Arabuluculuk Görüşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Arabuluculuk görüşmesi, bağımsız ve tarafsız bir uzmanın tarafların anlaşmazlıklarını kendi çözümleriyle aşmalarına destek olduğu, müzakere için tarafların arabulucu eşliğinde bir araya geldiği uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabulucunun görevleri, tarafların karşılıklı olarak dinlenmesini sağlamak, süreci şeffaf bir şekilde yönetmek ve diyaloğu kolaylaştırmaktır. Arabulucular süreci yönetmekle görevlidir ancak karar verme yetkisi yoktur; taraflara çözüm önerisi sunmaz, yalnızca onları çözüm yolunda yönlendirir.

Ülkemizde 2018 yılından itibaren bazı uyuşmazlıklarda zorunlu olarak ihdas edilen arabuluculuk, 2023 yılı Eylül ayından itibaren başkaca uyuşmazlıklar için de zorunlu olarak öngörülmüştür. Buradaki maksat kişiler arasındaki uyuşmazlıkların akil bir şekilde sulh ile çözülmesi ve sürecin mahkeme aşamasına gelmemesidir. Bu noktada arabuluculuk sürecine başlayacak ve toplantılara katılacak kişilerin dikkat etmesi gereken birtakım unsurlar vardır. Bu makalemizde arabuluculuk görüşmesinin daha işler bir halde geçirilebilmesi adına tarafların dikkat etmesi gereken durumları sizlere anlatacağız. Detaylı bilgi için muhakkak Harbiye Hukuk Bürosu ile irtibata geçmeyi ihmal etmeyin. Keyifli okumalar dileriz.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNE HAZIRLIK SÜRECİ

Arabulucu, arabuluculuk süreci başlamadan önce liderlik rolünü üstlenmek suretiyle önemli bir hazırlık süreci yönetir. Sürecin verimli geçmesi ve arabuluculuktan beklenen yararın sağlanabilmesi için arabulucu ve taraflar, menfaat odaklı olduğu kadar uzlaşmayı da önceleyen bir yaklaşımla katılım sağlamayı hedeflemelidir. Arabulucu, arabuluculuk faaliyetini başlatırken öncelikle taraflardan uyuşmazlık hakkında ön bilgi almalı ve taraflar arasında bir husumet varsa buna göre bir ortam hazırlamalıdır.

Arabulucu, toplantı için tertip edilen ortamı tarafların kendilerini rahat bir şekilde ifade edebileceği şekilde oluşturmalıdır. Bunula birlikte tarafların da bir takım yükümlülükleri yerine getirmeleri elzemdir. Zira bir süreç bütün katılımcıların özverisi ile olumlu bir şekilde nihayete erebilir. Arabuluculuk toplantı süreci başlamadan evvel taraflar;

