İCRA TAKİBİ NASIL BAŞLATILIR?

İcra takibi, alacaklıların alacaklarını tahsil edebilmek için devletin icra organları aracılığıyla başlattığı hukuki bir süreçtir. Türkiye’de özellikle borçların ödenmemesi durumunda sıkça başvurulan bir yöntemdir. Bu yazımızda, icra takibi başlatmak isteyen kişiler için sürecin detaylarını, hukuki boyutlarını ve gerekli belgeleri adım adım açıklayacağız.

İCRA TAKİBİ BAŞLATMAK VEYA İTİRAZ ETMEK İÇİN BİZİ ARAYARAK DETAYLI BİLGİ ALABİLİRSİNİZ.

İCRA TAKİBİ NEDİR?

İcra takibi, alacaklının alacağını borçludan tahsil etmek amacıyla başlattığı, devletin icra müdürlükleri tarafından yürütülen bir işlemdir. İcra takibi ile alacaklı, borçlunun taşınır veya taşınmaz mallarına, maaşına ya da banka hesaplarına el koyarak alacağını tahsil edebilir.

İCRA TAKİBİ TÜRLERİ

İcra takibi başlatmadan önce, takip türünün belirlenmesi gerekir. İcra takip türleri şunlardır:

1. İlamsız İcra Takibi

Alacaklının mahkeme kararı olmadan doğrudan icra müdürlüğüne başvurarak başlattığı icra türüdür.
• Kambiyo Senetlerine Dayalı İcra Takibi: Bono, çek veya poliçe gibi kıymetli evraklara dayalı takiplerdir.
• Adi Alacak Takibi: Sözleşmeden doğan alacaklar için başlatılan takiplerdir.

2. İlamlı İcra Takibi

Mahkeme kararı veya ilam niteliğinde belgeye dayalı olarak başlatılan icra takibidir.

3. Tahliye Takibi

Kiralanan taşınmazın tahliye edilmesi amacıyla başlatılan icra türüdür.

İCRA TAKİBİ BAŞLATMA ŞARTLARI

İcra takibi başlatabilmek için aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gerekir:
• Alacaklının geçerli bir alacağının bulunması.
• Alacağın vadesinin geçmiş olması.
• Alacaklının alacağı kanıtlayan belgeler sunabilmesi (senet, sözleşme vb.).
• İcra harç ve masraflarının ödenmesi.

İCRA TAKİBİ NASIL BAŞLATILIR?

İcra takibi başlatmak isteyen kişiler şu adımları izlemelidir:

1. YETKİLİ İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE BAŞVURU

İcra takibi, borçlunun yerleşim yerindeki veya borcun doğduğu yerdeki yetkili icra müdürlüğüne başvurarak başlatılır. Yetkili icra müdürlüğünün belirlenmesi, işlemlerin geçerli olması açısından önemlidir.

2. İCRA TAKİP TALEBİ HAZIRLANMASI

İcra takibi başlatmak için icra müdürlüğüne yazılı bir takip talebi sunulmalıdır. Bu dilekçe, şu bilgileri içermelidir:
• Alacaklının adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve adresi.
• Borçlunun adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve adresi.
• Alacağın miktarı ve dayanağı.
• Takip türü (ilamsız, ilamlı, tahliye vb.).

3. GEREKLİ BELGELERİN SUNULMASI

İcra takibi başlatırken, alacağı kanıtlayan belgelerin icra müdürlüğüne teslim edilmesi gerekir. Örneğin:
• Kambiyo senetleri (çek, bono).
• Sözleşmeler.
• Fatura örnekleri.
• Mahkeme kararı (ilamlı takip için).

4. HARÇ VE MASRAFLARIN ÖDENMESİ

İcra takibi başlatmak için icra müdürlüğüne gerekli harç ve masraflar yatırılmalıdır. Bu masraflar, takip türüne ve alacak miktarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

5. ÖDEME EMRİNİN GÖNDERİLMESİ

İcra müdürlüğü, takip talebi alındıktan sonra borçluya bir ödeme emri gönderir. Ödeme emri, borçlunun borcunu ödemesi veya takibe itiraz etmesi için belirli bir süre tanır.
• İlamsız takiplerde itiraz süresi 7 gündür.
• İlamlı takiplerde borcun ödenmesi için 7 günlük süre verilir.

BORÇLU ÖDEME EMRİNE İTİRAZ EDERSE NE OLUR?

