; yabancının talepte bulunması, istenilen evraklarla başvurması ve talepte bulunduğu ikamet izni türünde gerekli şartları taşıması halinde düzenlenmektedir. Ülkemizde vize veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da 90 günden fazla kalacak yabancıların e-ikamet sistemi üzerinden şartlarını taşıdığını düşündüğü ikamet izni türüne müracaatta bulunması mecburidir.  Ülkemiz içinde ikamet izni; kamu düzenini korumak, karışıklıkları önlemek ve yabancı uyruklu kişileri tespit etmek açısından önem arz etmektedir.

Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de bulunmak isteme nedenleri çeşitlilik gösterir. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu yabancı uyruklu kişilere farklı ihtiyaç ve koşullara cevap vermek üzere hazırlanmış çeşitli ikamet izni hükümleri içermektedir. Kısa dönem ikamet izni de kendi içerisinde türlere ayrılarak, yabancıların ihtiyaçlarına karşılık vermektedir. Kısa dönem ikamet izni türleri şunlardır;

1. Kısa dönem ikamet izni
2. Aile ikamet izni
3. Öğrenci ikamet izni
4. Uzun dönem ikamet izni
5. İnsani ikamet izni
6. İnsan ticareti mağdurun ikamet izni

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ NEDİR?

Kısa dönem ikamet izni 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 ile 33’üncü maddeleri arasında düzenlenen bir ikamet izni türüdür. Aynı zamanda bu kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin 28 ile 29. Maddelerinde de bu husus bulunmaktadır.

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına ilişkin Yönetmeliğin 28. Maddesinde ‘’Kısa dönem ikamet izni, her defasında en fazla birer yıllık sürelerle verilir.’’ Denmektedir. Kanunda bu süreler değişiklik göstermektedir ancak uygulamada bir yıl olarak bu ikamet izni verilir daha sonrasında şartların sağlanabilmesi halinde tekrardan ikamet iznini uzatmak için başvuru yapılabilir.

İKAMET İZNİ HAKKINDA HUKUKİ DESTEK ALMAK İÇİN BİZİ ARAYABİLİRSİNİZ

KISA DÖNEM İKAMET İZNİNE KİMLER BAŞVURABİLİR?

Kısa dönem ikamet izni verilebilecek yabancılar, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31. Maddesinde sayılmıştır:

1. Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler
2. Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar
3. Ticari bağlantı veya iş kuracaklar
4. Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar
5. Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecekler
6. Turizm amaçlı kalacaklar
7. Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecekler
8. Adli veya idari makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler
9. Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler
10. Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar
11. Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar
12. Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler
13. Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
14. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları, kısa dönem ikamet izni için başvuruda bulunabilecektir.

Başvurular sırasında hangi nedenle başvurulacağı belirlenerek ona göre hangi belgelerin isteneceği farklılık arz edecektir.

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ ALMA ŞARTLARI NELERDİR?

Kısa dönem ikamet izni alabilmek için gerekli olan şartlar Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 32. Maddesinde sayılmaktadır;

1. 31’inci maddenin birinci fıkrasında sayılan gerekçelerden biri veya birkaçını ileri sürerek talepte bulunmak ve bu talebiyle ilgili bilgi ve belgeleri ibraz etmek
2. 7’nci madde kapsamına girmemek (Bu maddede Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar düzenlenmiştir.)
3. Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak
4. İstenilmesi hâlinde, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak
5. Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek

Aşağıdaki yabancılar, kabul edilemeyen yolcu kapsamına alınır ve Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyerek geri çevrilir:

1. Pasaportu, pasaport yerine geçen belgesi, vizesi veya ikamet ya da çalışma izni olmayanlar ile bu belgeleri veya izinleri hileli yollarla edindiği veya sahte olduğu anlaşılanlar,
2. Vize, vize muafiyeti veya ikamet izin süresinin bitiminden itibaren en az altmış gün süreli pasaport veya pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar,
3. 15’inci maddenin ikinci fıkrası saklı kalmak kaydıyla, vize muafiyeti kapsamında olsalar dahi, 15’inci maddenin birinci fıkrasında sayılan yabancılar.