• Arabuluculuk kurumuna neden başvurduklarını, ne amaçla geldiklerini ve hangi sonuçlara varmak istediklerini belirlemelidir. Görüşme öncesi hedefler netleştirildiğinde görüşmeler daha verimli geçecektir. Aksi halde uyuşmazlık konusuna geçilebilmesi pek de mümkün olmamaktadır. Taraflar ön hazırlık yapmaksızın toplantıya katılmaları halinde sürecin sürüncemede kalması muhtemeldir. Bu sebeple uyuşmazlığın tarafları, uyuşmazlık hakkındaki taleplerini net bir şekilde ortaya koyabilmeli ve bu yönde hazırlıklarını yapmalıdır. Bu noktada taraflar uzman bir kişiden danışmanlık alabilir yahut kendisini avukat ile de temsil ettirebilir. Netice itibariyle katılan taraf ne talep edeceğini ki bunu hukuki bir şekilde temellendirme elzemdir, bilmeli ve buna göre kendisini ifade edebilmelidir.
• Tarafların kendi açılarından olduğu kadar karşı taraf açısından da uyuşmazlığın sebeplerini kavramaları büyük önem taşır. Nihayetinde iki tarafta hangi sebeplerle muhatap olduğunu bilir ve görüşme daha etkin gerçekleşir. Karşılıklı bir görüşmede karşı tarafın da hassas noktalarını keşfetmek her zaman katılımcıyı avantajlı hale getirir ve sürecin daha rahat ilerlemesini sağlar.
• Taraflar kendi pozisyonlarını korumak suretiyle karşılıklı kazanımlar doğrultusunda hareket etmelidir. Alternatif yollar her zaman değerlendirilmelidir. Arabuluculuk özü itibariyle alternatifleri içinde barındıran bir sistemdir. Kanunun emredici hükümlerine aykırı olmamak koşulu ile taraflar dilediği alternatifler üzerinden anlaşmalar sağlayabilir. Bu noktada çözüme ulaşmak için kazan-kazan ilkesi ile ilerlemek her zaman avantajlıdır. Çünkü arabuluculuk görüşmesinde gerçekleşecek bir anlaşma ile taraflar uzun bir yargılama sürecinden ari olacaklar ve ekstra masraflar yapmaktan imtina edeceklerdir.
• Taraflar iddialarını desteklemek adına ilgili evrak ve delilleri sunmalıdır. Her türlü yazılı ve görsel delil, tarafların iddialarını ispat açısından kullanılabilmektedir. Arabuluculuk görüşmesi gizlilik ilkesi doğrultusunda yürütüldüğü için taraflar açık bir şekilde kendilerini evraklarla savunabilir, müddei olabilir.
• Taraflar arabuluculuk görüşmesinde, lüzumu varsa, avukat veya hukuki danışman desteği Bu sürecin daha profesyonel bir şekilde yönetilmesine yardımcı olacaktır. Zira, herkes haklarını bilme imkanına sahip olamayabilir. Ayrıca birtakım teknik hesaplamalarda da avukatın süreçte taraf vekili olarak bulunması elzemdir. Bu konudaki makalemizi okumak için buraya tıklayabilirsiniz.

ARABULUCULUK SÜRECİNİZE İLİŞKİN İLGİLİ AVUKATIMIZI ARAYARAK DESTEK ALABİLİRSİNİZ

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER AVUKATA SOR

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNDE ARABULUCUNUN ROLÜ VE SORUMLULUKLARI

Arabulucunun arabuluculuk görüşmesindeki rolü, becerileri ve iletişim tekniklerini kullanarak taraflara uyuşmazlık çözümünde yardımcı olmaktır. Ancak, arabulucu yalnızca sürecin işleyişinden sorumludur; çıkan sonuç ve içeriğinden sorumlu tutulmaz, bu sorumluluk tamamen taraflara aittir.

Arabulucu, taraflara çözüm dayatmaz; sadece onların çözüm sürecini yönetir ve sürece hizmet eder, bir otorite rolü üstlenmez. Örneğin, bir tarafın sunduğu öneriyi diğer tarafa iletmek arabulucunun görevi olabilir; ancak bunu nihai bir çözüm olarak zorla kabul ettiremez. Bu durum, arabulucuyu davanın sonucuna ilişkin sorumluluk taşıyan avukattan ayırır, çünkü avukat hukuki tavsiye verirken arabulucu tarafsızdır ve hukuk danışmanlığı yapamaz.

Arabulucu, başarılı bir dinleyici olmalı, doğru soruları sormalı, sabırlı ve hoşgörülü olmalıdır. Tarafların gerçek istek ve duygularını anlamak için sınırlayıcı olmayan sorular sorar; örneğin, “Sizi arabuluculuk sürecine getiren durumu anlatabilir misiniz?” gibi tarafların kendi bakış açısını açıklamasını teşvik eden sorular kullanır. Sürecin başarılı olabilmesi için, tarafların ortak çalışmaya istekli olmaları önemlidir.

Arabulucu, arabuluculuk görüşmesinde tarafların duygusal tepkileri nedeniyle tıkanan müzakereleri açmakla görevlidir. Taraflar arasında sağlıklı iletişimi yeniden kurar ve süreç boyunca adil ve dengeli bir iletişim sağlar.

Arabulucu, algılama yeteneklerine sahip olmalı ve süreci yakından gözlemlemelidir. Taraflardan biri arabuluculuk görüşmesinde diğerine baskı uyguluyorsa veya dayatma yapıyorsa, arabulucu sürece müdahale eder ve gerekirse süreci sona erdirir. Bu yetenek ve becerilerle arabulucu, uyuşmazlığın çözümünde güvenilir bir rehber rolü oynar.

