BOŞANMA DAVASI AÇILMASI VE SONUÇLARI

Boşanma davası açılması ve sonuçları, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlemekle birlikte tarafların hayatında önemli dönüm noktalarını oluşturmaktadır. Bu yazı, boşanma davasının hukuki boyutlarını, başvuru şartlarını, süreçteki aşamaları ve ortaya çıkabilecek sonuçları ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır. Anlaşmalı ve çekişmeli boşanma, nafaka türleri, velayet hakkı, mal paylaşımı gibi konularda detaylı bilgiler sunulmaktadır. Boşanma davası açılması sürecinde tarafların haklarını koruyabilmeleri için hukuki bilgilere sahip olmaları büyük önem taşımaktadır.

Anlaşmalı boşanma davası açılması süreci, eşlerin boşanması ve tüm hukuki sonuçlar konusunda anlaşmaya varılarak mahkemeye başvurulmasıdır. Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir ve yön nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi verimli bir şekilde uzlaşmalıdır . Şirketin, kendi iradelerini özgürce beyan ettikleri tespit edilirse tek celsede boşanma meydana gelir.

Çekişmeli boşanma ise eşler arasında anlaşmazlıklar açıldığında açılır. Taraflar nafaka, velayet, tazminat gibi uzlaşamazsa dava uzun süre elde edilebilir. Hakim, deliller ve tanık beyanlarını değerlendirerek karar verir. Çekişmeli boşanma genellikle daha uzun sürelidir ve daha uzun sürelidir.

BOŞANMA DAVASI NEDİR?

Boşanma davası açılması, evliliği sona erdiren hukuki bir süreçtir ve eşlerin sağ olması durumunda evliliğe son veren normal bir yoldur. Boşanma davası, evlilik birliğinin mahkeme kararıyla sona erdirilmesi için açılan bir dava türüdür. Bu dava, inşai nitelikte olup, yani evlilik birliğini sona erdirici bir hukuki sonuç doğurur. Boşanma davaları, anlaşmalı ve çekişmeli olmak üzere iki şekilde açılabilir. Anlaşmalı boşanma davaları, tarafların boşanma konusunda ve boşanmanın mali sonuçları, çocukların durumu gibi konularda anlaşmaları halinde  boşanma davası açılır.

Anlaşmalı boşanma davalarında, tarafların bir boşanma protokolü hazırlamaları ve mahkemeye sunmaları gerekir. Çekişmeli boşanma davaları ise, tarafların boşanma nedenleri veya boşanmanın sonuçları hakkında anlaşamamaları durumunda  boşanma davası açılır. Bu tür davalarda, taraflar iddialarını ve savunmalarını delillerle desteklemek zorundadır.

Her eş, boşanma sebeplerinin varlığı halinde boşanma davası açma hakkına sahiptir. Boşanma davasında, eşlerin maddi ve manevi tazminat talepleri olabilmektedir. Boşanma sürecinde velayet, nafaka gibi konularda da karar verilir.

Boşanma davası, genel veya özel boşanma sebeplerine dayanılarak açılabilir. Dava, dilekçe ile yetkili mahkemeye başvurularak açılır. Mahkeme, tarafları dinler ve delilleri değerlendirir. Anlaşmalı boşanmalarda, tarafların anlaşması ve mahkemenin onayı gereklidir. Çekişmeli boşanmalarda, mahkeme delilleri değerlendirerek karar verir. Boşanma kararı kesinleştikten sonra evlilik resmi olarak sona erer.

boşanma avukata sor

BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Dava Dilekçesi Hazırlama:

• • Boşanma davası açmak için öncelikle bir dava dilekçesi hazırlanmalıdır. Dilekçede, boşanma nedenleri açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmelidir. Bu süreçte mutlaka bir boşanma avukatından destek alınması önerilir.

Gerekli Belgeleri Hazırlama:

• • Dava dilekçesi.
  • Nüfus cüzdanı fotokopisi
  • Varsa diğer deliller (tanık listesi, fotoğraf, mesaj vb.).
  • Anlaşmalı boşanma durumunda, anlaşmalı boşanma protokolü.

Dilekçe Başvuru Yeri:

• • Boşanma davası, aile mahkemesinde açılır. Aile mahkemesinin olmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesi davaya aile mahkemesi sıfatıyla bakmaktadır.

Yetkili mahkeme:

1. • Anlaşmalı boşanma davaları, herhangi bir adliyenin Aile Mahkemesi’nde açılabilir. Tarafların ikametgahının bir önemi yoktur.

Çekişmeli boşanma davaları ise, aşağıdaki yerlerde açılabilir:

• • Davalı tarafın yerleşim yeri Aile Mahkemesi.
  • Davacı tarafın yerleşim yeri Aile Mahkemesi.
  • Eşlerin son 6 aydan beri birlikte ikamet ettikleri yer Aile Mahkemesi.

 Boşanma Dava Açma Adımları:

• •  Boşanma Dava dilekçesi ve diğer belgelerle birlikte yetkili aile mahkemesine başvurulur. Dava açarken, mahkeme veznesine peşin olarak harç ve giderler yatırılmalıdır.
  • Başvuru yapıldıktan sonra mahkeme, dava sürecini başlatır ve taraflara tebligat gönderir.
  • Taraflar, belirlenen duruşma günlerinde mahkemede hazır bulunurlar.
  • Duruşmalarda, taraflar delillerini sunar ve iddialarını savunurlar.

BOŞANMA DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Boşanma davası açmak isteyen tarafların öncelikle hangi mahkemeye başvuracaklarını doğru belirlemeleri gerekmektedir. Türk hukukunda bir davanın açılacağı mahkemenin belirlenmesi için görevli ve yetkili mahkeme ayrımı yapılır.

Boşanma Davasında Görevli Mahkeme

Boşanma davaları, Aile Mahkemesi‘nde açılır. Aile Mahkemesi, aile hukukuyla ilgili uyuşmazlıkları çözmekle görevli özel bir mahkemedir. Ancak, bazı yerlerde Aile Mahkemesi bulunmaması durumunda bu davalara Asliye Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi sıfatıyla bakar.

Boşanma Davasında Yetkili Mahkeme

Boşanma davasında yetkili mahkeme, Türk Medeni Kanunu’nun 168. maddesi gereğince belirlenir. Buna göre boşanma davası:

1. Eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesinde,
2. Eşlerin son altı ay boyunca birlikte yaşadığı yer mahkemesinde boşanma davası açılabilir.

Eşlerden biri farklı bir şehirde yaşıyor olabilir. Bu durumda, davayı açan taraf eşinin yerleşim yerindeki mahkemeye veya son altı ay içinde birlikte oturdukları yerin mahkemesine başvurabilir.

Örnek: Eşler son altı ay boyunca İstanbul’da yaşadı ancak taraflardan biri boşanma davasını Ankara’da açmak istiyor. Eğer karşı taraf Ankara’da yaşıyorsa, Ankara’daki mahkeme yetkilidir. Ancak, son altı ay birlikte yaşadıkları yer İstanbul olduğu için İstanbul’daki mahkemeye de başvurulabilir.