Bu maddeyle ilgili olarak yapılan işlemler, geri çevrilen yabancılara tebliğ edilir. Tebligatta, yabancıların karara karşı itiraz haklarını etkin şekilde nasıl kullanabilecekleri ve bu süreçteki diğer yasal hak ve yükümlülükleri de yer alır.

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 7. Maddesi kapsamındaki yabancılar, işlemleri sonuçlanıncaya kadar sınır kapılarında kendileri için belirlenen alanlarda bekletilir.

Vize verilmeyecek yabancılar, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 15. Maddesinde sayılmıştır. Şu kişilere vize verilemeyecektir:

1. Talep ettikleri vize süresinden en az altmış gün daha uzun süreli pasaport ya da pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar
2. Türkiye’ye girişleri yasaklı olanlar
3. Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından sakıncalı görülenler
4. Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşıyanlar
5. Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar uyarınca, suçluların geri verilmesine

esas olan suç veya suçlardan sanık olanlar ya da hükümlü bulunanlar

6. Kalacağı süreyi kapsayan geçerli sağlık sigortası bulunmayanlar
7. Türkiye’ye giriş, Türkiye’den geçiş veya Türkiye’de kalış amacını haklı nedenlere dayandıramayanlar
8. Kalacağı sürede, yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olmayanlar
9. Vize ihlalinden veya önceki ikamet izninden doğan ya da 21/7/1953 tarihli ve 6183

sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip ve tahsil edilmesi gereken alacakları ödemeyi kabul etmeyenler veya 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na göre takip edilen borç ve cezalarını ödemeyi kabul etmeyenler

Bu kapsamda sayılan bir yabancı olsa bile vize verilmesinde yarar görülmesi halinde bakanlık onayı ile vize verilebilir.

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ İÇİN GEREKLİ BELGELER

Kısa dönem ikamet izni için genel gerekli belgeler şu şekildedir;

1. İkamet İzni Başvuru Formu Yabancı ve/veya yasal temsilcisi ya da vekâletnameye haiz avukatı tarafından imzalanmalıdır.
2. Pasaport veya Pasaport Yerine Geçen Belgenin ve Varsa Vizenin Fotokopisi Kimlik bilgileri ve fotoğrafın bulunduğu sayfa ile varsa vize bilgilerini gösteren sayfaların fotokopisi (Belgenin aslı randevu gününde yanınızda bulunmalıdır.)
3. İki (2) Adet Biyometrik Fotoğraf Son 6 ay içinde çekilmiş, fonu beyaz, biyometrik ve ICAO standartlarına uygun olmalıdır.
4. İkamet İzni Harcı ve Belge Bedelinin Ödendiğini Gösterir Belgeler/Makbuzlar
5. Tek Giriş Vize Harcı Bedelinin Ödendiğini Gösterir Belge/Makbuz* Türkiye’ye vize muafiyeti ile gelerek yasal süresi içerisinde ilk kez ikamet izni başvurusunda bulunanlar ile yasal kalış süresini ihlal edenlerin ikamet izni başvurularında tek giriş vize harcı ödemeleri zorunludur. Tek giriş vize harcından muaf ülke grupları ile tek giriş vize harcından muaf yabancılar hariçtir.
6. Geçerli Sağlık Sigortası Sigorta süresi, istenilen ikamet izni süresini kapsamalıdır. Aşağıdakilerden biri yeterli sayılır: • İkili sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanıldığına dair il sosyal güvenlik birimlerinden alınan e-imzalı/imzalı ve kaşeli/mühürlü belge • Sosyal Güvenlik Kurumundan alınmış e-imzalı/imzalı ve kaşeli/mühürlü provizyon belgesi • SosyalGüvenlik Kurumuna genelsağlık sigortalısı olmak için yapılan başvuruya dair e-imzalı/ imzalı ve kaşeli/mühürlü belge • Özel sağlık sigortası poliçesi (Lütfen başvuru sırasında sigorta poliçenizin, poliçe numarasını içerir ilk sayfasını ibraz ediniz.)
7. Kalınacak Sürede Yeterli ve Düzenli Maddi İmkâna Sahip Olunduğuna Dair Belge/Beyan 8. Adres Bilgisini Gösterir Belge 8.1.Yerleşim Yeri Belgesi E-devlet sisteminden (www.turkiye.gov.tr) alınacak güncel tarihli “Yerleşim Yeri Belgesi” ve elektrik, su, doğalgaz veya sabit telefon faturalarından biri ya da yeni aboneler için abonelik sözleşmesi (Uzatma ve geçiş başvurusu yapacak yabancıların adreslerini tescil etmeleri zorunludur. İkamet izinlerini uzatacak olanlarla ile farklı tür ya da il değişikliği yapacak yabancıların “Yerleşim Yeri Belgesi’ni idareye ibraz etmeleri gerekmektedir.) 2