ARABULUCULUK SÜRECİNDE AVUKAT DESTEĞİNİN ÖNEMİ

Arabuluculuk sürecinde bulunan taraflar haklarının kapsamını tam olarak bilemeyebilirler. Bu durumda avukatlar, müvekkillerinin yasal haklarını ve taleplerini koruyarak haksız bir anlaşmaya razı gelmemeleri için önemli bir görev üstlenirler.

Avukatlar; müvekkillerine sürecin nasıl işleyeceğine, hangi adımların atılmasının daha sağlıklı olacağına, nasıl bir strateji izleyeceklerine dair nokta atışı ipuçları verebilirler. Bu durum sürecin hakimiyeti ve tarafların lehine çevrilebilmesi açısından önemli bir nokta teşkil eder. Bunun yanı sıra, sahip oldukları teknik bilgi ve deneyim ile taraflara talep ve hedeflerini doğru bir şekilde belirlemesinde yardımcı olurlar. Müzakere aşamasında daha etkili ve kalıcı bir iletişim kurmaları sağlanır. Aşamaların süreç boyunca ve sonuç kapsamında hukuki açıdan değerlendirilmesi imkanı doğar. Tüm bunlar taraflara zaman ve maliyet tasarrufu olarak geri döner.

Arabuluculuk görüşmesine başlamadan önce alanında uzman bir avukattan destek almak her zaman yarara olacaktır. Adliyedeki arabuluculuk bürosuna gidip başvuru yapmak kişiler adına oldukça kolay bir şey olarak gelebilir. Ancak başvuru formundaki taleplerin doğru olup olmadığı, hangi talep kalemlerinin seçileceği çoğu kişinin bilmediği bilemeyeceği terimleri ihtiva etmektedir. Bu sebeple arabuluculuğa başvurmadan önce muhakkak bir avukattan danışmanlık almak gerekmektedir. Aksi halde yanlış başvurular ile bazı haklar zayi olmaktadır.

Örneğin işe iade konulu bir uyuşmazlık başvurusunda hataen işe iade alacak kalemleri tercih edilmeksizin yapılan bir başvuruda, kişi esasen iş güvencesinden yararlanabilecek bir kişi iken yanlış yapılan bir arabuluculuk başvurusu sebebiyle haklarını koruyamayacaktır. Bu sebeple avukat ile sürecin yürütülmesi her zaman elzemdir.

GÖRÜŞME SIRASINDA YAPICI İLETİŞİM TEKNİKLERİ

Arabulucuk görüşmesi tarafların sağlıklı bir iletişim kurması suretiyle uzlaşma yoluna gitmesi esasına dayanan bir süreçtir. Görüşme sırasında;

• Aktif bir dinleme sergilemek suretiyle karşı taraf konuşurken dikkatle dinlemek, müdahale etmemek,
• Pozitif ve uzlaşmacı bir dil kullanmak,
• Empati geliştirmek,
• Çözüm odaklı yaklaşmak,
• Sorular sormak ve karşı tarafın talep ve beklentilerini anlayama çalışmak,
• Önyargıda bulunmamak,

sağlıklı bir diyalog kurulmasına katkıda bulunur. Daha hızlı çözüme ulaştırır.

Arabuluculuk tabiatı itibariyle karşılıklı görüşmeyi, tarafların birbirlerini anlamasını içeren bir süreç olduğu için katılan tarafların sürece muhakkak yapıcı olarak başlaması gerekmektedir. Bu anlayışla devam eden arabuluculuk görüşmesinin olumlu sonuçlanma ihtimali her zaman yüksektir.

ARABULUCULUKTA GİZLİLİK İLKESİNE UYUM (ARABULUCULUKTA GİZLİLİK İHLALİNİN YAPTIRIMI)

Arabuluculuk görüşmesinde gizlilik ve güvenilirlik, çözüm sürecinde önemli bir rol oynar. Bu süreç, usul yargılamasındaki alenilik ilkesinin aksine gizlilik esasına dayanır, bu nedenle taraflar arabuluculuk görüşmesinde tartışmaları özgürce yürütebilir.

Gizlilik, tarafların özel bilgileri ve ticari sırlarının korunmasını sağlar, böylece bu bilgilerin sonradan aleyhlerine kullanılma riskini ortadan kaldırır. Taraflar, güven duydukları bir arabulucuya başvurduklarından emin olursa, sorunlarını çözmeye yönelik daha fazla bilgi paylaşma eğiliminde olurlar.