Yetki kuralları, davanın usulüne uygun olarak açılması için önemlidir. Yanlış mahkemeye başvurulması durumunda dava yetkisizlik kararı ile reddedilebilir. Bu nedenle, boşanma davası açmadan önce yetkili mahkemenin doğru belirlenmesi gerekir.

BOŞANMA DAVASI AÇARKEN HANGİ BELGELER GEREKLİDİR?

Boşanma davası açmak isteyen taraf, gerekli belgeleri eksiksiz hazırlayarak mahkemeye başvurmalıdır. Boşanma davası anlaşmalı veya çekişmeli olarak açılabileceğinden, sunulması gereken belgeler dava türüne göre değişiklik gösterebilir.

1. Genel Olarak Gerekli Belgeler

• Boşanma Dilekçesi: Boşanma davasını açmak için en önemli belgedir. Dava konusu, tarafların talepleri ve boşanma gerekçeleri açıkça belirtilmelidir.
• Kimlik Fotokopisi: Davacı tarafa ait kimlik fotokopisi gereklidir.

2. Anlaşmalı Boşanma İçin Ek Belgeler

• Anlaşmalı Boşanma Protokolü: Tarafların boşanma ve boşanmanın mali ve kişisel sonuçları (nafaka, mal paylaşımı, velayet vb.) konusunda anlaştıklarını gösteren noter onaylı veya imzalı protokoldür.
• Tarafların Kimlik Fotokopileri: Her iki eşin kimlik fotokopisi sunulmalıdır.
• Vekaletname (Varsa Avukat Vekaleti): Taraflar avukat ile temsil edilecekse, noter onaylı vekaletname gereklidir.

3. Çekişmeli Boşanma İçin Ek Belgeler

• Deliller: Boşanma nedenini ispatlayacak her türlü belge (mesaj kayıtları, fotoğraflar, tanık listesi, ses kayıtları, sosyal medya yazışmaları, doktor raporları vb.).
• Tanık Listesi: Mahkemeye sunulacak tanıkların isimleri ve adresleri.
• Gelir Durumunu Gösteren Belgeler: Nafaka talepleri için gereklidir.
• Mal Varlığına İlişkin Belgeler: Mal paylaşımı talebi varsa, taşınmaz tapu kayıtları, banka hesap dökümleri, araç ruhsatları gibi belgeler mahkemeye sunulabilir.

Boşanma davasının türüne ve tarafların taleplerine göre ek belgeler gerekebilir. Davanın sorunsuz ilerlemesi için bir avukattan hukuki destek almak faydalı olacaktır.

BOŞANMA DAVASI HARÇ VE MASRAFLARI GÜNCEL

2025 yılında boşanma davaları için yargılama giderleri 3.600 TL ile 8.000 TL arasında değişmektedir. Bu tutar, tanık ve bilirkişi sayısına göre artabilir. Dava sürecinde bilirkişi raporuna ihtiyaç duyulması halinde ek ödeme yapılması gerekebilir. Ayrıca tanık giderleri de masraflara dahil olacaktır. Bu masraflar mahkeme veznesine yatırılır ve dava açmak için gereklidir

• Başvuru Harcı: 2025 yılı için aile mahkemelerine başvurma harcı 615,40 TL’dir.
• Peşin Harç: 2025 yılı için peşin harç 615,40 TL’dir.
• Gider Avansı: 2025 yılı için posta ve tebligat giderleri için 2.150,00 TL ücret belirlenmiştir.
• Vekalet Pulu: 2025 yılı için vekalet pulu 138,00 TL’dir.
• Vekalet Suret Harcı: 87,50 TL

BOŞANMA DAVASI AVUKATLIK ÜCRETLERİ

Boşanma davaları için avukatlık ücretleri, davanın türüne göre değişiklik göstermektedir. Barolar birliği asgari tarifesi 2025 yılı için belirlediği en az ücret tarifesine göre:

• Anlaşmalı boşanma davaları için en az avukatlık ücreti 30.000 TL’dir.
• Çekişmeli boşanma davaları için en az avukatlık ücreti 30.000 TL’dir.

Bu ücretler, Barolar Birliği tarafından belirlenen ve avukatlar ile müvekkilleri arasındaki en az ücret çizelgesidir. Belirtilen ücretler, avukatların bu davalarda talep edebilecekleri en düşük ücretlerdir. Avukatlar, davanın karmaşıklığına, süresine ve diğer özelliklerine göre bu miktarların üzerinde ücret talep edebilirler.

Barolar birliğinin belirlediği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi ’ne göz atabilirsiniz.

BOŞANMA DAVASI NE KADAR SÜRER?

Boşanma davasının süresi, davanın anlaşmalı mı yoksa çekişmeli mi olduğuna göre değişir. Mahkeme süreci, tarafların anlaşma derecesine, mahkemenin yoğunluğuna ve sunulan delillerin değerlendirme süresine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

1. Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

Anlaşmalı boşanma davaları, tarafların tüm konularda mutabık kalması ve mahkemeye eksiksiz başvuru yapması durumunda oldukça hızlı sonuçlanır.

• Tek celsede sonuçlanır.
• Genellikle 1 ila 3 ay içinde kesinleşir.
• Eğer mahkemede yoğunluk yoksa, duruşma 1-2 hafta içinde açılabilir ve boşanma kararı verilebilir.
• Boşanma kararının kesinleşmesi için iki haftalık istinaf süresi beklenmelidir. Eğer taraflar istinaf talebinde bulunmazsa karar kesinleşir ve boşanma süreci tamamlanmış olur.

Ancak mahkeme yoğunluğu fazla ise, duruşma tarihi 1-2 ay sonrasına verilebilir ve süreç biraz daha uzayabilir.

2. Çekişmeli Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

Çekişmeli boşanma davaları, tarafların nafaka, velayet, mal paylaşımı, tazminat gibi konularda anlaşmazlığa düşmesi durumunda açılır. Bu tür davalar uzun sürebilir.

• Genellikle 1 ila 3 yıl arasında sürer.
• Dava süresi mahkeme yoğunluğuna, tarafların iddialarını ispat etme sürecine ve itirazlara bağlı olarak değişebilir.
• Tanıkların dinlenmesi, bilirkişi raporlarının hazırlanması gibi süreçler uzayabilir.
• Karar verildikten sonra taraflardan biri istinafa (bölge adliye mahkemesi) başvurursa, dava süresi 1-2 yıl daha uzayabilir.
• Eğer taraflardan biri Yargıtay’a temyiz başvurusu yaparsa, süreç 2-3 yıl kadar uzayabilir.

Boşanma Sürecini Hızlandırmak İçin Ne Yapılabilir?

• Anlaşmalı boşanma tercih edilmelidir.
• Eksiksiz ve doğru evraklarla başvuru yapılmalıdır.
• Mahkeme tarihine eksiksiz katılım sağlanmalıdır.
• Bir avukattan profesyonel destek alınmalıdır.

