GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ

Gayrimenkul alarak ikamet izni verilmesi Türkiye Cumhuriyeti’nde verilen ikamet izinlerinden kısa dönem ikamet izninin bir alt koludur. Ulusal ve uluslararası hukukun bir gereği olarak insan haklarına uygun şekilde insanların yaşamlarının devamını temin etmek için her ülkeye belli başlı sorumluluklar düşmektedir. Aynı zamanda insanların da söz konusu ülkelere karşı hak ve yükümlülükleri vardır. İkamet izni de yabancıların vatandaşı olmadıkları ülkelerde kalışının yasal dayanağıdır. İkamet izni 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun 3. Maddesindeki tanımda Türkiye’de kalmak üzere verilen izin belgesi, olarak belirtilmiştir.

Türkiye’de ikamet izni bir taşınmaz mal ile elde edilmek isteniyor ise taşınmazı bulunan yabancı başvurucunun ikamet izni talebinde bulunması halinde taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması gerekmektedir. Aile üyeleri de bu konut üzerinde elbirliği mülkiyetine ya da paylı mülkiyete sahip ise bu durumda aile üyeleri de gayrimenkul alarak ikamet izni alma yoluna başvurabilir. Burada aile üyesinden kasıt, başvuru sahibinin eşi ve ergin olmayan ya da bağımlı ergin olan çocuklarıdır.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ NEDİR?

Gayrimenkul alarak ikamet izni, yabancıların Türkiye’de konut vasfında bir taşınmazı (yasal düzenlemelerin aradığı şartları taşıması şartıyla) satın almak suretiyle başvuru yapabileceği bir kısa dönem ikamet türüdür. Yabancı tarafından alınacak gayrimenkuldeki temel şart, gayrimenkulün fiyatının en az 200.000 USD olmasıdır. Bununla birlikte diğer şartların da bulunması durumunda yabancılara ikamet izni sağlanmaktadır. Gayrimenkul alarak ikamet izni, diğer kısa dönem ikamet izinleri içinde kabule dönük avantajlar sağlamaktadır. Zira, ilk olarak gayrimenkul alarak Türkiye’de ikamet izni almak isteyen yabancı, esasen kalıcı olduğunu bir nebze kanıtlamış bulunmaktadır. Bu sebeple idare tarafından yapılan değerlendirmede şayet kamu düzeni, milli güvenlik ve kamu sağlığı açısından bir problem mevcut değilse olumlu sonuç alma oranı daha yüksektir.

İKAMET İZNİ BAŞVURU SÜRECİNİZ İÇİN BİZİ ARAYABİLİRSİNİZ

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİNE KİMLER BAŞVURABİLİR?

Gayrimenkul alarak ikamet izni alabilmek için başvurucunun 200.000$ değerinde konut olarak kullanma amacıyla aldığı bir taşınmazının olması gerekmektedir. Aynı zamanda bu konuta elbirliği ile ya da paylı mülkiyet ile sahip olan aile bireyleri de bu ikamet izni için başvurabilir. Aile bireylerini başvurucunun eşi, ergin olmayan çocuğu ve bağımlı ergin çocuğu olarak sınırlayabiliriz.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ ALMA ŞARTLARI NELERDİR?

Gayrimenkul alarak ikamet izni alınmasının süresi 1 yıldır. Daha sonrasında bu süre sürekli olarak yenilenebilir. Gayrimenkulün değeri o sene için belirlenen parasal sınırın üstünde olmalıdır.

Vatandaş olmayan bir yabancı doğrudan gayrimenkul alarak ikamet izni alamayacaktır. Bunun için belli başlı temel şartlar da aranmaktadır. Bunlar:

• Başvuru sahibi herhangi bir şekilde Türkiye Cumhuriyeti’ne girmekten yasaklanmamış olmalıdır.
• Yabancı genel sağlık ve güvenlik şartlarına uygun bir barınma ortamında olmalı
• Vatandaşı olduğu ülkeden istenilmesi halinde adli sicil kaydı istenmeli
• Yabancının konutunun adresi açık olmalıdır ve bu bilgi yetkili kurum ve kuruluşlara verilmelidir
• Aldığı taşınmazı konut olması amacıyla kullanmalıdır.

GAYRİMENKULÜN ASGARİ DEĞER ŞARTI NEDİR?