Borçlu, ödeme emrine itiraz ederse icra takibi durur. Bu durumda, alacaklının borçlunun itirazını kaldırmak için mahkemeye başvurması gerekir. İtiraz, borçlu tarafından icra müdürlüğüne yazılı olarak yapılır. İtiraz dilekçesi, aşağıdaki nedenlere dayanabilir:
• Borcun hiç bulunmadığı.
• Borcun ödendiği.
• Borç miktarının yanlış olduğu.

Alacaklı, borçlunun itirazını kaldırmak için şu yolları izleyebilir:
• İtirazın Kaldırılması Davası: İcra Hukuk Mahkemesine başvurulur.
• İtirazın İptali Davası: Genel mahkemelerde açılan davadır.

İCRA TAKİBİ NASIL BAŞLATILIR

İCRA TAKİBİNİN SONUÇLANDIRILMASI

Borçlu ödeme emrine itiraz etmez ve borcunu ödemezse icra işlemleri devam eder. Bu aşamada şu yöntemlere başvurulabilir:

1. HACİZ İŞLEMLERİ

Borçlunun taşınır ve taşınmaz mallarına, banka hesaplarına, maaşına haciz işlemi uygulanabilir. Haciz işlemi sırasında borçluya malların satışı için süre tanınır.

2. TAŞINMAZLARIN SATIŞI

Haczedilen taşınmaz mallar, icra müdürlüğü aracılığıyla açık artırma usulüyle satılarak alacak tahsil edilir.

3. MAAŞ HACZİ

Borçlunun maaşının bir kısmına el konularak alacak tahsil edilir. Maaşın yalnızca 1/4’üne haciz konulabilir.

İCRA TAKİBİNİN DURDURULMASI

Borçlu, belirli durumlarda icra takibini durdurabilir. Örneğin:
• Borç Ödeme Taahhüdü: Borçlu, alacağını belirli bir takvimle ödeyeceğini taahhüt ederse takip durdurulabilir.
• İtiraz: Ödeme emrine itiraz edildiğinde takip geçici olarak durur.

KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLU İLE TAKİP SÜRECİ

Alacaklı, vadesi gelmiş olmasına rağmen ödenmemiş bono, çek veya poliçe için bir takip talebi hazırlayarak, borçluya karşı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatabilir. Bu takip türünde alacaklı, genel haciz yoluna göre çok daha avantajlı bir konumdadır.

Ancak, alacaklının daha iyi imkanlara sahip olması nedeniyle bu takip yolu, sıkı şekil şartlarına tabidir. Alacaklıların, bu şartları dikkatle yerine getirmesi gerekir.

KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ TAKİBİNİN ÖZELLİKLERİ

Genel haciz yolunda, alacaklı basit bir belgeye dayanarak bile icra takibi başlatabilir. Buna karşın, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte, mutlaka kambiyo senedi şartlarını taşıyan belgelere dayanılması zorunludur.

Kambiyo senetlerine mahsus takipte:
1. İcra müdürü, takibin dayanağı olan belgenin kambiyo senedi vasfına sahip olup olmadığını kontrol eder.
2. Senedin vadesinin dolup dolmadığını inceler.
3. Alacaklının talebinin hukuki dayanaktan yoksun olmadığını şekil şartlarına göre değerlendirir.

Eğer şekil şartlarına uygun olmayan bir senede dayanarak takip başlatılırsa, borçlu şikayet yoluyla icra takibinin iptalini sağlayabilir.

İCRA TAKİBİ VE ÖDEME EMRİ SÜRECİ

1. İcra Müdürünün Şekil Kontrolü

Takip talebini alan icra müdürü, belgeleri inceleyerek şu kontrolleri yapar:
• Senedin kambiyo senedi vasıflarına uygun olup olmadığı,
• Senedin vadesinin dolmuş olması,
• Alacaklının doğru kişi olup olmadığı.

Eğer icra müdürü bu kontrolleri uygun bulursa, takibi onaylar ve ödeme emrinin hazırlanmasını sağlar.

2. Borçluya Ödeme Emrinin Gönderilmesi

İcra müdürü, ödeme emrini borçluya tebliğ eder. Ödeme emrinde borçluya şu süreler tanınır:
• 7 gün içinde borca itiraz etme hakkı,
• 5 gün içinde kambiyo senedine ve imzaya itiraz etme hakkı.

Borçlu, ödeme emrinde belirtilen süreler içinde borcunu ödemez veya itirazda bulunmazsa, alacaklı haciz işlemlerine başlayabilir.

