HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVI – AVUKATLIK SINAVI

Hukuk mesleklerine giriş sınavı, üniversitelerin hukuk fakültelerini başarıyla tamamlayan öğrencilerin girecekleri bir sınav olarak 2024 yılı itibariyle uygulanmaya başlamıştır. Hukuk mesleklerine giriş sınavında başarılı olan avukatlık mesleğini icra etmek isteyen öğrenciler için yasal stajlarını başlatma hakkı doğarken, hakimlik veya savcılık düşünen öğrenciler için de Adli Yargı Hakimlik veya Savcılık sınavına giriş hakkı doğmuş olmaktadır.

Avukatlık sınavı, hukuk lisansını başarıyla tamamlayan öğrenciler açısından bölümün olanağı olan meslekleri icra edebilmek için zorunlu olarak girilmesi gereken bir sınavdır. Bu sınavla asıl amaçlanmak istenen hukuk fakültesini başarıyla tamamlamış kişilerin öğrenimi boyunca edindiği nitelikleri geliştirmesi ve pekiştirmesi olup, hukuk mesleklerine giriş sınavı bir ön koşul sınavıdır.

HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVI NEDİR?

Hukuk mesleklerine giriş sınavı, Türkiye’deki devlet üniversitelerinin ve vakıf üniversitelerinin hukuk lisans programlarını başarıyla bitirip hukuk mesleklerinden birini icra etmek isteyen adayların girmek zorunda olduğu bir sınav olarak karşımıza çıkmaktadır. Hukuk mesleklerine giriş sınavı, 29 Ekim 2019 tarihinde 7188 sayılı Kanun ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 16. Maddesinde yapılan değişiklik ile hayatımıza girmiştir. Buna göre çoktan seçmeli test usulü bir sınav formatı benimsenecek ve belirlenen dersleri kapsayacak şekilde bu sınav gerçekleştirilecektir.

Hukuk mesleklerine giriş sınavı kapsamında bir adayın başarılı sayılabilmesi için sınav için belirlenen sınav başarı baraj notunu geçmek gerekmektedir. Avukatlık sınavına başvuru yapabilmek için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’nin 5. Maddesi uyarınca sınava girme şartlarının sağlanması gerekmektedir.

Sınava girme şartlarını sağlayan adaylar elektronik ortamda Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM)’ne başvuru yapmalılardır. Devamında başvuru sürecini tamamlayan adaylara ilişkin başvuru bilgileri ÖSYM tarafından Adalet Bakanlığı’na bildirilir. Sonrasında Nisan ve Eylül aylarında olmak üzere yılda iki kez gerçekleştirilecek hukuk mesleklerine giriş sınavına girmek ve bu sınavda baraj puanını aşarak başarıya ulaşmak gerekmektedir. Sınavda başarılı olan adaylar, hukuk mesleklerini icra etme hakkını haiz olurlar.

HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVI – AVUKATLIK SINAVI

SINAV KİMLERE UYGULANACAK?

Sınavın kimlere uygulanacağı Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’nin ‘Kapsam’ başlıklı 2. Maddesinde ve 5. Maddesinde belirtilmiştir. Buna göre bu sınav Türkiye’de bir hukuk fakültesinden mezun olanlar ile yabancı ülkede bir hukuk fakültesi bitirdikten sonra Türkiye’deki hukuk fakültelerinde eksik kalan dersleri açısından sınava girip denklik belgesi alanlara uygulanmaktadır.

Ayrıca hangi tarihte hukuk fakültesine kayıt yaptırıldığı da önem arz etmektedir. İlgili yönetmelik uyarınca 24 Ekim 2019 tarihinden sonra hukuk fakültelerine kayıt yaptıran öğrencilerden 31 Mart 2024 tarihinden sonra mezun olan kişiler hakkında uygulanmaktadır. Buna göre 24 Ekim 2019 tarihinden önce hukuk fakültesine kaydını yaptıran öğrenciler ile 31 Mart 2024 tarihinden önce mezun olan öğrenciler, avukatlık sınavı açısından muaf sayılmaktalardır.

SINAVIN FORMATI NASILDIR?

Hukuk mesleklerine giriş sınavı formatı bakımından çok seçmeli bir test sınavı usulü öngörülmüştür. Sınavın yapılış şeklinde ilişkin bilgiler esas olarak Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenmektedir. Yayımlanan yönetmeliğe göre avukatlık sınavı çoktan seçmeli şekilde gerçekleştirilecektir. En az 100 sorudan oluşacak hukuk mesleklerine giriş sınavında başarılı olabilmek için 70 puan almak gerekmektedir. Sınav formatına mülakat eklenmemiştir, dolayısıyla bu sınav bakımından mülakat şartı bulunmamaktadır.

HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVI HANGİ KONULARI İÇERİYOR?

Hukuk mesleklerine giriş sınavının hangi konuları içerdiği merak edilmektedir. Avukatlık sınavının konu kapsamının nasıl olacağı Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’nin “Sınavların değerlendirilmesi” başlıklı 9. Maddesinde belirtilmiştir.

İlgili yönetmelik maddesi uyarınca hukuk mesleklerine giriş sınavı; anayasa hukuku, anayasa yargısı, idare hukuku, idari yargılama usulü, medeni hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku, hukuk yargılama usulü, icra ve iflas hukuku, ceza hukuku (genel hükümler ve özel hükümler), ceza muhakemesi hukuku, iş hukuku, vergi hukuku, vergi usul hukuku, avukatlık hukuku, hukuk felsefesi ve sosyolojisi, Türk hukuk tarihi konularını kapsamaktadır. 29 Eylül 2024 tarihli avukatlık sınavı bu konuları kapsayan ve 100 çoktan seçmeli sorudan oluşan bir sınav olarak gerçekleştirilmiştir.

Hukuk mesleklerine giriş sınavının yılda iki kez nisan ve eylül aylarında yapılması öngörülmektedir. Nisan 2025’te gerçekleştirilecek sınavın açıkça hangi tarihte gerçekleştirileceği henüz belli değildir. Ayrıca yeni yargı paketiyle hukuk mesleklerine giriş sınavı kapsamında da değişiklikler yapılmıştır. Nisan 2025 tarihinde gerçekleştirilecek hukuk mesleklerine giriş sınavının konu kapsamı genişletilerek şu konular da sınav kapsamına alınmıştır; milletlerarası hukuk, milletlerarası özel hukuk, genel kamu hukuku, sosyal güvenlik hukuku. Yeni yargı paketiyle gelen değişiklikler doğrultusunda hukuk mesleklerine giriş sınavında çoktan seçmeli soru sayısı ise 100 sorudan 120 soruya çıkartılmıştır.

8 MAYIS TARİHLİ YÖNETMELİK BİZLERE NE ANLATIYOR?

8 Mayıs 2024 tarihli Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği içeriği itibariyle avukatlık sınavı ve idari yargı ön sınavı bakımından; sınava kimlerin girebileceğini, sınavların ne zaman yapılacağını, sınavların nerede ve nasıl ilan edileceğini, sınavlara başvuruların nasıl yapılacağını, sınavların konu kapsamlarını ve sınav sonuçlarının nasıl duyurulacağını açıklamaktadır.

HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVINA HANGİ DERSLER EKLENDİ?

Yeni yargı paketiyle birlikte giriş sınavının konu kapsamında genişlemeye gidilmiştir. 29 Eylül 2024 tarihli hukuk mesleklerine giriş sınavının ders kapsamı anayasa hukuku, anayasa yargısı, idare hukuku, idari yargılama usulü, medeni hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku, hukuk yargılama usulü, icra ve iflas hukuku, ceza hukuku (genel hükümler ve özel hükümler), ceza muhakemesi hukuku, iş hukuku, vergi hukuku, vergi usul hukuku, avukatlık hukuku, hukuk felsefesi ve sosyolojisi, Türk hukuk tarihi şeklindeydi.

Nisan 2025 tarihinde gerçekleştirilecek avukatlık sınavı da dahil olmakla birlikte sonraki sınavlara yukarıda sayılan derslere ek olarak ilave edilen dersler milletlerarası hukuk, milletlerarası özel hukuk, genel kamu hukuku, sosyal güvenlik hukuku şeklindedir. Ayrıca sınav yine çoktan seçmeli şekilde uygulanacak olup soru sayısı 100 sorudan 120 soruya çıkartılmıştır. Sınav başarı barajına ilişkin bir değişiklik henüz bulunmayıp başarılı sayılmak için yine 70 puan almak gerekmektedir.

SINAVA YÖNELİK ELEŞTİRİLER

Hukuk mesleklerine giriş sınavı 2024 yılı itibariyle uygulanmasına başlanan bir ön eleme sınavıdır. Nitekim eğitim sistemimiz yıllardan beridir benzeri eleme amaçlı sınavlar uygulamaktadır. Bununla birlikte bu sınavların ne şekilde olacağı konusunda adayla sınavın uygulanmasından uzun zaman önce ilgili makamlar tarafından bilgilendirilmektedir. Bu bakımdan avukatlık sınavı 2019 yılından beri konuşulmakta olan bir sınav olmasına karşın sınava ilişkin bilinmesi gereken detayların aday öğrencilerle paylaşılması 2024 yılının mayıs ayında ancak mümkün olmuştur. 8 Mayıs 2024 tarihli Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği yayımlanana kadar aday öğrenciler nasıl bir sınavla karşı karşıya olduklarından haberdar değillerdi.