8.2. Kalınacak Yeri Gösterir Belge Aşağıdakilerden biri yeterli sayılır:

• Kendi evinizde kalıyorsanız, tapu fotokopisi ile birlikte numarataj gibi açık adres bilgisini gösterir belge
• Kira sözleşmesi ile kalıyorsanız, kiraya verenin bilgilerini içerir kira sözleşmenizin noter onaylı örneği;
• Otel vb. konaklama yerlerinde kalıyorsanız, bu yerlerde kaldığınıza dair belge ve ikamet izni talep süresinde konaklamanın ödendiğine dair makbuz
• Öğrenci yurtlarında kalıyorsanız, yurtta kaldığınıza dair e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge
• Üçüncü kişinin yanında kalıyorsanız, yanında kalınan kişinin noter onaylı taahhüdü (Taahhüt veren kişinin evli olması halinde ayrıca eşinin de noter onaylı taahhüdü) (Üçüncü kişilerin yanında misafir olanlar, kendilerine noter taahhüdünde bulunan kişi adına güncel tarihli elektrik, su, doğalgaz veya sabit telefon faturalarından birini ya da yeni aboneler için abonelik sözleşmesini sunmaları gerekmektedir.) 9. Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) adresi Uzatma ve geçiş başvurularında PTT merkez şubelerinden alınacak UETS adresini gösterir belge (18 yaşından küçükler için UETS belgesi aranmamaktadır.)

❖ Çocuk adına yapılan başvurular için,

• Pasaport veya pasaport yerine geçen belgeden ya da ulusal kimlik kartlarından anne ve/veya baba tespit edilemiyorsa, çocuğun onaylı doğum belgesi
• Boşanma halinde çocuğun onaylı velayet belgesi veya velayetin ortak olması ya da diğer ebeveynin görme hakkının olması durumunda diğer ebeveynin vereceği onaylı muvafakatname
• Ebeveynlerden birinin ölümü halinde ebeveynin onaylı ölüm belgesi • Ebeveynlerden biri hakkında gaiplik kararı verilmiş ise onaylı gaiplik kararı belgesi
• Evlilik birliği dışında doğan çocuğun velayetinin diğer ebeveynde olduğunu gösteren tek ebeveyn belgesi (Bu belgeler Türk makamlarından alınmışsa e-imzalı/imzalı ve kaşeli/mühürlü olmalı, yurt dışından temin edilmişse Apostil şerhli ve Türkçe tercümesinin noter onaylı olması gerekmektedir. Apostil anlaşmasına taraf olmayan ülke vatandaşı olunması veya taraf olunsa dahi belgede Apostil şerhi olmaması halinde söz konusu belgelerin ilgili ülke makamları tarafından onaylanması ve noter onaylı tercümesi [konsolosluk/elçilik onayı ve Dışişleri 3 Bakanlığı/bu konuda yetkilendirilmiş Anne ve/veya babanın pasaport fotokopisi istenir.]) (Varsa, anne ve/veya babanın ikamet izni, çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti kartı veya ikamet izni başvuru belgesi fotokopisi istenir.) (Şahsın on sekiz yaşından küçük olması durumunda; yurt dışında bulunan annesi/babası veya yasal temsilcisinin vereceği onaylı muvafakatname ile muvafakatnamede belirtilmek kaydıyla Türkiye’deki gerçek ya da tüzel kişiler tarafından verilecek noter onaylı taahhütname aranır.)