Gizlilik ilkesi arabulucu ve taraflar için iki boyutlu bir durum teşkil eder:

Arabulucu, arabuluculuk görüşmesinde elde ettiği bilgi ve belgeleri tarafların izni olmadan açıklayamaz ve sır saklama yükümlülüğü taşır. Benzer şekilde, taraflar da görüşmelerde öğrendikleri bilgileri gizli tutmak zorundadır. Ancak taraflar arasında anlaşarak gizliliğe istisnalar getirme veya belirli bilgilerin ifşa edilmesi kararlaştırılabilir. Örneğin, anlaşmanın uygulanması için bazı bilgilerin açıklanması gerekebilir.

Taraflar ise karşılıklı olarak gizlilik ilkesine uyulacağına dair birbirlerine güven vermelidir. Aksi takdirde arabuluculuk görüşmesi sağlıklı bir şekilde ilerlemeyecektir ve arabuluculuk ihtimali imkansız hale gelebilecektir. Çözüm sürecinin zedelenmesi iki tarafın da aleyhine olacaktır. Bu durum tarafların itibar kaybına da neden olabilir. (Örn: Şirketler veya kamuya mal olmuş kişiler bakımından) Arabulucu kadar tarafların gizlilik ihlaline başvurması durumunda da hukuki sonuçlar doğar.

Gizlilik ilkesine aykırı bir durum oluştuğunda, ihlalin diğer tarafa zarar verip vermediği göz önünde bulundurulmalıdır. Gizlilik ilkesinin ihlali durumunda ilgili kanun kapsamında bazı cezai yaptırımlar öngörülmüştür. 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıkları Arabuluculuk Kanunu’nun 33. maddesi uyarınca düzenlenmiştir

 Bu madde kapsamında 4. maddede belirtilen gizlilik kurallarına atıfta bulunmak suretiyle ihlal durumunda uygulanacak cezai yaptırımlar düzenlenmiştir. Buna göre, gizlilik ilkesinin taraflar veya görüşmeye katılan kişiler tarafından ihlali halinde, 6 aya kadar hapis cezası öngörülmektedir. Bu suçun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMELERİNDE DİKKAT İLETİŞİM

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNDE BELGELERİN VE DELİLLERİN SUNUMU

Taraflar, genellikle arabuluculuk öncesinde 5-10 sayfa uzunluğunda uyuşmazlığa ilişkin özet niteliğinde bir evrak hazırlayıp arabulucuya ve birbirlerine gönderir. Bu belgeler, tarafların gerçek uyuşmazlık konularına odaklanmasını sağlamak için yararlı bir alıştırmadır. Bazı taraflar gizli belgeler sunabilirken, arabulucular da bunu talep edebilir.

Tarafların sunacağı bu belge ve deliller;

• Açık ve şeffaf olmalıdır.
• Dürüst ve yasal yollardan elde edinilmiş olmalıdır.
• Uyuşmazlığın çözümüne katkı sağlayacak türden evrakı ihtiva eder. Aynı zamanda tarafların talep ve beklentilerini içermelidir.
• Belgeler lüzumlu bilgiler barındırmalıdır. Gereksiz detaylar içeren bir evrak teslimi çözüm sürecini uzatacaktır.

Arabulucu ise belgelerin sunumu esnasında arabuluculuk görüşmesinde taraflar arasında kurulacak olan uzlaşma zeminini oluşturmalıdır. Arabulucuk başvurusunun nasıl yapılacağına dair daha detaylı bir rehberlik adına sizi konuya ilişkin yazımızı incelemeye davet ediyoruz.

ARABULUCULUK SÜRECİNDE ÇÖZÜM ODAKLI YAKLAŞIM

Taraflardan, uyuşmazlık konusuna yönelik yaratıcı çözüm önerileri getirmeleri beklenir ve bu süreç “beyin fırtınası” olarak adlandırılabilir. Arabulucu, tarafları sorunu birlikte çözmeye teşvik ederken, her türlü önerinin bağlayıcı olmadan toplanmasını sağlar. Bu aşamada, tarafların gelecekteki menfaatlerine odaklanarak olabildiğince fazla çözüm önerisi sunmaları önemlidir. Tüm öneriler toplandıktan sonra, gerçekçi ve her iki tarafın menfaatlerini koruyan çözümler değerlendirilir. Tarafların talep ve beklentileri kazan-kazan yaklaşımını benimsemek suretiyle mümkün olduğunca çok şey kazanmak ve az şey kaybetmek üzerine kurulu olmalıdır.

