Devlet memurlarının hastalık, kaza veya başka nedenlerle iş göremez hale geldiği durumlarda rapor alması oldukça yaygın bir durumdur. Ancak, bu süreçte memurların en çok merak ettiği sorulardan biri maaşlarının kesilip kesilmeyeceğidir. Türk hukuk sistemine göre, devlet memurlarının maaş durumu ve rapor süreleriyle ilgili düzenlemeler 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Bu makalede, devlet memuru rapor aldığı durumlarda maaşlarının nasıl etkilendiği ve bu sürecin hukuki çerçevesi ele alınacaktır.
İÇİNDEKİLER
- Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Kesilir mi?
- Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Ne Zaman Kesilir?
- Kesinti Düzenlemesinin Amacı Nedir?
- 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Göre Hastalık Raporları
- Rapor Süresinde Maaş Kesintisi Olur mu?
- Uzun Süreli İzin ve Maaş Kesintisi
- Devlet Memuru Rapor Alınca Maaş Kesintisi Nasıl Hesaplanır?
- Takvim Yılı Nedir?
- Örnek Hesaplamalar
- Raporlu Günlerde Ek Ödemeler ve İkramiyeler
- Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Sonuç
Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Kesilir mi?
Devlet memurları hastalık raporu aldıklarında maaşlarında bir kesinti olup olmayacağı sıkça sorulan bir konudur. “Devlet memuru rapor alınca maaşı kesilir mi?” sorusu özellikle hastalık nedeniyle istirahat etmek zorunda kalan memurların kafasında en çok beliren sorulardan biridir. Hastalık, herkesin yaşayabileceği doğal bir durumdur. Hasta olan memurlar da doktor raporu alarak dinlenme hakkına sahiptir. Genel olarak, devlet memurları raporlu oldukları süre boyunca maaşlarını tam olarak almaya devam ederler. Ancak bu durumun bazı istisnaları bulunmaktadır.
Günümüzde gerçekten hasta olduğu için rapor alan memurlar olduğu gibi, maalesef bu hakkı kötüye kullanarak hasta olmadığı halde rapor alarak izin süresini uzatmaya çalışan kişiler de bulunmaktadır. Bu tür kötüye kullanımları önlemek amacıyla belirli yasal düzenlemeler getirilmiştir.
Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Ne Zaman Kesilir?
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, aşağıdaki durumlar dışında bir takvim yılı içinde alınan rapor süreleri toplamının 7 günü aşması durumunda, aşan günlere denk gelen zam ve tazminatların %25’i memurun maaşından kesilir:
1. Sağlık Kurulu Raporları: Sağlık kurulu raporuna dayanarak verilen hastalık izinlerinde maaş kesintisi yapılmaz.
2. Uzun Süreli Tedavi Gerektiren Hastalıklar: Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli tedavi gerektiren durumlarda kullanılan hastalık izinlerinde maaş kesintisi uygulanmaz.
3. Hastanede Yatarak Tedavi: Resmi sağlık kuruluşlarında yatarak tedavi gören memurların raporlu oldukları süre boyunca maaşlarında herhangi bir kesinti yapılmaz.
Bu düzenlemeler, gerçekten hasta olan memurların mağdur olmaması için getirilmiştir. Ancak bu kapsam dışında kalan raporlar için, bir takvim yılı içinde toplam rapor süresi 7 günü geçtiğinde, sadece bu sınırı aşan günler için kesinti uygulanır.
Kesinti Düzenlemesinin Amacı Nedir?
Kanun koyucu, yalnızca gerçekten hasta olan memurların korunmasını amaçlamaktadır. Bununla birlikte, hasta olmamasına rağmen sürekli rapor alarak izinsiz şekilde maaş almaya devam eden kişilere karşı önlem almak için bir kesinti sistemi oluşturulmuştur. Bu sistem kapsamında, 7 günden fazla rapor alan memurlar için Özel Hizmet Tazminatı ve Yan Ödeme gibi maaş kalemlerinden kesinti yapılır.
657 Sayılı Kanun’un 152. maddesinin III. Ortak Hükümler başlıklı (c) fıkrasına göre, memurun:
• Hastanede yatarak tedavi gördüğü süreler,
• Sağlık kurulu raporu ile aldığı izinler,
• Uzun süreli tedavi gerektiren hastalık izinleri
hariç olmak üzere, bir takvim yılı içinde 7 günü aşan rapor süreleri için zam ve tazminatlar %25 oranında eksik ödenir.
Sonuç
Devlet memurları, hasta olduklarında rapor alarak izin kullanabilirler ve bu süreçte maaşlarını tam olarak alabilirler. Ancak, yasal düzenlemelere göre, belirli hastalıklar ve sağlık kurulu raporları dışında kalan hastalık izinleri toplamda 7 günü aşarsa, bu sınırı geçen günlere denk gelen zam ve tazminatlar %25 oranında kesilir. Bu düzenleme, memurların haklarının korunmasını sağlarken, aynı zamanda rapor hakkının kötüye kullanılmasını önlemeyi hedeflemektedir.