Kısa dönem ikamet izin türleri farklı alt başlıklarda düzenlendiği için istenen belgeler de farklılık olabilecektir. Bunlar:

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ KALIŞ NEDENLERİNE GÖRE BELGELER

Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler;

• Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerden alınmış amacına uygun vize (Arkeolojik kazı çalışması ve yüzey araştırması yapacaklar için)
• Yapılacak araştırmanın süresini ve yerini gösteren resmi, e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge

Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar

• Konutun başvuru yapan yabancıya ait olduğunu, gösterir resmi, e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge (Tapu senedi fotokopisi) (Konutun edinim tarihi itibariyle değerinin en az 200 bin ABD Doları karşılığı Türk Lirası olması gerekmektedir.) (Taşınmazın konut olması ve yabancı tarafından bu amaçla kullanılması gerekmektedir. Konut, kira ve benzeri gelir getirici amaçlarla kullanılamaz.)
• Miras ve bağış yoluyla edinilen konut için güncel taşınmaz değerleme raporu • Uzatma başvurularında tapu devam belgesi

Ticari bağlantı veya iş kuracaklar

• Türkiye Cumhuriyeti dıştemsilciliklerden alınmış amacına uygun vize
• Temas kurulacak kişi veya şirketlerden alınacak noter onaylı şirket faaliyet belgesi, noter onaylı vergi levhası, noter onaylı ticaret sicil gazetesi, noter onaylı imza sirküleri

Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar

• Hizmet içi eğitimin görüleceği kamu kurum veya kuruluşlarından alınacak eğitimin süresini ve yerini gösterir belge e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge

Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecekler

• Eğitimin/stajın görüleceği kurum veya kuruluşlardan alınacak eğitim/staj belgesi (eimzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge) • Erasmus Programı veya diğer uluslararası değişim programları kapsamında (Mevlana vb.) öğrenci olarak gelenler (1 yıl) öğrenim görülecek kurumdan alınacak öğrenim amaçlı “değişim programı” kapsamında olunduğunu gösterir e-imzalı/imzalı ve kaşeli/mühürlü 4 belge

Turizm amaçlı kalacaklar

• Seyahat planı ve konaklama yerine ilişkin bilgi veya belge
• Varsa Türkiye’de ikamet/çalışma veya çalışma izni muafiyet olan birinci derece yakınlarına (anne, baba, eş veya çocuk) ait yasal kalış belgesinin fotokopisi
• Aile bağı kapsamında başvuru yapılması durumunda; evlilik cüzdanı, Türk vatandaşı ile evlilerde “Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği” veya evli olunduğunu kanıtlayan onaylı belgenin (bilgileri içeren sayfaların, genelde ilk 3 sayfa) fotokopisi, (Belgenin aslı randevu gününde yanınızda bulunmalıdır.) (Birinci derece aile üyesine ilişkin ikamet izni, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti belgelerinden birinin fotokopisi başvuru dosyasına eklenmelidir.) (Türk makamlarından (İl/İlçe Nüfus Müdürlüklerinden de alınabilir) alınmışsa e- imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli olmalı, yurt dışından temin edilmesi halinde noter onaylı Türkçe tercümesi ve Apostil şerhi olması gerekmektedir. Apostil anlaşmasına taraf olmayan ülke vatandaşı olunması veya taraf olunsa dahi belgede Apostil şerhi olmaması halinde söz konusu belgelerin ilgili ülke makamları tarafından onaylanması (konsolosluk/elçilik onayı ve Dışişleri Bakanlığı/bu konuda yetkilendirilmiş Türk Makamları) ve noter onaylı Türkçe tercümesi gerekmektedir.)
• Yeterli ve düzenli gelirini gösteren belge (Aşağıdaki belgelerden birinin ibraz edilmesi gerekmektedir: Emekli tanıtım kartı ve emekli aylığı tahsis belgesi, son üç aylık hesap hareketlerini gösterir banka hesap cüzdanı, kaşeli imzalı şirket yazısı, son üç aylık banka mevduat gelirini gösteren belge, kira geliri söz konusu ise gayrimenkulün tapusu ve kira kontratı/sözleşmesi,) (Yeterli gelir; yabancının bireysel başvuruda bulunması durumunda başvuru tarihinde geçerli olan net asgari ücretin en az bir buçuk katını, aile bireyleriyle birlikte başvuru yapılması durumunda her bir aile üyesi için en az asgari ücret düzeyinde geliri (örneğin; başvuru yapanla birlikte 4 kişilik aile için 4 asgari ücret miktarında gelir), düzenli gelir; en az son üç ay içinde yeterli gelir tutarının elde edildiğinin tespite esas belgelerle ispat edilmesini ifade eder.)