16 Ekim 2023 tarihi öncesinde Gayrimenkul alarak ikamet izni elde edebilmek için büyükşehirlerde 75.000$, diğer şehirlerde 50.000$ alt sınır uygulanmaktaydı. Bu şart daha sonrasında değiştirilerek bütün şehirler için 200.000$ olarak güncellenmiştir. Bu oran değişen ekonomi ile birlikte gerekli görüldükçe değiştirilecektir.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ İÇİN GEREKLİ BELGELER

Gayrimenkul alarak ikamet izni alabilmek için belli başlı bazı belgelerle başvuru yapılması gerekmektedir.

Bunlar:

1. İkamet İzni Başvuru Formu (Başvuruda bulunan yabancı ve/veya yasal temsilcisi tarafından imzalanmalıdır.)
2. Pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin fotokopisi (Kimlik bilgileri ve fotoğrafın bulunduğu sayfa ile giriş-çıkış ve vize bilgilerini gösterir işlem gören sayfalar) (Belgenin aslı randevu gününde yanınızda bulunmalıdır.)
3. Dört (4) adet biyometrik fotoğraf (Son 6 ay içinde çekilmiş, fonu beyaz ve biyometrik olmalıdır.)
4. Kalınacak sürede yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olunduğuna dair beyan (Başvuru Formunda beyan edilir. İdare başvurandan destekleyici belge isteyebilir.)
5. İkamet harcı ve kart bedelinin ödendiğini gösterir belgeler/makbuzlar
6. Geçerli sağlık sigortası
7. Adres Kayıt Sistemine kayıtlı olduğunu gösteren belge (Adres kayıt sistemine kayıtlı olunması halinde) İl/ilçe nüfus müdürlüklerinden alınacak e-imzalı/imzalı ve kaşeli/mühürlü veya e-devlet sisteminden (www.turkiye.gov.tr) alınacak “Yerleşim Yeri Belgesi”)
8. Kalınacak Yeri Gösterir Belge
9. Konutun şahsa ait olduğunu gösterir resmi, e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge (tapu senedi) fotokopisi

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ BAŞVURU SÜRECİ NASIL İŞLER?

Gayrimenkul alarak ikamet izni başvurusu için yabancı ikamete uygun şehir ve ilçelerde mukim 200.000$ ve üstü değerde bir konutun varlığı aranmaktadır. Başvurular ve randevu alma işlemi, e-ikamet web sitesi üzerinden yapılır.

E-ikamet adlı web siteye başvuru yapıldıktan sonra yabancı başvurana bir randevu tarihi verilir. Randevu tarihinde yabancı, gerekli belgelerle birlikte İl Göç İdaresine gidip başvurusunu tamamlar. Eksikliklerin giderilmesi için makul bir süre öngörülebilmektedir.

Başvuru yaptığınız zamanda herhangi bir eksikliğin olmamasına özen gösterdiğiniz takdirde sorun yaşamayacaksınızdır. Ancak daha kolay bir süreç geçirmek isterseniz bir avukattan bu konuda yardım alabilirsiniz.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ BAŞVURUSU HARÇ VE MASRAFLARI

İkamet izni için verilecek belgeler, 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu uyarınca değerli kağıt kapsamındadır. Maliye Bakanlığı belirlenen bu bedelde hiçbir ülke vatandaşına muafiyet bulunmamaktadır.

Her ülkeye göre harç miktarı değişmektedir. Buna ilişkin tabloya Göç İdaresi Başkanlığının internet sitesinden ulaşabilirsiniz. Genelde 1 yıllık zaman dilimi için 2024 yılında belirlenen miktarlar 80 ABD doları ile 10,5 ABD doları arasında değişmektedir.

Listede yer almayan ülke vatandaşları için de belirlenen 2024 miktarı 1 aya kadar her gün için 203,40 TL, 1 aydan sonraki her ay için 1.202,90 TL’dir. ikamet izni harç tutarları herhangi bir ülke grubuna dahil olmayan Sırbistan, Fiji, Norveç, Kuzey Mariana Adaları ülke vatandaşları için uygulanmaktadır. Çek Cumhuriyeti, Danimarka, İrlanda, Kosova, Nepal, Sri Lanka, Suriye ve Türkmenistan 2011 yılından itibaren karşılıklılık ilkesi çerçevesinde ikamet izni harcından muaf tutulmuştur.