KAMBİYO TAKİBİNDE BORÇLUNUN İTİRAZ HAKKI

Borçlu, ödeme emrine itiraz etmek için elinde kesin ve açık belgeler bulundurmalıdır. Örneğin, borcun ödendiğini veya borçlu olmadığını kanıtlayan belgeler, icra mahkemesine sunularak ödeme emrine itiraz edilebilir. Ancak, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolunda borçlunun basit bir itirazı, icra takibini durdurmaz.

Önemli Nokta:
İcra mahkemesi, sınırlı bir inceleme yapar ve sadece İcra ve İflas Kanunu (İİK) kapsamında istenen belgeleri dikkate alır. Bu nedenle, uygun olmayan bir belgeyle yapılan itirazlar, mahkeme tarafından reddedilir ve icra takibi devam eder.

İTİRAZ EDİLMEDEN ÖNCE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Borçlular, kambiyo senetlerine mahsus icra takibine itiraz ederken şu hususlara dikkat etmelidir:

1. Belgeler Eksiksiz Olmalıdır:

İcra mahkemesi, yalnızca İİK kapsamında belirtilen belgeleri dikkate alır. Eksik veya uygun olmayan belgelerle yapılan itirazlar reddedilebilir.

2. İcra İnkar Tazminatı Riski Bulunmaktadır:

Yanlış veya yetersiz bir itiraz, borçluya %20 ile %40 arasında değişen icra inkar tazminatı ödenmesi yükümlülüğünü doğurabilir.
Not: Bu nedenle, itiraz sürecinden önce bir avukata danışılması önemlidir.

HACİZ VE MALLARIN SATIŞI

Ödeme emrinin tebliği ve icra takibinin kesinleşmesinden sonra, alacaklı haciz işlemlerine başlayabilir.
• Borçlunun taşınır malları, taşınmazları veya banka hesaplarına haciz koyulabilir.
• Haciz işlemlerinden sonra, malların satışı genel haciz yolundaki prosedürlere benzer şekilde gerçekleştirilir.

Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip, alacaklının tahsilat sürecinde etkili bir yöntemdir. Ancak bu takip türü, sıkı şekil şartlarına tabi olduğundan, hem alacaklının hem de borçlunun dikkatli olması gerekir.
• Alacaklılar, belgelerini eksiksiz ve yasal şartlara uygun şekilde hazırlamalıdır.
• Borçlular, yanlış bir itirazdan kaçınmak için mutlaka hukuki danışmanlık almalıdır.

Bu süreçte yapılacak bir hata, alacaklının tahsilat sürecini sekteye uğratabilir veya borçlunun gereksiz tazminat ödemesiyle sonuçlanabilir. Bu nedenle, uzman bir avukatla çalışılması sürecin doğru şekilde yürütülmesi açısından önemlidir.

İCRA TAKİBİ BAŞLATIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

1. Belgelerin Eksiksiz Olması: Alacaklının tüm belgeleri eksiksiz olarak sunması gerekir.
2. Harç ve Masrafların Yatırılması: Harç ve masrafların zamanında ödenmesi, sürecin aksamaması için önemlidir.
3. Hukuki Danışmanlık Alınması: Özellikle karmaşık alacak işlemlerinde bir avukat ile çalışılması sürecin daha hızlı ve doğru ilerlemesini sağlar.

İCRA TAKİBİ İLE İLGİLİ SIKÇA SORULAN SORULAR

1. İCRA TAKİBİ NE KADAR SÜRER?

İcra takibinin süresi, borçlunun itiraz edip etmemesine ve icra türüne bağlı olarak değişir. İtirazsız takipler daha hızlı sonuçlanır.

2. İLAMSIZ İCRA TAKİBİ İÇİN MAHKEME KARARI GEREKLİ Mİ?

Hayır, ilamsız icra takibi için mahkeme kararı gerekmez.

3. BORÇLU İTİRAZ EDERSE NE OLUR?

Borçlu itiraz ederse takip durur ve alacaklının itirazın kaldırılması veya iptali için mahkemeye başvurması gerekir.

4. İCRA TAKİBİNDE HANGİ MALVARLIKLARI HACZEDİLEBİLİR?

Borçlunun taşınır ve taşınmaz malları, maaşı, banka hesapları haczedilebilir. Ancak borçlunun temel ihtiyaçları haczedilemez.

SONUÇ

İcra takibi, alacakların tahsili için etkili bir yöntemdir. Ancak bu sürecin doğru bir şekilde yürütülmesi, belgelerin eksiksiz hazırlanması ve yasal prosedürlere uyulması büyük önem taşır. İcra takibi başlatmak isteyen kişiler, profesyonel bir avukattan destek alarak süreci daha hızlı ve etkili bir şekilde tamamlayabilirler.