Tedavi görecekler

• Tedavi görülecek kamuya bağlı ya da özel hastanelerden alınacak, tedavi göreceğine dair durum bildirir tek hekim raporu (e-rapor sisteminden doğrulabilir) ya da hekim ve başhekim/mesul müdür onaylı hastalığı ve tedavi süresini gösteren rapor
• İkili sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında tedavi olmak amacıyla ülkemize gelenlerin sözleşme kapsamında olduklarına dair il sosyal güvenlik birimlerince onaylanan belge

İdari makamların talebi

• İdari makamlardan alınacak şahsın Türkiye’de kalması gerektiğini belirten e-imzalı/imzalı kaşeli/mühürlü belge 5 (6458 sayılı Kanundaki süreleri aşmayacak şekilde kalınacak süre de belirtilmeli)

İdari makamların kararı

• İdari makamlardan alınacak şahsın Türkiye’de kalması gerektiğini belirten e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge (6458 sayılı Kanundaki süreleri aşmayacak şekilde kalınacak süre de belirtilmeli)

Adli makamların talebi

• Adli makamlardan alınacak şahsın Türkiye’de kalması gerektiğini belirten e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge (6458 sayılı Kanundaki süreleri aşmayacak şekilde kalınacak süre de belirtilmeli)

Adli makamların kararı

• Adli makamlardan alınacak şahsın Türkiye’de kalması gerektiğini belirten e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge (6458 sayılı Kanundaki süreleri aşmayacak şekilde kalınacak süre de belirtilmeli)

Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler

• Önceki ikamet izni belgesinin fotokopisi (Belgenin aslı randevu gününde idareye teslimedilir)
• Boşanmaya ilişkin mahkeme kararı (3 yıl ve üzeri süre sonunda Türk vatandaşından boşanması halinde mahkeme kararı veya 3 yıl evli kalma şartı aranmaksızın aile içi şiddet gerekçesiyle mağdur olduğunu ortaya koyan mahkeme kararı)
• Destekleyicinin ölüm belgesi (Türk makamlarından alınmışsa e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli olmalı, yurt dışından temin edilmesi halinde noter onaylı Türkçe tercümesi ve Apostil şerhi olması gerekmektedir. Apostil anlaşmasına taraf olmayanülke vatandaşı olunması veya taraf olunsa dahi belgede Apostil şerhi olmaması halinde söz konusu belgelerin ilgili ülke makamları tarafından onaylanması [konsolosluk/elçilik onayı ve Dışişleri Bakanlığı/bu konuda yetkilendirilmiş Türk Makamları] ve noter onaylı Türkçe tercümesi gerekmektedir.)

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ NEDİR NASIL ALINIR

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ BAŞVURU SÜRECİ NASIL İŞLER?

İçişleri Bakanlığına bağlı Göç İdaresi Başkanlığının e-ikamet adlı internet sitesine giriş yapılarak ‘’ilk kez ikamet izni başvurusu yapıyorum’’ seçeneğini işaretlemelisiniz.

İstenen bilgileri doldurduktan sonra ilgili formu kaydediyorsunuz ve bir örneğini PTT aracılığı ile postalamak için yazdırıyorsunuz.

Daha sonrasında gerekli belgeleri bu fotokopi ile birlikte verilen randevu tarih ve saatinde bulunduğunuz ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne giderek başvurunuzu tamamlamanız halinde ikamet izni düzenlenmektedir.

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ BAŞVURUSU HARÇ VE MASRAFLARI

İkamet izni için verilecek belgeler, 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu uyarınca değerli kağıt kapsamındadır. Maliye Bakanlığı belirlenen bu bedelde hiçbir ülke vatandaşına muafiyet bulunmamaktadır.

Her ülkeye göre harç miktarı değişmektedir. Buna ilişkin tabloya Göç İdaresi Başkanlığının internet sitesinden ulaşabilirsiniz. Genelde 1 yıllık zaman dilimi için 2024 yılında belirlenen miktarlar 80 ABD doları ile 10,5 ABD doları arasında değişmektedir.