Sonuç olarak, boşanma davasının süresi, davanın türüne ve tarafların tutumuna bağlıdır. Anlaşmalı boşanmalar birkaç ay içinde sonuçlanırken, çekişmeli boşanmalar yıllarca sürebilir. Bu nedenle, tarafların uzlaşması süreci hızlandıracak en önemli faktördür.

ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu konusunda anlaşmaları ile gerçekleşir.

Şartları:

1. 1. Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Evlilik süresi, resmi nikah tarihinden itibaren hesaplanır ve hakim tarafından resen incelenir.
   2. Eşlerin birlikte mahkemeye başvurması veya bir eşin açtığı davayı diğerinin kabul etmesi gerekmektedir.
   3. Tarafların boşanma yönündeki iradelerinin mutabık olması, hâkimin de bu iradeleri değerlendirebilmesi için tarafları bizzat dinlemesi gerekmektedir. SEGBİS gibi uzaktan bağlantı sistemleri kullanılabilir; ancak vekaleten beyan kabul edilmez
   4. Eşlerin boşanmanın mali ve kişisel sonuçları konusunda düzenleme yapmaları da şarttır. Eşlerin boşanma, mali sonuçlar (tazminat, nafaka) ve çocukların durumu gibi konularda tam bir mutabakata varmış olmaları gerekmektedir. Mal paylaşımını dahil etmeleri zorunlu değildir.
   5. Hakim, boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu gibi konularda taraflar arasında anlaşma sağlandığını onaylamalıdır. Eğer taraflar hakimin önerdiği değişiklikleri kabul etmezse, dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür.
   6. Nafaka, tazminat, mal paylaşımı ve çocuklarla ilgili konuları kapsayan bir protokol hazırlanmalıdır. Hakim, bu protokolü uygun bulduğu takdirde onaylar. Eğer protokolde hukuka veya çocukların yararına aykırılıklar varsa, hakim gerekli değişiklikleri yapabilir.

Anlaşmalı boşanma davası açmak için öncelikle bir boşanma dilekçesi ve eşlerin anlaşma sağladığı tüm konuları içeren bir anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanmalıdır. Dilekçe, davanın temelini oluştururken, protokol tarafların tüm anlaşma şartlarını net bir şekilde ortaya koyar. Protokol, nafaka, tazminat, mal paylaşımı ve çocuklarla ilgili konuları kapsamalıdır. Eşlerden biri, hazırlanan dilekçe ve protokol ile birlikte yetkili mahkemeye başvurur. Anlaşmalı boşanma davaları, aile mahkemelerinde açılır. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davayı görür.  Dava açılışında belirli harçlar ve gider avansı ödenir.

Başvuru sonrası, duruşma günü öğrenilir. Duruşma gününde her iki tarafın da mahkemede bizzat bulunması ve serbest iradeleriyle boşanma talebini doğrulamaları gereklidir. Hâkim, tarafları dinleyerek protokolde yer alan hususları kabul edip etmediklerini sorar. Hâkim gerekli görürse, protokolde değişiklik yapabilir. Taraflar, bu değişiklikleri kabul ettiklerini beyan etmez ise dava çekişmeli boşanmaya döner ve süreç oldukça uzar.

Duruşmaya katılım zorunludur. Taraflardan biri duruşmaya katılmazsa anlaşmalı boşanma gerçekleşemez ve dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir. Her iki taraf da duruşmaya gelmezse, dosya işlemden kaldırılabilir.

Hakim, protokolü hukuka veya çocukların menfaatine aykırı bulursa boşanma talebini reddedebilir. Bu durumda, taraflar yeni bir protokol hazırlamak zorunda kalır veya dava çekişmeli boşanmaya dönüşür.

ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Çekişmeli boşanma davası, eşlerin boşanma nedenleri veya boşanmanın sonuçları hakkında anlaşamamaları durumunda açılır.

Dava dilekçesi hazırlanarak Aile Mahkemesi’ne sunulur. Dilekçede, boşanma sebepleri, bu sebeplerin nasıl ispatlanacağı, tanıkların ad-soyad ve adresleri, mahkemeden istenilecek belge veya kayıtların açıklamaları yer almalıdır. Çekişmeli boşanma davalarında görevli mahkeme, Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi sıfatıyla davaya bakar. Yetkili mahkeme ise davalının yerleşim yeri mahkemesi, davacının yerleşim yeri mahkemesi veya tarafların dava öncesi son 6 ay birlikte ikamet ettikleri yer mahkemesidir.

Dava dilekçesi, davalı eşe tebliğ edilir. Davalı tarafın, dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde cevap dilekçesi verme hakkı vardır.  Davalı, cevaba cevap dilekçesine karşı iki hafta içinde ikinci cevap dilekçesi sunar.

Dilekçeler aşamasından sonra, mahkeme tarafları ön inceleme duruşmasına çağırır. Bu duruşmada dava şartları ve ilk itirazlar incelenir. Ayrıca taraflara, dilekçelerinde gösterdikleri ancak henüz sunmadıkları belgeleri sunmaları veya başka yerden getirilecek belgelerin temini için gerekli açıklamaları yapmaları için iki haftalık kesin süre verilir. Bu süre içinde eksiklikler giderilmezse, ilgili delilden vazgeçilmiş sayılır.

Ön inceleme duruşmasından sonra tahkikat duruşmaları başlar ve deliller toplanır. Bu aşamada, deliller toplanır, tanıklar dinlenir, bilirkişi incelemeleri yapılır ve esasa ilişkin inceleme yapılır.

Tahkikat aşamasından sonra sözlü yargılama yapılır ve karar verilir. Tahkikat aşamasının tamamlanmasının ardından mahkeme kararını verir. Karardan memnun olmayan taraflar, karara karşı önce istinaf, sonra temyiz yollarına başvurabilirler.

Çekişmeli boşanma davaları, eşlerin boşanma ve sonuçları konusunda anlaşamamaları halinde açılır. Çekişmeli boşanma davaları, Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen özel veya genel boşanma sebeplerine dayanılarak açılabilir. Başlıca boşanma sebepleri şunlardır:

• Özel Boşanma Sebepleri:
  • Zina (Aldatma)
  • Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış
  • Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme
  • Terk
  • Akıl hastalığı
• Genel Boşanma Sebebi:
  • Evlilik birliğinin sarsılması (Şiddetli geçimsizlik)

Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, iddialarını hukuka uygun delillerle ispatlamak zorundadır. Delil olarak kullanılabilecek bazı unsurlar şunlardır: nüfus kayıtları, mesajlaşmalar, e-posta yazışmaları, ses ve video kayıtları, otel kayıtları, sağlık raporları, banka dokümanları, düğün kaset ve CD’leri, kolluk tutanakları, telefon arama ve sms kayıtları (hts kayıtları), sosyal medya yazışmaları, tanık beyanları, keşif ve bilirkişi incelemesi.

Çekişmeli boşanma davalarında, delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi ve diğer yargılama süreçleri nedeniyle dava süreci uzayabilir.