Sonuç olarak, bir devlet memurunun maaşı rapor aldığı durumlarda yalnızca kanunda belirtilen istisnalar dışında kesilebilir. Bu nedenle, rapor alınırken sürelere ve yasal düzenlemelere dikkat edilmesi büyük önem taşır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Göre Hastalık Raporları
657 Sayılı Kanun’un 105. maddesi, devlet memurlarının hastalık izinlerini düzenlemektedir. Kanuna göre:
• Hastalık İzni Süresi: Devlet memurları, hastalıkları nedeniyle bir yıl içinde 12 aya kadar izin kullanabilir.
• Sağlık Kurulu Raporu: Eğer rapor süresi 7 günü aşarsa, bu raporun sağlık kurulu raporu ile onaylanması gerekmektedir.
• Uzun Süreli Hastalık İzni: Kanun, kanser, tüberküloz veya akıl hastalığı gibi uzun tedavi gerektiren durumlarda daha uzun süreli izinleri mümkün kılmaktadır.
Bu çerçevede, devlet memuru rapor alarak izin kullanması bir haktır ve kanuni düzenlemelere uygun şekilde alındığında herhangi bir hak kaybı yaşanmaz.
Rapor Süresinde Maaş Kesintisi Olur mu?
Devlet memurlarının maaş durumu, rapor süresinin uzunluğuna ve niteliğine bağlı olarak değişir:
1. Kısa Süreli Raporlar: 7 güne kadar olan raporlarda memurun maaşı kesilmez. Memur, raporlu olduğu süre boyunca maaşını tam olarak almaya devam eder.
2. Uzun Süreli Raporlar: Sağlık kurulu raporu gerektiren ve 7 günü aşan raporlar da maaş kesintisi yapılmadan değerlendirilir. Ancak, toplamda 12 ayı aşan durumlarda maaş kesintisi gündeme gelebilir.
3. Heyet Raporu ile İzin: Uzun süreli tedavi gerektiren hastalık durumlarında alınan heyet raporları doğrultusunda maaşlar ödenmeye devam eder. Ancak bu sürenin aşılması halinde memurun göreviyle ilişiği kesilebilir.
Ancak devlet memuru raporlu olduğu ve raporunun hastalık iznine çevrildiği gün sayısı 7’yi aştığı anda, artık aşan kısım için geçerli olmak üzere, memurun zam ve tazminatları %25 eksik ödenir. Bu kuralın istisnası;
- Hastalık izninin sağlık kurulu raporuna dayanması,
- Kanser, verem ya da akıl hastalığı, şeker hastalığı ve açık kalp ameliyatı gibi uzun süreli hastalıklara yakalanılması nedeniyle alınan hastalık izinleri,
- Resmi yataklı tedavi kurumlarında yatarak tedavi görülen süreler sebebi ile memurun maaşından herhangi bir kesinti yapılmaz.
Uzun Süreli İzin ve Maaş Kesintisi
657 Sayılı Kanun’da belirtilen sürelerin aşılması durumunda şu hükümler devreye girer:
• Hastalık izni süresinin 12 ayı geçmesi halinde memurun maaşı yarıya düşürülür.
• Eğer memurun hastalığı tedavi edilemezse, memur malulen emeklilik sürecine alınabilir. Bu durumda memurun görevine son verilerek emekli maaşı bağlanır.
Bu nedenle, uzun süreli rapor alınması halinde maaş durumu değişiklik gösterebilir.
Devlet Memuru Rapor Alınca Maaş Kesintisi Nasıl Hesaplanır?
Devlet memuru raporu alması durumunda maaşlarından kesinti yapılabilmesi için belirli koşulların oluşması gerekir. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, bir takvim yılı içerisinde toplam 7 günün üzerinde rapor alınması durumunda, yalnızca bu sınırın üzerindeki raporlu günler için maaştan belirli bir oranda kesinti yapılabilir. Bu kesintiler, memurun maaşındaki zam ve tazminat kalemlerinden yapılır ve maksimum %25 oranında uygulanır. İşte bu konuda detaylı bir hesaplama:
Takvim Yılı Nedir?
Bir takvim yılı, 1 Ocak’ta başlayıp 31 Aralık’ta sona eren süredir. Rapor günleri hesaplanırken bu süre dikkate alınır. Eğer rapor günleri bir takvim yılı içerisinde 7 günü aşarsa, sadece aşan kısım için maaş kesintisi yapılır. Birkaç örnek üzerinden bu durumu açıklayalım:
Örnek Hesaplamalar
1. Bir Yıl İçinde Toplam 11 Gün Rapor Alındığında
Mayıs ayında 5 gün, Kasım ayında ise 6 gün rapor alındığını varsayalım.
• Toplam rapor süresi: 5 + 6 = 11 gün
• 7 günlük izin hakkı düşüldüğünde: 11 – 7 = 4 gün
• Bu durumda, sadece 4 gün için zam ve tazminat kalemlerinden %25 oranında kesinti yapılır.