Belirtilen ücretler 2024 yılına aittir ve her yıl Maliye Bakanlığı tarafından bu tutarlar değişmektedir.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİNİN SAĞLADIĞI HAKLAR NELERDİR?

Gayrimenkul alarak ikamet izninin alınması halinde yabancı bir kişi Türkiye’de ikamet izni süresince hiçbir sıkıntı olmaksızın kalabilir. Çalışma iznine de sahip olmak isteyen yabancı geçerli ikamet iznini 6 ay boyunca sürdürürse bu izne de başvurabilir. Aynı zamanda uzun dönem ikamet iznine başvurmak için 8 yıllık istenen ikamet süresi bu kısa dönemli ikametler ile tamamlanabilir. Başvurucu yabancının aile üyeleri de taşınmaz üzerinde hak sahibi olmaları halinde kısa dönem ikamet iznine başvuru yapabilir. Aynı zamanda Türkiye’de kesintisiz olarak en az 5 yıl boyunca ikamet etmesi halinde vatandaşlık başvurusu yapılabilecektir.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ REDDEDİLİRSE NE YAPILIR?

Gayrimenkul alarak ikamet izni başvurusunda bulunmak için başvuru yapan yabancı belgelerinde herhangi bir eksik olması halinde verilen sürede bu eksikliği gidermezse bu durumda başvurusu reddedilir. Aynı zamanda yabancı hakkında sınır dışı etme kararı varsa, Türkiye’de bulunmasının milli güvenlik, kamu düzeni ya da genel sağlık açısından tehlikeli oluşturuyor ise bu durum sona erene kadar ikamet izni verilemeyecektir.

Bu durumda verilen karara karşı itirazda bulunabilir ya da iptal davası açabilir. İlgili itiraz süreçleri için yabancılar hukuku avukatlarımıza danışabilirsiniz.

GAYRİMENKULE BAĞLI İKAMET İZNİNİN UZATILMASI NASIL YAPILIR?

İkamet iznini uzatmak için, e-ikamet sitesinden başvuru formu doldurulmalıdır. Bu işlem doğrudan bir başvuru değildir ön başvuru özelliği taşımaktadır. Bu başvurudan sonra yabancı kişi verilecek randevu gününde ve saatinde istenen evraklar ile birlikte İl Göç İdaresine başvurarak uzatma talebini sunmalıdır.

Başvuru formu ile İl Göç İdaresine başvuru yapılırken herhangi bir beyan farklılığı olmamasına dikkat edilmelidir. Aksi halde bu olumsuz bir izlenim yaratacaktır. İkamet izni uzatılırken ödenen harçların makbuzları da başvuru dosyasına koyulmalıdır.

İkamet izninin uzatılması için başvuru ikamet izninin son 60 günü içinde yapılmalıdır. Bu sürenin geçmesi halinde yabancı kişi tekrar Türkiye’de kalmak istiyor ise bu durumda ikamet iznine başvurmalıdır. Geçerli bir mazeretin olması halinde ikamet izni sona erdikten sonra 15 gün içinde bu başvuru yapılmalıdır.

İkamet iznini uzatmak için süresi içerisinde başvuru yapmayan yabancılar, ikamet izninin süresinin bitiş tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde Türkiye’den çıkış yapmaları gerekmektedir. Bu 10 günlük sürenin geçmesi halinde Türkiye’de kalınan sürelerde kişi kaçak olarak kalmış kabul edilir ve adli para cezası ya da ülkeye giriş yasağı ile karşılaşabilir.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİNİN İPTALİ VE İPTAL SEBEPLERİ

Gayrimenkul alarak oturma izninin iptal edilmesi için şartlara aykırı bir veya birkaç durumun tespit edilmiş olması gerekir. Bu iptal durumunda yabancı gerçek kişi 10 gün içinde Türkiye’yi terk etmek zorundadır aksi halde hakkında sınır dışı etme kararı verilecektir.

İkamet verilirken sağlanan şartlarda olumsuz anlamdaki değişiklikler sonucunda bu karar iptal edilir. Kanunda her oturma izni için ayrı ayrı iptal şartları düzenlenmiştir.