BOŞANMA DAVASI AÇILMASI VE SONUÇLARI

BOŞANMA DAVASINDA NAFAKA TALEBİ

Boşanma davalarında nafaka talebi, boşanma sonucu yoksulluğa düşecek tarafın geçimini sağlamayı amaçlar. Nafaka türleri şunlardır:

Nafaka Türleri:

• Yoksulluk Nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek, kusuru daha ağır olmayan taraf, diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.
• İştirak Nafakası: Çocukların bakımı ve eğitimi için velayeti almayan eş tarafından ödenir. Velayeti kendisine verilmeyen eş aleyhine, ergin olmayan çocuk lehine hükmedilen nafaka türüdür. Bu nafaka türünde eşlerin kusur durumunun hiçbir önemi yoktur. Amaç, çocuğun giderlerine velayet kendisinde olmayan eşin mali gücü oranında katılmasıdır.

Nafaka talebi, boşanma davası dilekçesinde veya yargılama sürecinde mahkemeye iletilir. Mahkeme, nafaka talebini değerlendirirken, tarafların ekonomik durumunu, çocuğun ihtiyaçlarını dikkate alır.

Nafaka talepleri, boşanma davası ile birlikte veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde ayrı bir dava şeklinde de açılabilir. Ancak, boşanma davasında belirlenen kusur oranları nafaka talebinin değerlendirilmesinde esas alınır.

BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUK KİME VERİLİR?

Boşanma davalarında çocuğun velayeti, çocuğun üstün yararı dikkate alınarak belirlenir. Mahkeme, çocuğun bakımı, eğitimi, öğretimi ve korunması ile temsil görevlerini göz önünde bulundurur. Ayrıca, ebeveynlerin çocuğa karşı sorumlulukları ve ekonomik durumu da değerlendirilir.  Velayet hakkı verilmeyen eşin çocukla kişisel ilişki kurmasına izin verilir.

Mahkeme, belirli yaşın üzerindeki çocukları dinleyerek velayet konusundaki görüşlerini alır. Yargıtay uygulamasına göre çocuğun idrak yaşı 8 veya üstüdür. 8 yaş ve üzeri çocukların görüşü alınmadan velayet düzenlemesi yapılamaz.

1. ÇOCUĞUN YAŞINA GÖRE VELAYET KARARI

Mahkemeler, çocuğun yaşını dikkate alarak velayet konusunda karar verir:

• 0-3 Yaş Arası Çocuklar: Bu yaş grubundaki çocukların anne bakımına ve şefkatine daha fazla ihtiyacı olduğu kabul edilir. Bu nedenle, anne ağır bir kusur işlemedikçe (örneğin madde bağımlılığı, çocuğa kötü muamele gibi) velayet genellikle anneye verilir.
• 3-7 Yaş Arası Çocuklar: Okul öncesi dönemdeki çocukların da genellikle annesiyle kalması gerektiği yönünde yargı kararları bulunmaktadır. Ancak, annenin çocuğun bakımına uygun olmadığı ispatlanırsa velayet babaya verilebilir.
• 7-12 Yaş Arası Çocuklar: Okul çağındaki çocukların eğitimi, sosyal çevresi ve psikolojik gelişimi göz önünde bulundurularak mahkeme karar verir. Çocuğun her iki ebeveynle olan ilişkisi değerlendirilir.
• 12 Yaş ve Üzeri Çocuklar: Çocuk mahkemede hangi ebeveynle yaşamak istediğini beyan edebilir. Mahkeme, çocuğun isteğini dikkate alır ancak tek belirleyici faktör bu değildir. Hakim, çocuğun üstün yararını ön planda tutarak karar verir.

2. VELAYET KARARINDA DİKKATE ALINAN KRİTERLER

Mahkeme, çocuğun velayetini belirlerken şu kriterleri göz önünde bulundurur:

✔ Çocuğun Üstün Yararı: Mahkeme, hangi ebeveynin çocuğa daha iyi bir gelecek sunabileceğini değerlendirir.
✔ Anne ve Babayla İlişkisi: Çocuğun ebeveynlerinden biriyle olan duygusal bağının daha güçlü olup olmadığı incelenir.
✔ Ebeveynlerin Ekonomik Durumu: Maddi olanaklar önemlidir ancak tek başına belirleyici değildir.
✔ Ebeveynlerin Ahlaki Durumu: Alkol, madde bağımlılığı, şiddet eğilimi gibi etkenler değerlendirilir.
✔ Ebeveynin Çocuğa Zaman Ayırabilme Durumu: Çalışma saatleri ve çocuğa ayırabileceği zaman dikkate alınır.
✔ Eğitim ve Sosyal Hayat: Çocuğun devam ettiği okul, sosyal çevresi ve gelişimi göz önünde bulundurulur.

3. VELAYET SONRASI GÖRÜŞME HAKKI

Velayeti alamayan ebeveyn, çocukla belirli günlerde ve saatlerde görüşme hakkına sahiptir. Mahkeme, çocuğun ruhsal ve fiziksel sağlığını koruyacak şekilde bir kişisel ilişki düzeni belirler.

4. VELAYET KARARI DEĞİŞTİRİLEBİLİR Mİ?

Eğer velayeti alan ebeveyn, çocuğa iyi bakmazsa veya çocuğun gelişimini olumsuz etkileyen durumlar ortaya çıkarsa, diğer ebeveyn velayet değiştirme davası açabilir.

Boşanma davalarında çocuğun velayeti, çocuğun üstün yararı dikkate alınarak belirlenir. Mahkeme, ebeveynlerin yaşam koşulları, çocuğun eğitimi, sosyal çevresi ve ebeveynlerle olan ilişkisini değerlendirerek karar verir. Çocuğun sağlıklı bir ortamda büyüyebilmesi için en uygun ebeveyne velayet verilir.

BOŞANMA DAVASINDA MAL PAYLAŞIMI NASIL YAPILIR?

Boşanma davalarında mal paylaşımı, evlilik birliği içinde edinilen malların, yasal düzenlemeler ve eşler arasındaki anlaşmaya göre paylaştırılmasıdır. Anlaşmalı boşanma davalarında, eşler malları diledikleri gibi paylaşabilirler. Çekişmeli boşanma davalarında, eşlerin bağlı olduğu mal rejimine göre mallar tasfiye edilir. Eşler herhangi bir rejim tercih etmemişse, mallar, Medeni Kanun’un kanuni mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde tasfiye edilir.

Eski Medeni Kanun’da geçerli olan mal ayrılığı rejimi yerine, TMK ile edinilmiş mallara katılma rejimi yasal mal rejimi olarak kabul edilmiştir. Bu rejime göre, evlilik birliği içinde eşlerin edindiği mallar, aksi ispat edilmedikçe edinilmiş mal olarak kabul edilir. Edinilmiş mallar, eşlerin evlilik süresince çalışarak elde ettikleri değerler ile kişisel malların gelirlerinden oluşur. Evlilik süresince edinilen mallar (örneğin, maaş, iş gelirleri, alınan ev veya araba), yasal olarak eşit paylaşılır. Örneğin, çalışma karşılığı elde edilen ücretler, sosyal güvenlik ödemeleri, tazminatlar, kişisel malların gelirleri ve edinilmiş malların yerine geçen değerler bu kapsamdadır.