Listede yer almayan ülke vatandaşları için de belirlenen 2024 miktarı 1 aya kadar her gün için 203,40 TL, 1 aydan sonraki her ay için 1.202,90 TL’dir. ikamet izni harç tutarları herhangi bir ülke grubuna dahil olmayan Sırbistan, Fiji, Norveç, Kuzey Mariana Adaları ülke vatandaşları için uygulanmaktadır. Çek Cumhuriyeti, Danimarka, İrlanda, Kosova, Nepal, Sri Lanka, Suriye ve Türkmenistan 2011 yılından itibaren karşılıklılık ilkesi çerçevesinde ikamet izni harcından muaf tutulmuştur.

Belirtilen ücretler 2024 yılına aittir ve her yıl Maliye Bakanlığı tarafından bu tutarlar değişmektedir.

KISA DÖNEM İKAMET İZNİNİN SAĞLADIĞI HAKLAR NELERDİR?

Kısa dönem ikamet izni, yabancı uyruklu kişinin Türkiye’de yasal yollarla kalmasının bir yoludur. Yasal işlemlerde kolaylık sağlanır. Genel sağlık sigortası yaptırdıklarında Türkiye’deki sağlık hizmetinden yararlanabilirler. Aynı zamanda ileride Vatandaşlık başvurusu için de kolaylık sağlanır.

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ REDDEDİLİRSE NE YAPILIR?

İkamet izni için başvuru yapıldığı takdirde başvuru reddedilebilir veya verilen iznin süresi sona erdiği takdirde ikamet izninin süresi uzatılmayabilir yahut izin alınsa dahi idarenin ikamet iznini iptal etmesi gibi bir durumla karşı karşıya kalınabilir. Başvuru sahibinin ikamet izni başvurusu reddedildiği, uzatılmadığı veya iptal edildiği takdirde, idarenin vermiş olduğu bu karara itiraz hakkı bulunmaktadır. İtiraz, kararı veren merciye veya bir üst merciye yapılmaktadır. Eğer idare, söz konusu itirazı reddederse veya süresi içerisinde itiraza cevap vermezse başvuru reddedilmiş sayılacağından dolayı başvuru sahibi, dava açma hakkını kullanabilir.

İdare, ikamet izni başvurusunu yukarıda açıklanan sebeplere dayanarak reddedebilir. Ret kararının başvuru sahibine tebliğ edildiği andan itibaren söz konusu ret kararına karşı itiraz hakkı kullanılabilir. İtirazlar, ret kararının tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde Göç İdaresi Başkanlığı’na yapılmalıdır. Ret kararına itiraz edilmesi sonucunda idare, 30 gün içerisinde cevap vermelidir. İdare, söz konusu süreyi cevap vermeden geçirirse, başvuru reddedilmiş sayılmaktadır. Buna zımni reddetme kararı denilmektedir. İdare, itirazın reddine karar verir veya bu süreyi cevap vermeden geçirirse başvuru sahibi iptal davası açma hakkına sahiptir.

İkamet izni başvurusu reddedilmesi, bir idari işlemdir ve bu tür işlemler idari yargı denetimine tabidir. Başvuru sahibi, ret kararının hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsa, kararın iptal edilmesi için dava açma yoluna gidebilmektedir. Başvuru sahibi, ret kararının tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde idare mahkemesinde dava açabilmektedir.

Önemle belirtmek gerekir ki, idari yargıda iptal dava açılabilmesi için idareye itiraz yoluna başvurmak bir zorunluluk arz etmemekte, doğrudan idari yargıda dava açılabilmektedir. Ancak itiraz yoluna başvurmak isteyen başvuru sahipleri önce idareye itiraz edebilirler.

KISA DÖNEM İKAMET İZNİNİN UZATILMASI NASIL YAPILIR?

İkamet izni uzatma başvurusu e-ikamet adlı internet sitesi üzerinden gerçekleştirilir. Bu alada doldurduğunuz formun bir kopyasını sistemden edinerek posta ile başvuruda bulunulan il göç idaresi müdürlüğüne gönderilmelidir. Ayrıca her ikamet izni türü için eklenmesi gereken evraklar farklılık gösterecektir.