Kısa dönem ikamet izni kapsamında değerlendirilen gayrimenkul alarak oturma izni alma konusunda bu iznin iptali için gereken şartlar şu şekildedir;

1. Kısa dönem ikamet izni koşullarında, birinin veya birkaçını yerine getirilmemesi durumlarında,
2. İkamet izninin verildiği amacın dışında kullanılırsa,
3. Kişi hakkında geçerli bir sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması,
4. Zorunlu kamu hizmeti, görev, eğitim veya sağlık nedenleri haricinde son 1 yıl içinde toplam 120 günden fazla süreyle yurt dışında kalınması, gibi durumlarda ikamet izni iptal edilecektir.

GAYRİMENKUL ALARAK İKAMET İZNİ BAŞVURUSUNUN REDDİ VEYA İPTALİNE KARŞI İTİRAZ VE İPTAL DAVASI

Başvuru yaptıktan sonra ret yanıtı alan ya da ikamet izni iptal edilen yabancı, kararın kendisine tebliğinden itibaren 60 gün içinde verilen karara itiraz edebilir. İtirazlar Valilik İl Göç İdaresi Müdürlüğüne veya Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne yapılır. Karara itiraz edilmesi durumunda iptal davası için işleyecek süre duracaktır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 11. Maddesinde ‘’ İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.’’ otuz gün içinde idare herhangi bir cevap vermez ise istem reddedilmiş sayılır. İstek reddedilirse veya reddedilmiş sayılırsa dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.

Bu idarenin bir işlemi olduğu için idari yargıya başvuru yapılır. Görevli mahkeme idare mahkemesidir. Burada yetkili mahkeme kararı veren il göç idaresinin bulunduğu yer mahkemesidir. Dava açma süresi de 60 gün olarak belirlenmiştir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Gayrimenkul Alarak İkamet İzni Kimlere Verilir?

Gayrimenkul alarak ikamet izni, konut amacıyla kullanılmak için alınan taşınmazın malikine ve bu konuta elbirliği ya da paylı mülkiyetle sahip olan aile üyelerine verilir. Bu durumda aile üyelerinden kasıt başvuru sahibinin eşi, ergin olmayan çocukları ve ergin olsa bile bağımlı olarak yaşayan çocuklarıdır.

Türkiye’de Gayrimenkulü Bulunan Yabancılara İkamet İzni Kaç Yıllık Verilir?

Gayrimenkul alarak ikamet izni, her defasında en fazla 1 yıllık olarak verilir. Bu süre konut yerine kullanılan taşınmaz bir başkasına devredilene kadar uzatılabilir. Bunun için ayrıca talep edilmelidir. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu madde 31 de yer alan hükme göre bu izin en fazla iki yıllık verilir ancak yönetmelikte bu süre bir yıl olarak belirlenmiştir. Uygulamada da genelde idare herhangi bir sorun yaşamamak için bu süreyi bir yıl olarak almaktadır.

Arsa Dükkân veya Arazi Alarak da İkamet İzni Alınabilir Mi?

Hayır, böyle bir durum öngörülmemektedir. Gayrimenkul alarak ikamet izni alınabilmesi için o gayrimenkulün mesken niteliği bulunmalıdır.

Gayrimenkul Alarak İkamet İzni Almak İçin Minimum Yatırım Tutarı Nedir?

16 Ekim 2023 tarihi öncesinde Gayrimenkul alarak ikamet izni elde edebilmek için büyükşehirlerde 75.000$, diğer şehirlerde 50.000$ alt sınır uygulanmaktaydı. Bu şart daha sonrasında değiştirilerek bütün şehirler için 200.000$ olarak güncellenmiştir. Bu oran değişen ekonomik dengeler ile birlikte gerekli görüldükçe değiştirilecektir.

Gayrimenkule Bağlı İkamet İzni Alındığında Daire Kiraya Verilebilir Mi?

Gayrimenkule bağlı ikamet izninde izin için gösterilen taşınmazın konut olarak kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle söz konusu konutun kiralanması ya da satılması uygun değildir. Durumun anlaşılması halinde ikamet izni sonlandırılacaktır.

Gayrimenkul Alarak İkamet İzni ile Vatandaşlık Alınır Mı?

Yabancı uyruklu gerçek kişilere 400.000 ABD doları ve üzeri değerde gayrimenkul satın almaları halinde istisnai prosedürler yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma hakkı verilmektedir.

Bu amaçla yabancıların:

​En az 400.000 ABD doları değerinde gayrimenkul satın alması gerekmektedir.​

Vatandaşlık kazanma başvurusunda, gayrimenkulü bu amaçla satın aldıklarını belirtmelidir, tapuda bu amaç belirtilmelidir ve yabancının, formda beyanların yapıldığı kısımda gayrimenkulü üç yıl boyunca satmayacağını beyan etmesi gerekmektedir.