Kişisel mallar, mal paylaşımına dahil edilmez. Evlilik öncesi edinilen mallar veya miras yoluyla elde edilen mallar kişisel mal sayılır ve paylaşıma dahil edilmez. Kişisel mallar şunlardır:

• • Eşlerden birinin sadece kişisel kullanımına yarayan eşyalar.
  • Evlilik öncesinde sahip olunan mallar veya evlilik sırasında miras yoluyla ya da karşılıksız kazanma ile elde edilen malvarlığı değerleri.
  • Manevi tazminat alacakları.
  • Kişisel malların yerine geçen değerler.

Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler.

Mal Rejiminin Tasfiyesi ve Katılma Alacağı:

• Mal rejiminin tasfiyesi sürecinde, öncelikle davalı eşin boşanma davası açıldığı veya ölüm tarihindeki malvarlığı (edinilmiş mallar) tespit edilir ve değer biçilir.
• Artık değer, edinilmiş mallardan borçlar çıkarılarak bulunur. Artık değer, edinilmiş mallar, eklenecek değerler ve denkleştirmenin birinci türünden, değer artış payı, denkleştirmenin ikinci türü ve edinilmiş malların borçları çıkarılarak hesaplanır. Bu değere katılma oranı (1/2) uygulanarak diğer eşin katılma alacağı bulunur.
• Katılma alacağı, artık değerin yarısıdır ve diğer eşin malvarlığı üzerinden alacak hakkı olarak doğar. Katılma alacağı, eşlerden birinin diğerinden talep edebileceği paydır.
• Katılma alacağı borçlusu eş, bu borcunu mal ile (ayni olarak) ödeyebilir. Bu insiyatif borçlu eşe aittir.

 Değer Biçme ve Hesaplama:

• Edinilmiş mallara, mal rejiminin sona erdiği andaki (boşanma davasının açıldığı tarih veya ölüm tarihi) değerleriyle değer biçilir. Tasfiye anındaki değerler hesaba katılır.
• Borçlar da dikkate alınır. Para borçlarına değer biçilmezken, yabancı para borçları için tasfiye tarihindeki TL karşılığı bulunur.
• Mal rejiminin sona ermesinden sonra edinilmiş malın elden çıkarılması veya yok olması durumunda, tasfiye tarihindeki değer dikkate alınır.
• Katılma alacağı, genel olarak “külli” bir hesaplamayla, yani eşlerin tüm edinilmiş malları ve borçları dikkate alınarak hesaplanır.

Davalar ve Tasfiye Süreci:

Eşlerden biri diğerine karşı katılma alacağı davası açabilir. Eğer sadece bir eş dava açarsa, mahkeme sadece davacı yönünden tasfiye yapar. Karşılıklı davaların birleştirilmesi gereklidir. Davalı taraf, karşı katılma alacağını bir takas/mahsup talebiyle ileri sürebilir.

Anlaşmalı boşanma protokolünde mal rejiminin tasfiyesi düzenlenebilir. Katılma alacağından feragat açık ve anlaşılır şekilde belirtilmelidir. “Maddi ve manevi hiçbir talepte bulunmayacağız” gibi ifadeler yetersiz kabul edilirken, “maddi ve manevi tazminatlar da dahil hiçbir parasal talepte bulunulmayacaktır” gibi ifadeler yeterli görülür.

Zina veya hayata kast gibi durumlarda, hakim katılma alacağını indirebilir veya tamamen ortadan kaldırabilir.

Yargıtay, boşanma davasının açılmasından sonra edinilmiş mal niteliğindeki taşınmazların devrine rağmen, tasfiye tarihi itibariyle değerinin artık değer hesabında dikkate alınması gerektiğini kabul etmiştir.

BOŞANMA DAVASINDA KULLANILABİLEN DELİLLER

Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, iddialarını ispatlamak için çeşitli deliller sunabilirler. Boşanma davalarında kullanılabilecek deliller şunlardır:

• Yazılı Deliller:
  • Senetler ve Kesin Hükümler: Senetler ve kesinleşmiş mahkeme kararları kesin delil niteliğindedir.
  • Mektuplar: Eşlerin birbirlerine yazdığı mektuplar delil olarak kullanılabilir. Bu mektuplar, eşlerin birbirlerine yönelik olumlu veya olumsuz ifadelerini içerebilir.
  • İhtarname Belgeleri: Terk nedeniyle açılan boşanma davalarında, mahkeme veya noter tarafından yapılan ihtarın belgeleri delil olarak sunulabilir. Ayrıca, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle açılan davalarda da ihtarname delil olarak kullanılabilir.
  • Noter Tutanakları: Noterler tarafından yapılan tespit işlemleri ve tutulan tutanaklar, boşanma davalarında delil olarak kullanılabilir.
  • İcra Dosyaları: İcra dosyalarındaki belgeler de boşanma davalarında delil olarak kullanılabilir. Özellikle, eşin borçlanması sonucu haciz gelmesi durumunda bu dosyalar delil olarak sunulabilir.
  • Nüfus Kayıt Örnekleri: Boşanma davalarında nüfus kayıt örnekleri de delil olarak kullanılabilir.
  • Sağlık Kurulu Raporları: Akıl hastalığı nedeniyle açılan boşanma davalarında, hastalığın iyileşmesinin mümkün olmadığına dair resmi sağlık kurulu raporu gereklidir.
• Sözlü Deliller:
  • Tanık Beyanları: Boşanma davalarında tanıklar dinlenebilir.
  • Bilirkişi Raporları: Boşanma davalarında, özel ve teknik bilgi gerektiren konularda bilirkişi görüşüne başvurulabilir. Özellikle, akıl hastalığı gibi durumlarda bilirkişi raporu önemli bir delildir.
• Diğer Deliller:
  • Ceza Mahkemesi Kararları: Eşlerden birinin işlediği suç nedeniyle ceza mahkemesi tarafından verilen mahkumiyet kararı, boşanma davasında delil teşkil edebilir.
  • Keşif: Mahkeme, boşanma davalarında keşif yapabilir. Keşif sırasında bilirkişi ve tanık dinlenebilir.
  • Ses ve Görüntü Kayıtları: Eşler arasındaki konuşmaların ses kayıtları veya görüntü kayıtları, bazı durumlarda delil olarak kabul edilebilir. Ancak bu kayıtların hukuka uygun şekilde elde edilmiş olması gerekir.

Boşanma davalarında, hakim, delilleri serbestçe değerlendirir ve vicdani kanaatine göre karar verir. Bu nedenle, boşanma davalarında yemin deliline başvurulamaz ve ikrar hakimi bağlamaz. Hakim, delilleri değerlendirirken, olayın özelliklerine ve tarafların sunduğu kanıtlara göre karar verir. Hukuka aykırı yollarla elde edilen deliller, boşanma davalarında delil olarak kullanılamaz. Ancak bazı durumlarda, özellikle eşlerin ortak yaşam alanında elde edilen deliller, hukuka aykırı sayılmayabilir. Bu konuda hakim, somut olayın koşullarına göre bir değerlendirme yapar.