İkamet izni uzatma başvurusu en geç ikamet izninin bitmesine 60 gün kala yapılmalıdır aksi takdirde ikamet izni bittikten sonra ülke sınırları içerisinde yasal yollarla kalabilmek için tekrar ikamet izni başvurusu yapmak gerekecektir. Eğer bu başvurunun zamanında yapılmasına engel teşkil edebilecek bir durum meydana geldiyse ikamet izninin süresi bittikten 15 gün sonraya kadar bu gecikmenin nedeni belirtilerek uzatma başvurusu yapılabilir.

Oturma izni uzatmak için başvuran yabancıya harca tabi olmayan geçici bir belge verilir. Oturma izni çıkana kadar bu belge ile Türkiye’de kalmaya devam edebilir.

KISA DÖNEM İKAMET İZNİNİN İPTALİ VE İPTAL SEBEPLERİ

Kısa dönem ikamet izninin reddi, iptali veya uzatılmaması sebepleri Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 33. Maddesinde sayılmıştır. Buna göre;

1. 32’nci maddede aranan şartlardan birinin veya birkaçının yerine getirilmemesi veya ortadan kalkması (Kısa dönem ikamet izni verilmesi için gerekli olan şartlar burada sayılmıştır. Bunlar: Kısa dönem ikamet izin türlerinden hangisine başvurulacak ise ona ilişkin bilgi ve belgelerin ibrazı; genel sağlık be güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak, İstenilmesi hâlinde, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak, Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek, ilgili kanunun 7. Maddesinde yer alan Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar başlığı altında düzenlenen hallerden birinin içinde bulunmamak.)
2. İkamet izninin, veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi
3. Hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması

KISA DÖNEM İKAMET İZNİ İPTALİNE KARŞI İTİRAZ VE İPTAL DAVASI

Başvuru yaptıktan sonra ret yanıtı alan yabancı, kararın kendisine tebliğinden itibaren 60 gün içinde verilen karara itiraz edebilir. İtirazlar Valilik İl Göç İdaresi Müdürlüğüne veya Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne yapılır. Karara itiraz edilmesi durumunda iptal davası için işleyecek süre duracaktır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 11. Maddesinde ‘’ İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.’’ otuz gün içinde idare herhangi bir cevap vermez ise istem reddedilmiş sayılır. İstek reddedilirse veya reddedilmiş sayılırsa dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.

Bu idarenin bir işlemi olduğu için idari yargıya başvuru yapılır. Görevli mahkeme idare mahkemesidir. Burada yetkili mahkeme kararı veren il göç idaresinin bulunduğu yer mahkemesidir. Dava açma süresi de 60 gün olarak belirlenmiştir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Kısa Dönem İkamet İzni Kimlere Verilir?

Kısa dönem ikamet izninin verilebileceği kişiler kanunda sınırlı olarak sayılmıştır. Bu kapsamda;

1. Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler,
2. Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar,
3. Ticari bağlantı veya iş kuracaklar,
4. Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar,
5. Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecekler,
6. Turizm amaçlı kalacaklar,
7. Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecekler,
8. Adli veya idari makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler,
9. Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler,
10. Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar,
11. Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar,
12. Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler,
13. Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu,
14. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları, kısa dönem ikamet izni için başvuruda bulunabileceklerdendir.

Başvurular sırasında hangi nedenle başvurulacağı belirlenerek ona göre bilgi ve belgeler teslim edilmelidir.

Kısa Dönem İkamet İzni ile Vatandaşlık Alınır Mı?

Yabancılar başvuru tarihinden geriye doğru sayıldığında beş yıl kesintisiz olarak Türkiye’de ikamet etmişlerse bu durumda Türk Vatandaşlığına hak kazanabilirler. Eğer yabancı başvurucu kesintisiz olarak 5 yıl şartını sağlarsa bu yola başvurabilir.

Kimler Kısa Dönem İkamet İzni Alamaz?

Aşağıdaki yabancılar, kabul edilemeyen yolcu kapsamına alınır ve Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyerek geri çevrilir:

1. Pasaportu, pasaport yerine geçen belgesi, vizesi veya ikamet ya da çalışma izni olmayanlar ile bu belgeleri veya izinleri hileli yollarla edindiği veya sahte olduğu anlaşılanlar
2. Vize, vize muafiyeti veya ikamet izin süresinin bitiminden itibaren en az altmış gün süreli pasaport veya pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar
3. 15 inci maddenin ikinci fıkrası saklı kalmak kaydıyla, vize muafiyeti kapsamında olsalar dahi, 15 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan yabancılar

Bu kişiler aynı zamanda kısa dönem ikamet iznine de başvuramaz.