Tapu prosedürleri tamamlandığında yabancı, ilgili idarelere başvurup gayrimenkul sahibi için düzenlenecek uygunluk belgesini göndererek ikamet hakkı veya vatandaşlık talep edebilmektedir.

Eğer kişi yasal yollarla Türkiye’de 5 yıl veya daha uzun süreli, kesintisiz bir şekilde ikamet etmiş ise bu durumda vatandaşlık başvurusunda bulunabilir.

Gayrimenkul Alarak İkamet İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?

Gayrimenkul alarak ikamet izni başvurusu için şehir ayrımı yapılmaksızın 200.000$ ve üstü değerde bir konutun varlığı aranmaktadır. Başvurular ve randevu alma işlemi, e-ikamet web sitesi üzerinden yapılır.

E-ikamet adlı web siteye başvuru yapıldıktan sonra yabancı başvurana bir randevu tarihi verilir. Randevu tarihinde yabancı, gerekli belgelerle birlikte İl Göç İdaresine gidip başvurusunu tamamlar. Eksikliklerin giderilmesi için makul bir süre öngörülebilmektedir.

Gayrimenkul Alarak İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler Nelerdir?

Gayrimenkul ikamet izni için İl Göç İdaresine başvuru yaparken yanınızda bulundurmanız gereken belgeler;

• İkamet İzni Başvuru Formu (Yabancı ve/ veya onun yasal temsilcisi tarafından imzalanmalıdır.)
• Pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin fotokopisi (Kimlik bilgileri ve fotoğrafın bulunduğu sayfa ile giriş-çıkış ve vize bilgilerini gösterir işlem gören sayfalar) (Belgenin aslı randevu gününde yanınızda bulunmalıdır.)
• Dört (4) adet biyometrik fotoğraf (Son 6 ay içinde çekilmiş, fonu beyaz ve biyometrik

olmalıdır.)

• Kalınacak sürede yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olunduğuna dair beyan

(Başvuru Formunda beyan edilir. İdare başvurandan destekleyici belge isteyebilir.)

• İkamet harcı ve kart bedelinin ödendiğini gösterir belgeler/makbuzlar
• Geçerli sağlık sigortası
• Adres Kayıt Sistemine kayıtlı olduğunu gösteren belge

(Adres kayıt sistemine kayıtlı olunması halinde)

İl/ilçe nüfus müdürlüklerinden alınacak e-imzalı/imzalı ve kaşeli/mühürlü veya e-devlet sisteminden (www.turkiye.gov.tr) alınacak “Yerleşim Yeri Belgesi”)

• Kalınacak Yeri Gösterir Belge
• Konutun şahsa ait olduğunu gösterir resmi, e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli belge (tapu senedi) fotokopisi

Gayrimenkul Alarak İkamet İzni Kaç Günde Çıkar?

Gayrimenkul alarak ikamet izni çıkması için gereken süre başvuru tarihinden itibaren yaklaşık 1- 1.5 aydır. Ancak sürece göre bu sürelerde değişiklik olabilecektir.

Gayrimenkul Alarak Alınan İkamet İzni Aile Üyelerini Kapsar Mı?

Gayrimenkule elbirliği ya da paylı mülkiyet ile malik olan yabancının aile üyeleri de gayrimenkul alarak oturma izni verilmesi için başvuruda bulunabilir. Bu durumda aile üyelerinden kasıt yabancının eşi, ergin olmayan çocukları ve ergin olsa bile ebeveynlerine bağlı olan ergin çocuklarıdır.

Gayrimenkul Alarak İkamet İzni Neden Reddedilir?

Gayrimenkul alarak ikamet izninin verilmesinde şartlarda eksiklik olması halinde, belgelerin tamamlanmaması gibi durumlarda ve bu durum sonucu verilen süre içerisinde eğer eksikler giderilmez ise bu izin talebi reddedilir. Yabancının Türkiye sınırları içerisinde bulunması milli güvenliğe, kamu düzenine ve genel sağlığa aykırılık oluşturuyorsa ya da bu yabancı hakkında sınır dışı etme kararı varsa bu durumda izin verilmeyecektir.

  SİBEL KARAAHMETOĞLU