Taraflar, iddia ve savunmalarını dayandırdıkları vakıaları somutlaştırmalı ve delilleri hangi vakıaların ispatı için sunduklarını belirtmelidirler. Aksi takdirde, sunulan deliller dikkate alınmayabilir.

Boşanma davalarında ispat yükü genel olarak davacıdadır. Davacı, boşanma nedenlerini ve bu nedenlerin varlığını ispatlamakla yükümlüdür. Ancak, karineler (kanuni veya fiili) var ise bu durumda ispat yükü değişebilir. Örneğin, anlaşmalı boşanmada, eşlerin anlaşması evlilik birliğinin temelinden sarsıldığına dair bir karine teşkil eder ve bu durumu ispatlamaya gerek yoktur.

BOŞANMA DAVASINDA TANIKLARIN ÖNEMİ

Tanıklar, boşanma davalarında önemli bir role sahiptir. Tanıkların ifadeleri, mahkemenin olayları anlamasına ve karar vermesine yardımcı olur. Aile üyeleri, arkadaşlar, komşular, iş arkadaşları ve evlilik birliği hakkında bilgi sahibi olan herkes tanık olarak gösterilebilir. Tanıkların güvenilir ve tutarlı ifadeleri, davanın sonucunu etkileyebilir.

Medeni usul hukukunda, davayı açan taraf, iddialarını ve dayandığı vakıaları mahkemeye sunmak ve ispatlamakla yükümlüdür. Tanık delili, bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde kullanılan önemli bir araçtır. Tanıklar, davanın sonucunu etkileyebilecek uyuşmazlık konusu maddi vakıalar hakkında, beş duyu organıyla edindikleri gözlemlere dayalı bilgileri mahkemeye sunarlar. Tanık ifadeleri, mahkemenin karar vermesinde önemli bir rol oynar.

Tanık beyanları, tam bir kesinlikle güvenilemeyen, bu nedenle hakimin takdirine bırakılan bir delildir. Hakim, tanıkların beyanlarını serbestçe değerlendirir. Ancak, hakim, tanıkların beyanlarını değerlendirirken gerekçelerini sunmak zorundadır.

Tanıkların dürüstlük ilkesine uygun olarak, gerçekleri yansıtması beklenir. Tanıkların ifadeleri, kendi yorumları ve hafıza süreçleri tarafından etkilenebilir.

Tanık göstermek isteyen taraf, tanıkların isimlerini ve adreslerini mahkemeye bildirmelidir. Hangi tanığın, hangi vakıayı ispat için dinletileceği de açıkça belirtilmelidir.

BOŞANMA DAVASI AÇMAK İÇİN AVUKAT TUTMAK GEREKLİ Mİ?

Boşanma davası açmak için avukat tutmak zorunlu değildir. Ancak avukat tutmanın birçok avantajı bulunmaktadır. Avukatlar, boşanma hukuku ve dava süreci hakkında bilgi ve deneyime sahiptirler. Davanın hukuki yönlerini doğru anlamanızı ve haklarınızı korumanızı sağlarlar. Avukatlar, dava dilekçesi hazırlama, delil toplama, duruşmalara katılma ve diğer hukuki süreçlerde daha profesyonel ilerlemenizi sağlamaktadır ve bu durum hak kaybı yaşanmasının önüne geçmeyi hedeflemektedir.

BOŞANMA DAVASININ SONUÇLARI

Boşanma davası açılması sonuçları, davanın tarafları olan eşler ve varsa çocuklar açısından farklılık gösterir ve hukuki, mali ve kişisel sonuçlar doğurur.

Boşanmanın Eşler Yönünden Hukuki Sonuçları:

• Kişisel Sonuçlar: Boşanma kararının kesinleşmesiyle evlilik birliği hukuken sona erer.
  • Yeniden Evlenme Hakkı: Boşanmayla, eşler yeniden evlenme hakkına sahip olurlar.
  • Kişisel Durum Değişiklikleri: Kadın evlenmeden önceki soyadını alır. Evlilikle kazanılan erginlik, vatandaşlık ve kayın hısımlığı gibi durumlar boşanmayla değişmez. Medeni hal boşanmış olarak değişir. Kadın, boşandıktan sonra kocasının soyadını kullanmakta menfaati olduğunu ve bunun eski eşe zarar vermeyeceğini ispatlarsa mahkeme izniyle eski eşinin soyadını kullanmaya devam edebilir.
  • Kadının Bekleme Süresi: Kadın, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 300 gün geçmeden evlenemez. Bu süre, soy bağının karışmasını engellemek için konulmuştur. Ancak, kadın bu süre içinde doğum yaparsa ya da boşandığı eşiyle yeniden evlenirse bu süre ortadan kalkar.
  • Zamanaşımının Başlaması: Eşlerin evlilik birliği süresince duran zamanaşımı, boşanma kararıyla tekrar işlemeye başlar.
  • Miras Hakkının Kaybı: Boşanmış eşler, birbirlerinin yasal mirasçısı olamazlar. Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin ölümü halinde, mirasçılar davaya devam ederek davalının kusurunu ispatlayabilir ve bu durumda kusurlu bulunan eş miras hakkını kaybeder.
• Mali Sonuçlar: Boşanma, eşler arasında bazı mali sonuçlar da doğurur.
  • Ölüme Bağlı Tasarrufların Geçersiz Hale Gelmesi: Boşanmayla, eşlerin birbirleri lehine yaptığı ölüme bağlı tasarruflar (vasiyetname gibi) geçersiz hale gelir. Ancak, boşanma davası sırasında eşlerden birinin ölümü halinde, mirasçılar davaya devam ederek davalının kusurunu ispatlayabilir ve bu durumda kusurlu bulunan eş lehine yapılmış ölüme bağlı tasarruflar geçersiz hale gelir.
  • Maddi Tazminat: Boşanma nedeniyle maddi zarara uğrayan kusursuz veya az kusurlu eş, kusurlu eşten maddi tazminat talep edebilir. Maddi tazminat, boşanma davasıyla birlikte veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren bir yıl içinde talep edilebilir. Tazminat, zarar gören eşin mevcut veya beklenen menfaatlerindeki azalmayı karşılamayı amaçlar.
  • Manevi Tazminat: Boşanma nedeniyle kişilik hakları zarar gören kusursuz veya az kusurlu eş, kusurlu eşten manevi tazminat talep edebilir. Manevi tazminat, boşanma davasıyla birlikte veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren bir yıl içinde talep edilebilir.
  • Yoksulluk Nafakası: Boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olan kusursuz veya az kusurlu eş, diğer eşten yoksulluk nafakası talep edebilir. Yoksulluk nafakası, boşanma davasıyla birlikte veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren bir yıl içinde talep edilebilir. Nafaka, yoksulluğa düşen eşin geçimini sağlamayı amaçlar. Nafaka miktarı, eşlerin mali durumuna ve ihtiyaçlarına göre belirlenir. Yoksulluk nafakası, nafaka alacaklısının evlenmesi, taraflardan birinin ölümü, nafaka alacaklısının evlenmeden fiilen evli gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması ya da haysiyetsiz hayat sürmesi durumlarında sona erer.