2. Rapor Günlerinin Farklı Takvim Yıllarına Ait Olması
2022 yılı Mart ayında 7 gün, 2023 yılı Mayıs ayında ise 5 gün rapor alındığını düşünelim.
• 2022 yılında alınan 7 günlük rapor, sınırı aşmadığı için kesinti yapılmaz.
• 2023 yılında alınan 5 günlük rapor da aynı takvim yılı içinde 7 gün sınırını aşmadığı için kesintiye tabi olmaz.
3. Bir Takvim Yılında 13 Gün Rapor Alındığında
2023 yılı Mayıs ayında 5 gün, Kasım ayında ise 8 gün rapor alındığını varsayalım.
• Toplam rapor süresi: 5 + 8 = 13 gün
• 7 günlük izin hakkı düşüldüğünde: 13 – 7 = 6 gün
• Bu durumda, 6 gün için zam ve tazminatlardan %25 oranında kesinti yapılır.
Maaş Kesintisi Nasıl Uygulanır?
Raporlu olunan sürelerin 7 günü aşması durumunda kesinti, memurun maaşındaki temel kalemlere uygulanmaz. Yalnızca zam ve tazminat ödemeleri üzerinden hesaplanır. Kesinti oranı ise en fazla %25 olabilir. Dolayısıyla maaş kesintisi, memurun aldığı rapor süresi ve raporların toplamının 7 günü ne kadar aştığına göre değişir.
Sonuç
Devlet memuru rapor alması durumunda maaş kesintisi yalnızca kanunda belirtilen koşullar çerçevesinde yapılır. Bu kesintiler, bir takvim yılı içinde toplam 7 gün rapor sınırının aşılması halinde uygulanır ve sadece sınırı aşan günler için zam ve tazminat kalemlerinden %25 oranında düşüş yapılır. Eğer rapor günleri farklı yıllara yayılırsa ya da toplam süre 7 günü aşmazsa, herhangi bir maaş kesintisi söz konusu olmaz. Bu nedenle, rapor alınırken takvim yılı sınırlarına dikkat edilmesi, hak kaybının önüne geçmek açısından önemlidir.
Raporlu Günlerde Ek Ödemeler ve İkramiyeler
Memurların maaşları dışında aldıkları ek ödemeler ve ikramiyeler de raporlu oldukları sürede etkilenebilir. Örneğin:
• Mesai Ücretleri: Raporlu olunan süre boyunca fiilen çalışılmadığı için fazla mesai ödemeleri yapılmaz.
• Performansa Dayalı Ödemeler: Performansa dayalı ek ödemelerde düşüş yaşanabilir.
• Döner Sermaye Ödemeleri: Sağlık çalışanları gibi döner sermaye ek ödemesi alan memurların bu ödemeleri, rapor süresince azalabilir veya tamamen kesilebilir.
Bu durum, memurun görev yaptığı kuruma ve mevzuata bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Devlet Memuru Rapor Alınca Maaşı Kesilir mi
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Rapor alan memur disiplin cezası alır mı?
Hayır, rapor almak kanuni bir haktır ve disiplin cezası gerektirmez. Ancak, raporun usulsüz şekilde alınması veya gerçeğe aykırı beyanlarla rapor düzenletilmesi durumunda disiplin cezası gündeme gelebilir.
2. Raporlu günlerde memur maaş alabilir mi?
Evet, memur raporlu olduğu süre boyunca maaşını tam alır. Ancak, rapor süresi kanunda belirtilen sınırları aşarsa maaşta kesinti yapılabilir.
3. Sağlık kurulu raporu her durumda gerekli midir?
Hayır, 7 günü aşmayan raporlar için sağlık kurulu raporu gerekmez. Ancak, 7 günü aşan raporlar için bu şarttır.
4. Hastalık izni süresinin bitiminde memur işe dönmezse ne olur?
Hastalık izni süresi dolan memur, göreve dönmek zorundadır. Göreve dönmediği takdirde, bu durum devamsızlık olarak değerlendirilir ve memurun görevine son verilebilir.
5. Rapor alınan süre emeklilik hesabına dahil edilir mi?
Evet, raporlu olunan süre emeklilik hesabına dahildir ve memurun hizmet süresinden düşülmez.
Sonuç
Devlet memuru rapor alması, hem çalışma hakları hem de sağlık durumlarını koruma açısından önemlidir. 657 Sayılı Kanun, memurların rapor süresince maaşlarını almaya devam etmelerini teminat altına almıştır. Ancak, uzun süreli rapor durumlarında maaş kesintisi veya emeklilik süreçleri gündeme gelebilir. Bu nedenle, rapor alınırken kanuni sürelere ve prosedürlere dikkat edilmelidir. Memurların hak kaybı yaşamaması için sağlık raporlarını usulüne uygun şekilde alması büyük önem taşır.