Nitekim üniversiteler, eğitim öğretim dönemlerinin başlayış ve bitiş tarihleri açısından programlarını kendi iç işleyişlerine göre belirleyen kurumlardır. Bu bağlamda her üniversitenin eğitim öğretim döneminin başlangıç ve bitiş tarihi de birbirinden farklı olmaktadır. Hukuk giriş sınavı bakımından ilk sınavın hangi tarihte yapılacağı dahi 8 Mayıs 2024 tarihli Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği yayınlanana kadar bilinmemekteydi. Bu yönetmeliğin yayınlanmasıyla birlikte ilk hukuk mesleklerine giriş sınavının 2024 yılının Eylül ayında gerçekleştirileceği öğrenildi.

Fakat üniversitelerin eğitim öğretim dönemlerinin bitiş tarihi çeşitli tarihlere denk gelmesinden mütevellit adayların hukuk fakültelerinden mezun oldukları tarihler bakımından Eylül ayına kısa bir süre kala mezun olmaları öğrenciler açısından büyük bir eleştiri başlığı olmuştur. Aday öğrencilerin yaygın eleştirileri özellikle sınava çalışmak için yeterli zamanın kalmaması ve bu sebeple konuların büyük oranda yetişmemesi yönünde olmuştur. Bu sınav adayların yasal stajlarının da ön koşulu olduğundan, sınavlarını başarısızla tamamlayan öğrenciler özellikle tekrar sınava hazırlanmak zorunda oldukları o ara döneme böyle ansızın yayımlanan bir yönetmelik sonucu maruz kalmalarından şikâyet etmektelerdir.

Bir diğer önemli eleştiri başlığı ise örnek soruların yayınlanmamasına ilişkindir. Zira 29 Eylül 2024 tarihinde ilk kez gerçekleştirilecek olan avukatlık sınavı açısından Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından hiçbir örnek soru kılavuzu yayınlanmamıştır. Bu da aday öğrenciler arasında ilk kez girecekleri ve konu kapsamı son derece geniş tutulan bir sınavda ne tür bir soru skalası ile karşı karşıya olacaklarını görme imkânı sağlanmaması yönünde büyük eleştirilere sebebiyet vermiştir. Nitekim adayların mesleklerini edinebilmeleri önünde bir engel olarak duran bu ön koşul olan sınava zaten yeterince hazırlık hissetmeyen aday öğrenciler, böyle bir eksikliği de şiddetli biçimde eleştirmişlerdir.

HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVINA NASIL ÇALIŞILMALIDIR? TAVSİYELER

Hukuk mesleklerine giriş sınavı, konu kapsamı itibariyle oldukça geniş bir sınavdır. Aday öğrenciler bu kadar derse bir arada nasıl çalışacakları konusunda endişe duyabilmektedirler. Fakat öncelikle sınava hazırlık sürecinde sakin kalmak ve stres kontrolü yapabilmek en önemli adımlardır. Stres kontrolü yapamamak hiç şüphesiz derslere hazırlanma ve konuları yetiştirmek konusunda adaylara engel olacaktır.

Avukatlık sınavı çoktan seçmeli olarak test usulü uygulanan bir sınav olduğundan, bu sınava hazırlık sürecinde soru çözmek oldukça önemlidir. Nitekim her ders açısından bol miktarda soru çözülmesi, farklı soru kalıplarına alışmak açısından da önem arz etmektedir. Keza bu sınav açısından deneme çözümü de oldukça önemlidir. Aday öğrencilerin sınavlar konusundaki gelişimlerini en rahat görebilecekleri alan denemelerdir. Denemeler doğrultusunda konulara hakimiyet derecelerini ve ne oranda doğru ve yanlış soruları olduklarını rahatlıkla görebilirler. Bu bağlamda sıklıkla soru çözmek ve deneme çözmek aday öğrencilere fayda sağlayacaktır.

29 EYLÜL TARİHLİ SINAV NASILDI?

Hukuk mesleklerine giriş sınavı bakımından ilk sınav uygulaması 29 Eylül 2024 tarihlerinde gerçekleştirilmiştir. Bu sınav, 24 Ekim 2019 sonrasında hukuk fakültelerine kaydını yaptırmış öğrenciler bakımından bir olmuştur. Hukuk fakülteleri, nitelikleri gereği çoktan seçmeli sınav usulü yerine pratik ve yazılı sınav usulünü benimsemektedirler. Nitekim 29 Eylül 2024 tarihinde avukatlık sınavına giren aday öğrenciler de hukuk fakültesinde geçirdikleri eğitim öğretim hayatları boyunca yazılı pratikler şeklindeki sınav usulüyle öğrenimlerini tamamlamışlardır.