Boşanmanın Çocuklar Yönünden Hukuki Sonuçları:

• Velayet: Boşanma halinde çocuğun velayeti, mahkeme tarafından eşlerden birine verilir. Velayet, çocuğun bakımı, eğitimi ve korunmasını kapsar. Mahkeme, velayet kararını verirken çocuğun üstün yararını ön planda tutar. Çocuğun yaşı, ahlaki değerleri, görüşü, alıştığı çevre, ana babanın çocuğa karşı ilgisi gibi faktörler velayet kararında dikkate alınır.
• Kişisel İlişki: Velayet hakkı kendisine verilmeyen eşin, çocukla kişisel ilişki kurma hakkı vardır. Mahkeme, çocuğun yararını gözeterek bu ilişkinin nasıl kurulacağını düzenler.
• İştirak Nafakası: Boşanma halinde, velayeti almayan taraf, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine iştirak etmekle yükümlüdür. İştirak nafakası, çocuğun ihtiyaçlarına ve ana babanın mali durumuna göre belirlenir.

Boşanma veya ayrılık davası açılmasıyla birlikte, eşlerin ve çocukların mağdur olmaması için mahkeme tarafından geçici önlemler alınabilir. Bu önlemler arasında, eşlerin ayrı yaşamasına izin verilmesi, ortak konutun geçici olarak bir eşe tahsis edilmesi, eşlerden birine tedbir nafakası bağlanması gibi uygulamalar yer alır.

BOŞANMA DAVASINDA VERİLEN KARARA İTİRAZ SÜRECİ NASIL İLERLER?

Boşanma davasında verilen karara itiraz süreci, kararın taraflara tebliğ edilmesiyle başlar. Boşanma davasında verilen karara itiraz etme hakkı bulunur. İtiraz süreci şu şekildedir:

• İstinaf: Karara itiraz etmek isteyen taraf, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf kanun yoluna başvurmalıdır. İstinaf başvurusu, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesini sağlar. Bölge Adliye Mahkemesi, kararı onayabilir, kaldırabilir veya yeniden incelenmesi için ilk derece mahkemesine geri gönderebilir.
• Temyiz: Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararının onanması halinde, tarafların Yargıtay’a başvurma hakkı bulunur. Temyiz başvurusu, dosyanın Yargıtay’a gönderilmesini sağlar. Yargıtay da kararı onarsa, karar kesinleşir.

Boşanma Davası Kararı Ne Zaman Kesinleşir?

Boşanma kararı, kesinleşmeden hukuki sonuç doğurmaz. Kararın kesinleşmesi şu şekillerde olur:

Süre İçinde İtiraz Edilmemesi: Tarafların karara karşı kanun yollarına başvurmaması halinde, itiraz süresinin sonunda karar kesinleşir.

Üst Mahkeme Tarafından Onanması: Karara karşı kanun yollarına başvurulup, üst derece mahkemelerince kararın onanması halinde, onama tarihinde karar kesinleşir.

Boşanma kararının kesinleşmesiyle birlikte evlilik sona erer ve mahkeme kararı nüfus kaydına işlenir. Boşanma ile birlikte verilen tazminat, nafaka ve velayet kararlarının icrası için de boşanma kararının kesinleşmesi şarttır. Ancak tedbir nafakası ve tedbiren velayet düzenlemesi, karar kesinleşinceye kadar uygulanabilir ve icraya konulabilir.

BOŞANMA DAVASINDA TAZMİNAT TALEPLERİ

Boşanma davalarında maddi ve manevi tazminat talepleri, boşanmaya neden olan olaylar nedeniyle zarara uğrayan eş tarafından talep edilebilir:

• Maddi Tazminat: Boşanma nedeniyle maddi kayba uğrayan taraf, diğer taraftan maddi tazminat talep edebilir. Boşanma nedeniyle mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir. Maddi tazminat, boşanma davası ile birlikte veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde ayrı bir dava şeklinde de talep edilebilir.

• Manevi Tazminat: Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir. Manevi tazminat talebi de, boşanma davası ile birlikte veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde ayrı bir dava şeklinde talep edilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

İlk Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Boşanma davası açmak için, bir dilekçe ile yetkili aile mahkemesine başvurulması gerekir. Dilekçede boşanma nedenleri, talep edilen nafaka, tazminat ve velayet gibi konular belirtilmelidir. Gerekli harç ve giderler yatırılmalıdır.

E-Devlet Üzerinden Boşanma Davası Açılabilir Mi?

Boşanma davası açmak için mahkemeye fiziksel olarak başvurmak veya UYAP üzerinden başvuru yapılması gerekmektedir.

Boşanma Davasında Hangi Belgeler Gereklidir?

• Nüfus cüzdanı fotokopisi
• Dava dilekçesi
• Delil olarak sunulacak belgeler (fotoğraf, mesaj, tanık listesi vb.)
• Anlaşmalı boşanma ise anlaşma protokolü.

Anlaşmalı Boşanma ve Çekişmeli Boşanma Arasındaki Fark Nedir?

Boşanma Davasında Mahkeme Masrafları Ne Kadar?

2025 yılında boşanma davaları için yargılama giderleri 3.600 TL ile 8.000 TL arasında değişmektedir. Bu tutar, tanık ve bilirkişi sayısına göre artabilir Dava sürecinde bilirkişi raporuna ihtiyaç duyulması halinde ek ödeme yapılması gerekebilir. Ayrıca tanık giderleri de masraflara dahil olacaktır. Bu masraflar mahkeme veznesine yatırılır ve dava açmak için gereklidir.

Hangi Durumlarda Boşanma Davası Reddedilir?

Bir boşanma davasının reddedilmesine yol açabilecek durumlar şunlardır:

Davanın Usulden Reddedilmesi

• Dava açılırken ödenmesi gereken harçların ödenmemesi.
• Boşanma davasının yetkisiz bir mahkemede açılması.
• Avukatın dosyaya vekaletnamesini sunmaması.
• Dosyaya yatırılması gereken gider avansının yatırılmaması.
• Daha önce açılmış ve halen sonuçlanmamış bir boşanma davasının olması.

Mahkeme, dava şartı noksanlığı tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, noksanlığın giderilmesi mümkünse, mahkeme bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde eksiklik giderilmezse, dava usulden reddedilir.

Davanın Esastan Reddedilmesi

• Davayı açan tarafın davasından feragat etmesi.
• Anlaşmalı boşanma davasında taraflardan birinin anlaşmaktan vazgeçmesi.
• İddiaları kanıtlamaya yeterli delil sunulmaması.
• Hukuka aykırı deliller sunulması ve bu delillerin incelenmemesi.
• Sunulan delillerin süresi içinde sunulmaması.
• Mahkeme, yaptığı araştırmalar sonucunda davayı açan tarafı değil de davalı tarafı haklı bulursa, dava esastan reddedilir.

Boşanma Davasında Nafaka Nasıl Belirlenir?