Arabulucunun, bu öneriler hakkında karar verme yetkisine haiz değildir; o sadece taraflara uyuşmazlıkta yardımcı olan üçüncü bir kişidir. Dolayısıyla arabulucu, yargısal yetkilendirme gerektiren keşif, tanık dinleme gibi işlemleri gerçekleştiremez.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNDE ALACAKLI VE BORÇLUNUN HAKLARI

Arabuluculuk görüşmesi en az iki taraf sebepli bir uyuşmazlık neticesinde gündeme gelmektedir. Taraflardan birisi alacaklı diğer taraf ise borçlu da olabilir. Böyle bir uyuşmazlık söz konusu olduğunda taraflar alacak ve borç kalemlerini iyi bir şekilde irdelemeli ve bu noktada taleplerini ve karşı tekliflerini hazırlamalıdır. Arabuluculuk görüşmesinde alacaklının alacak kalemlerini işler bir şekilde arabuluculuk görüşmesi gerçekleştirilmesi en temel hakkıdır. Aksi halde anlaşmama ile sonuçlanacak bir arabuluculuk görüşmesinde eksik kalemlerle düzenlenecek bir anlaşmama tutanağı ilerleyen süreçte mahkeme nezdinde açılacak bir davanın dava şartının yerine getirilmemesi nedeniyle reddine sebep olacaktır.

Anlaşma durumunda ise arabuluculuk görüşmesinde düzenlenecek anlaşma belgesinin kanunun emredici kurallarına aykırı olmaması gerekmektedir. Bu noktada arabulucu ve tarafların özellikle de alacaklı tarafın anlaşma belgesini doğru bir şekilde oluşturması elzemdir. Aksi halde hakların zayi olması söz konusu olabilir. Arabuluculuk görüşmesinde alacaklı ve borçlunun haklarının korunabilmesi adına sürece tarafların yanında avukatların da dahil olması gerekmektedir.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNDE YAPILAN ANLAŞMALARIN YAZILI HALE GETİRİLMESİ

Arabuluculuk görüşmesi aşağıdaki hallerde sona erer;

• a) Tarafların uyuşmazlık konusu üzerinde anlaşmaya varması.
• b) Taraflardan birinin karşı tarafa veya arabulucuya, arabuluculuk faaliyetinden çekildiğini bildirmesi.
• c) Tarafların anlaşarak arabuluculuk faaliyetini sona erdirmesi.
• ç) Taraflara danışıldıktan sonra arabuluculuk için daha fazla çaba sarf edilmesinin gereksiz olduğunun arabulucu tarafından tespit edilmesi.
• d) Uyuşmazlığın arabuluculuğa elverişli olmadığının tespit

Arabuluculuk görüşmesinin sona ermesi hallerinde birtakım yazılı belgelerin oluşturulması gerekmektedir.

Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaştıkları, anlaşamadıkları veya arabuluculuk faaliyetinin nasıl sonuçlandığı son tutanak ile belgelendirilir. Arabulucu tarafından düzenlenecek bu tutanak; arabulucu, taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır. Tutanak; taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanmazsa, sebebi belirtilmek sureti ile sadece arabulucu tarafından imzalanır.

Madde bize arabuluculuk faaliyetini yazılı hale getirilmesi şartının yanı sıra farklı bir şekil şartı da öngörmektedir. Bu şekil şartı söz konusu tutanağın tarafların kanuni temsilcileri veya avukatlarınca, aksi durumlarda arabulucu tarafından imzalanmasıdır.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNDE YAPILAN ANLAŞMALARIN ÖDENMEMESİ HALİNDE İCRASI

Arabuluculuk görüşmesinde taraflar anlaşma sağladıktan sonra anlaşmaya ilişkin bir anlaşma belgesi tanzim edilmektedir. Bu belge taraflar, vekiller ve arabulucu tarafından imzalandıktan sonra ilam niteliğinde bir belge hüviyetini kazanır ve doğrudan ilamlı icraya konulabilir. Bu sebeple arabuluculuk görüşmesine avukat ile katılmak önemlidir.