Kısa Dönem İkamet İzni Kaç Yıllık Verilir?

Kısa dönem ikamet izninin veriliş süresi kanunda 1 ve 5 yıl arasında değişmektedir.

Kısa dönem ikamet izni, Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları hariç olmak üzere, her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle verilebilir. Bu kapsamda yer alanlar için ikamet izni en fazla beş yıl olacak şekilde verilir.

Türkçe öğrenme kurslarında kalacaklar için ikamet izni en fazla iki defa verilebilir.

Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler kapsamında verilen ikamet izinleri, bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli verilebilir.

Ancak uygulama yönetmeliğinde bu süre 1 yıl olarak kabul edilir ve genelde iilgili birimler de izni 1 yıl olarak verir.

Kısa Dönem İkamet İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?

İçişleri Bakanlığına bağlı Göç İdaresi Başkanlığının e-ikamet adlı internet sitesine giriş yapılarak ‘’ilk kez ikamet izni başvurusu yapıyorum’’ seçeneğini işaretlemelisiniz.

İstenen bilgileri doldurduktan sonra ilgili formu kaydediyorsunuz ve bir örneğini PTT aracılığı ile postalamak için yazdırıyorsunuz.

Daha sonrasında gerekli belgeleri bu fotokopi ile birlikte verilen randevu tarih ve saatinde bulunduğunuz ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne giderek başvurunuzu tamamlamanız halinde ikamet izni düzenlenmektedir.

Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler Nelerdir?

Kısa dönem ikamet izni için genel gerekli belgeler şu şekildedir;

1. İkamet izni başvuru formu (e-ikamet üzerinden doldurulacak ve bir örneği çıktı olarak alınacak.)
2. Pasaport veya yerine geçen bir belgenin noter onaylı fotokopisi
3. 4 adet biyometrik fotoğraf
4. Sağlık sigortası
5. Adli sicil kaydı
6. Maddi imkanları gösteren belge
7. Kısa dönem ikamet izni türüne göre istenebilecek ek belgeler. Bu belgelerin ne olduğuna ilişkin açık bilgiyi Harbiye Hukuk Bürosu kapsamında yazılan diğer yazılardan kapsamınıza uygun olanı seçerek bilgi alabilirsiniz.

Kısa Dönem İkamet İzni Kaç Günde Çıkar?

Kısa dönem ikamet iznine ilişkin başvurular en geç 90 gün içerisinde sonuçlanmaktadır. Ancak herhangi bir eksiklik ya da yanlışlık bulunursa bu süre uzamaktadır.

Kısa Dönem İkamet İzni Neden Reddedilir?

Yabancının başvurusu öngörülen koşulları sağlamıyorsa bu durumda idare tarafından getirilen kanaat ile ikamet izni için yapılan başvuru reddedilebilir. Kanunda yer alan şartları sağlamayan başvurular dikkate alınmayacaktır.

Bu nedenle uzun bir süreç olan ikamet izni alma iş ve işlemlerinde yabancılar hukuku ile ilgilenen bir avukat ile çalışmak hem maddi açıdan hem de zaman kaybetmemek açısından faydalı olacaktır. Detaylı bilgiyi buraya tıklayarak edinebilirsiniz.

Kısa Dönem İkamet İzni Çalışma İzni Yerine Geçer Mi?

Geçerli çalışma izni ile 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun 10’uncu maddesine istinaden verilen Çalışma İzni Muafiyet Teyit Belgesi, ikamet izni sayılır. Ancak, uluslararası koruma başvuru sahibi, şartlı mülteci ve geçici koruma sağlanan yabancılara düzenlenen çalışma izinleri ikamet izni yerine geçmez.

Kısa Dönem İkametgâh İzni Belgesi Nereden Temin Edilir?

Hangi türde olursa olsun bütün ikamet izin kartları İl Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından PTT yoluyla yabancının adresine gönderilmektedir.

SİBEL KARAAHMETOĞLU