Her iki tarafın gelir düzeyi, nafaka miktarını etkileyen en önemli faktördür. Evlilik süresince sürdürülen yaşam standardı da nafaka hesaplamasında dikkate alınır. Evlilik ne kadar uzun sürmüşse, nafaka miktarı o kadar etkilenir. Özellikle sağlık sorunları olan taraf için nafaka miktarı artabilir. Tarafların sahip olduğu varlıklar ve bu varlıkların gelire dönüşme potansiyeli de göz önünde bulundurulur. Çocukların yaşları, eğitim ihtiyaçları ve sağlık durumları nafaka miktarını etkileyebilir. Eşlerden birinin iş gücü piyasasındaki konumu ve kariyer potansiyeli de değerlendirilir. Evlilikten kaynaklanan kariyer kesintileri gibi durumlar da nafaka hesaplamalarında dikkate alınır.

Nafaka miktarları, tarafların maddi durumunda veya yasal düzenlemelerde meydana gelen değişikliklere bağlı olarak yeniden değerlendirilebilir. Nafaka miktarının azaltılması için, ödeyen tarafın maddi durumunda önemli bir düşüş olması ve bunun mahkemeye kanıtlanması gerekmektedir. Çocuk nafakası, çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamak için ödenirken, eş nafakası boşanma sonucu ekonomik olarak zarar gören eşe yöneliktir.

Boşanma Davasında Deliller Nasıl Sunulur?

Boşanma davasında deliller, dava açılırken veya davanın devamı sırasında sunulabilir. Ön inceleme duruşmasından itibaren iki hafta içinde deliller sunulmalıdır. Bu süre içinde sunulmayan deliller, daha sonra dikkate alınmayabilir. Bu nedenle, delillerin sunulması için verilen kesin süreyi kaçırmamak önemlidir. Davacı, dava dilekçesi ekinde de tanık ve delillerini bildirebilir. Deliller sunulurken, dilekçenin kanuna uygun olması gerekir. Dilekçede, iddia veya savunmayı ispatlayacak deliller eksiksiz olarak belirtilmeli ve hukuka uygun olarak elde edilen deliller dilekçe ekinde sunulmalıdır.

Boşanma Davası Kararı Ne Zaman Kesinleşir?

Boşanma kararı, tarafların karara karşı kanun yollarına başvurmaması veya üst mahkemelerce onanması ile kesinleşir. Kararın kesinleşmesiyle birlikte evlilik sona erer ve mahkeme kararı nüfus kaydına işlenir.

Evlilik Süresi Boşanma Davasını Etkiler Mi?

Anlaşmalı boşanma için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekmektedir. Çekişmeli boşanma davalarında ise, evlilik süresinin bir önemi yoktur.

Boşanma Davası Şartları Nelerdir?

Boşanma davası açabilmek için geçerli bir evliliğin olması zorunludur. Anlaşmalı boşanma için eşlerin boşanma konusunda anlaşması ve evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Çekişmeli boşanma davaları, genel veya özel boşanma nedenlerine dayanılarak açılabilir.

Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

Boşanma davasının süresi, davanın türüne (anlaşmalı/çekişmeli), delil durumuna ve mahkemenin iş yüküne göre değişir. Anlaşmalı boşanmalar daha kısa sürerken, çekişmeli boşanmalar daha uzun sürebilir. Anlaşmalı boşanma davaları tek celsede sonuçlanır ve ortalama 1-4 ay sürer. Çekişmeli boşanma davaları, davanın karmaşıklığına ve delil durumuna göre 1-3 yıl veya daha fazla sürebilir.

Ücretsiz Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Maddi durumu yetersiz olan kişiler adli yardım talebinde bulunabilirler.

Kocasından Boşanmak İsteyen Kadın Ne Yapmalı?

Boşanma şartlarından birinin varlığı halinde bir avukata danışarak veya doğrudan mahkemeye başvurarak dava açabilir.

Adliyeye Gitmeden Boşanma Davası Açılır Mı?

UYAP aracılığı ile adliyeye gidilmeden boşanma davasının açılabilmesi mümkündür. Bir boşanma avukatı vasıtasıyla açılabileceği gibi e imza yoluyla da açılabilir.

Boşanma Davasını Kim Açarsa Avantajlı Olur?

Davayı açan tarafın ispat yükümlülüğü bulunmaktadır dolayısıyla ispat bakımından değerlendirme yapıldığında daha avantajlı tarafın boşanma davasını açması daha avantajlı olabilir fakat boşanma davasını kimin açtığının, davanın sonucu üzerinde herhangi bir etkisi yoktur.

Boşanma Davası Ücreti Ne Kadar 2025?

Boşanma davaları için avukatlık ücretleri, davanın türüne göre değişiklik göstermektedir. İstanbul Barosu’nun 2025 yılı için belirlediği en az ücret tarifesine göre:

• Anlaşmalı boşanma davaları için en az avukatlık ücreti 30.000 TL’dir.
• Çekişmeli boşanma davaları için en az avukatlık ücreti 30.000 TL’dir.
• Çekişmeli ve maddi/manevi tazminat talepli boşanma davaları için ise avukatlık ücreti en az 30.000 TL olup, dava değerinin %16’sından az olamaz. Yani, tazminat talebi olan davalarda ücret, dava değerine göre artabilir.

Mahkeme Çocuğu Kaç Yaşına Kadar Anneye Verir?

Mahkeme, çocuğun üstün yararını gözeterek velayet kararını verir. Çocuğun yaşı tek başına bir kriter değildir. Mahkeme, özellikle 8 yaş ve üzeri çocukların velayet konusundaki görüşlerini dikkate alır. Genellikle küçük yaşlardaki çocuklar anneye verilir, ancak babanın da velayet hakkı vardır. Mahkeme, çocuğun gelişimini ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak karar verir.

Boşanma Davasında Gerekçe Göstermek Gerekir Mi?

Boşanma davası açılırken, mutlaka bir gerekçe gösterilmesi gerekir. Bu gerekçe, yukarıda belirtilen boşanma sebeplerinden biri olmalıdır. Boşanma sebepleri genel (şiddetli geçimsizlik gibi) veya özel (aldatma, terk gibi) nitelikte olabilir.

Anlaşmalı boşanma davalarında ise, tarafların kusuru veya boşanma gerekçesi uyuşmazlık konusu yapılmaz.

Boşanma Davasında Tarafların Duruşmaya Katılması Gerekir Mi?

Boşanma Avukatı tutulması durumunda, tarafların duruşmaya katılma zorunluluğu genel olarak yoktur. Ancak anlaşmalı boşanma davalarında, tarafların duruşmaya bizzat katılması şarttır. Çekişmeli boşanma davalarında ise, avukatınız sizi temsil edebilir. Avukat tutulmaması halinde taraflar davayı kendileri takip etmek zorundadır.

Boşanma Davasını Erkek Açarsa Ne Olur?

Boşanma davasını kimin açtığının, davanın sonucu üzerinde herhangi bir etkisi yoktur. Davayı açan tarafın ispat yükümlülüğü vardır.

Dilay ERGENÇ