Arabuluculuk anlaşma belgesi sadece taraflar ve arabulucu tarafından imza altına alındı ve ilgili ödeme gerçekleşmedi. Bu durumda ne yapılabilir?

Arabuluculuk görüşmesi neticesinde üzerinde anlaşılan tutarlar borçlu tarafça süresinde ödenmezse alacaklı taraf, arabulucunun görevli olduğu yargı çevresi Sulh Hukuk Mahkemesinden icra edilebilirlik şerhi alarak anlaşma belgesini ilamlı icraya koyabilir ve alacaklarını tahsil edebilir. Bu hususta icra edilebilirlik şerhi almak için alanında uzman bir avukattan danışmanlık almak elzemdir.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNİN MALİYETİ

Arabuluculuk görüşmesinin maliyeti sürece başlayacak çoğu kişi için büyük bir soru işaretidir. Öncelikle belirtmek gerekir ki arabuluculuk sürecine başvuru yapmak ücretsizdir. Arabuluculuk başvurusu yapıldıktan sonra Adalet Bakanlığı tarafından arabulucu ataması yapılır ve arabuluculuk görüşmeleri başlar. Sürecin anlaşmama ile neticelenmesi durumunda arabulucunun ücreti suçüstü ödeneğinden karşılanmak üzere Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir.

Arabuluculuk görüşmesi anlaşma ile sonuçlanırsa ilgili kanuna göre arabulucunun ücreti taraflarca Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca yarı yarıya eşit bir şekilde ödenir.

Arabuluculuk görüşmesine kişilerin kendilerini bir avukat ile temsil ettirmesi durumunda ise avukat ile ilgili kişi arasında yapılacak avukatlık sözleşmesine göre ücret belirlenecektir. Ancak bu tutar her halde 7.000 TL’den az olamayacaktır.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİNİN BAŞARILI OLMASI İÇİN İPUÇLARI

Arabuluculuk görüşmesi sırasında benimsenecek tutum görüşmenin başarılı geçmesi açısından önem taşımaktadır. Bu doğrultuda taraflara;

• Görüşme için ön hazırlık yapmak,
• Görüşme esnasında talep ve hedeflerin açık ve net ifadelerle belirtmek,
• Karşı tarafın perspektifinden bakmak suretiyle empati kurmak ve anlayışlı olmak,
• Esneklik göstermek ve daima uzlaşmacı bir tavra sahip olmak,
• Sabırlı ve sakin kalıp süreç boyunca olumlu bir yaklaşıma sahip olmak,
• Karşı tarafın taleplerine saygı göstermek suretiyle talepleri öne sürmek,
• Avukat veya bir uzman desteğine başvurmak,

görüşmenin başarılı geçmesi adına verilebilecek tavsiyeler olacaktır.

ARABULUCULUK GÖRÜŞMESİ SONRASINDA ATILMASI GEREKEN ADIMLAR

Arabuluculuk görüşmesi sonrası iki senaryo gündeme gelebilir:

1. Anlaşma Sağlanması Durumunda Atılacak Adımlar

Taraflar arabuluculuk görüşmesi sonunda anlaşmaya varırsa arabulucu bu anlaşmayı yazılı hale getirir. Anlaşma metni tüm tarafların rızasına dayanmalı ve tarafların tüm taleplerini kapsamalıdır. Bu belge; taraflar ve kanuni temsilcileri/avukatlarınca, ayrıca arabulucu tarafından imzalanır. Anlaşmanın mahkeme kararı niteliği taşıyabilmesi için taraflardan en az birinin bu belgeyi yetkili mahkemeye götürüp onaylatması gerekir. Bu sayede anlaşma icra edilebilir hale gelir. Onaylanmış bir anlaşma belgesi, ilam niteliğinde belge sayılır ve gerektiğinde doğrudan icraya konulabilir.  Anlaşmaya riayet edilmediği takdirde, taraflardan biri mahkeme onaylı anlaşma belgesini icra takibine konu edebilir.