Bu şekilde hukuk fakültelerinden mezun olan aday öğrenciler, çoktan seçmeli sorular içeren test usulüne alışık olmadıklarından ötürü 29 Eylül 2024 tarihinde gerçekleştirilen giriş sınavına da hazırlıksız yakalanmışlardır. Nitekim 29 Eylül 2024 tarihli hukuk  giriş sınavında başarılı olacağını öne süren adaylar olduğu gibi, bu sınavda başarısız olduklarını ya da muhtemelen başarısız olacaklarını öne süren adaylar da bulunmaktadır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Kimleri Kapsıyor

Hukuk mesleklerine giriş sınavı, 8 Mayıs 2024 tarihli Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği uyarınca 24 Ekim 2019 tarihinden sonra hukuk fakültesine kaydını yaptıran hukuk fakültesi mezunu olan öğrencileri kapsamaktadır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Konuları Nelerdir?

Hukuk mesleklerine giriş sınavı anayasa hukuku, anayasa yargısı, idare hukuku, idari yargılama usulü, medeni hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku, hukuk yargılama usulü, icra ve iflas hukuku, ceza hukuku (genel hükümler ve özel hükümler), ceza muhakemesi hukuku, iş hukuku, vergi hukuku, vergi usul hukuku, avukatlık hukuku, hukuk felsefesi ve sosyolojisi, Türk hukuk tarihi konularını kapsamaktaydı. Yeni yargı paketi doğrultusunda bu derslere milletlerarası hukuk, milletlerarası özel hukuk, genel kamu hukuku, sosyal güvenlik hukuku dersleri de eklenmiştir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Kaç Puanla Kazanılır?

Avukatlık sınavı olarak da bilinen hukuk mesleklerine giriş sınavında başarılı sayılabilmek için belirlenmiş bir baraj puanı bulunmaktadır. 8 Mayıs 2024 tarihli Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği uyarınca bu baraj 70 puan olarak belirlenmiştir.

Avukatlık Sınavı Hangi Dersleri Kapsar?

Avukatlık sınavı anayasa hukuku, anayasa yargısı, idare hukuku, idari yargılama usulü, medeni hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku, hukuk yargılama usulü, icra ve iflas hukuku, ceza hukuku (genel hükümler ve özel hükümler), ceza muhakemesi hukuku, iş hukuku, vergi hukuku, vergi usul hukuku, avukatlık hukuku, hukuk felsefesi ve sosyolojisi, Türk hukuk tarihi derslerine ilave olarak milletlerarası hukuk, milletlerarası özel hukuk, genel kamu hukuku, sosyal güvenlik hukuku derslerini içeren ve konu skalası geniş bir sınavdır.

Savcı Olmak İstiyorum, Bu Sınava Girmek Zorunda Mıyım?

Hakimlik – savcılık mesleklerini icra etmek isteyen hukuk fakültesi öğrencileri bakımından avukatlık sınavı olarak da bilinen hukuk mesleklerine giriş sınavı, bir ön koşul sınavı olarak karşımıza çıkmaktadır. Fakat belirtmek gerekir ki bu sınav, hakimlik – savcılık stajının ön koşulu değil, hâkim – savcılık sınavının ön koşuludur.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına Kimler Girer?

Adaylar ve halk arasında avukatlık sınavı olarak kısaltılan giriş sınavına 24 Ekim 2019 tarihinden sonra kaydını yaptıran hukuk fakültesi mezunları girmektedir.

Avukatlık Sınavına Girmeden Staj Yapabilir Miyim?

Avukatlık sınavı (HMGS) avukatlık için gerekli yasal stajın ön koşuludur. Avukatlık sınavını başarıyla tamamlayamayan adaylar, avukatlık yasal stajını yapma imkanına sahip olamazlar.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı 2025 Ne Zaman?

Hukuk mesleklerine giriş sınavı 2025 yılının nisan ve eylül aylarında gerçekleşecektirilecektir. Nisan ve eylül aylarında gerçekleşecek sınavların tam tarihleri ise henüz belli değildir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında Mülakat Var mı?

Hukuk mesleklerine giriş sınavı çoktan seçmeli sorulardan oluşan test usulüne tabi bir sınavdır. Bu sınav bakımından ayrıca mülakat aşaması öngörülmemiştir.

Hukuk Mezunları Hangi Sınavlara Girebilir?

Üniversitelerin hukuk lisans programlarından mezun olan öğrenciler hukuk mesleklerine giriş sınavına tabi olurlar. Hukuk mesleklerine giriş sınavında başarılı olup hakimlik – savcılık mesleklerini düşünen öğrenciler Adli Yargı Hakimliği ve Savcılığı sınavına girebilirler.

Beyza Sultan TÜRKMEN