2. Anlaşma Sağlanmaması Durumunda Atılacak Adımlar

Arabuluculuk görüşmesi sonunda taraflar bir anlaşmaya varamazsa, arabulucu anlaşmama son tutanağı hazırlar. Bu tutanak taraflarca imzalanır. Ardından bu belge mahkemeye sunulmak üzere taraflara verilir. Arabuluculuk anlaşmazlıkla sonuçlanırsa, taraflar hukuki yollara başvurarak uyuşmazlığı mahkemeye taşıyabilir. Özellikle iş ve ticaret davaları gibi zorunlu arabuluculuk süreçlerinde, anlaşmaya varılamadığına dair son tutanağın dava dilekçesiyle birlikte mahkemeye sunulması gerekir. Bu sebeple mezkur tutanakların korunması gerekmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Arabulucu Nasıl İletişim Kurar?

Tarafsız, saygılı ve empatiye dayalı bir iletişim kurmalı. Tarafları tüm objektif bir şekilde dinler, açık iletişimi teşvik eder. Dinlemeye ve anlamaya yönelik bir iletişim dili kullanır, açık sorular sorarak tarafların duygu ve düşüncelerini net bir şekilde ifade etmelerini teşvik eder.

Arabulucu Önce Kimi Arar?

Prensip olarak süreci başlatan tarafla iletişime geçer. İlk olarak başvuru yapan tarafın bakış açısını dinledikten sonra, diğer tarafla iletişime geçerek sürece dair bilgilendirme yapar ve tarafları ortak bir zeminde bir araya getirmeye çalışır.

Arabulucu Taraf Tutar Mı?

Arabulucu tarafsız bir üçüncü kişi olarak hareket eder. Taraflardan birinin yanında veya karşısında bir tutum almaz; nihai amacı sadece uyuşmazlığı çözüme kavuşturmaktır.

Arabuluculuk Görüşmeleri Nerede Yapılır?

Genellikle arabuluculuk merkezlerinde veya tarafların üzerinde uzlaştığı uygun bir mekânda yapılır.

Arabuluculuk Görüşmesine Telefonla Katılabilir Mi?

Taraflarca kararlaştırılması veya arabulucunun bu imkanı sağlaması durumunda görüşme telefon veya görüntülü arama gibi yöntemlerle gerçekleşebilir; ancak yüz yüze görüşme tercih edilir, çünkü doğrudan iletişim anlaşmazlığın çözümünü kolaylaştırabilir.

Arabuluculuk Görüşmelerine 3. Kişi Katılabilir Mi?

Tarafların rızası varsa üçüncü kişiler arabuluculuk sürecine katılabilir. Üçüncü kişilerin katılımı, tarafların destek almasına ve sürecin daha sağlıklı ilerlemesine katkıda bulunabilir. Arabulucunun ve tarafların inisiyatifine bağlıdır.

Arabulucuya Soru Sorabilir Miyiz?

Arabulucuya süreçle ilgili her türlü soru sorulabilir. Taraflar arabulucunun rolü, sürecin işleyişi ve olası sonuçlarla ilgili bilgi almak için sorularını yöneltebilirler; arabulucu da sürecin her aşamasında şeffaf bilgilendirme politikası izlemelidir.

Arabulucuya Karşı Taraf Gelmezse Ne Olur?

Karşı taraf katılmazsa arabuluculuk süreci başlayamaz ve anlaşmaya varılamaz. Fakat bazı durumlarda tarafın mazereti varsa görüşme ertelenebilir veya başka bir zaman yeniden denenebilir.

Arabuluculuk Görüşmesi Kaç Gün Sürer?

Genellikle tek oturumda tamamlanabilir, ancak konunun karmaşıklığına bağlı olarak birden fazla oturum ile de sonuçlanabilir.

Arabuluculuk Sürecinde Avukat Bulundurmak Zorunlu Mudur?

Hukuki bir zorunluluk olmasa da avukat bulundurmak, tarafların haklarının daha iyi korunmasını sağlar. Özellikle hukuki açıdan karmaşık olan uyuşmazlıklarda avukatın varlığı süreci kolaylaştırabilir.

Arabuluculuk Sürecinde Avukat Bulunması Süreci Nasıl Etkiler?

Tarafların süreci hukuki açıdan daha bilinçli bir şekilde yürütmelerine olanak sağlar. Böylece görüşme sonrası varılan sonuç taraflar açısından daha tatmin edici ve kalıcı olacaktır.

A. Fettah Tüfekçi