Göçmen Kaçakçılığı – İnsan Ticareti Suçu ve Cezası Nedir?

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI VE İNSAN TİCARETİ SUÇU VE CEZASI TCK 79-80, 

Göçmen kaçakçılığı, Türk Ceza Kanunu’nun 79. Maddesinde yer almaktadır. Göçmen kaçakçılığı, bir maddi çıkar için yasadışı yollar ile bir insanın veya insan grubunun ülkeye giriş yapmasına veya ülkeden çıkmasına yol açılmasıdır. Uluslararası suçlar altında düzenlenen göçmen kaçakçılığı suçu temel olarak hem kamunun hem de uluslararası toplumun menfaatlerini korumaktadırlar. Bu suçta göçmenler hem mağdurun konumunda hem de suçun konusunu oluşturmalarından dolayı göçmenlerin vücut bütünlükleri ve temelde mal varlığı değerleri de bu suçla koruma altına alınmış durumdadır.

İnsan Ticareti Suçu ise Türk Ceza Kanunu 80. Maddesinde yer almaktadır. İnsan Ticareti suçunda bir kişiyi zorla çalıştırmak, zorla fuhuş yaptırmak, bir yere esir tutmak ya da bir kişiyi organlarının alınmasına mecbur bırakmak gibi yine faile fayda sağlayan birtakım hareketler vardır.

İnsan onuruyla bağdaşmayan insan ticareti suçu yalnızca Türk Ceza Kanunu’nda düzenlemekle kalmayıp mağdurun korunması için bu suçun mağdurlarına geçici süreliğine ikamet izninin verilmesi, 157 yardım hattı, Dışişleri Bakanlığı bünyesinde kurulan insan ticaretiyle mücadele gücü, İnsan Ticaretiyle Mücadele Ve Mağdurların Kurulmasıyla İlgili Yönetmelik, bakanlık genelgeleri gibi mağdurun korunması için mağdur odaklı başka yasal ve idari düzenlemeler de getirilmiştir. Bu bağlamda her iki suç tipi bireylerin hayatını tehlikeye atmakta hem de uluslararası toplumun menfaatlerini zedelemektedir. İnsan hakları ve sosyal sorunlar doldurmasının yanı sıra ekonomik ve politik istikrarsızlıklara da neden olabileceğinden dünya genelinde ciddi bir mücadele ve iş birliği gerektiren suç tipleri olarak öne çıkmaktadırlar.

Göçmen Kaçakçılığı – İnsan Ticareti Suçu ve Cezası Nedir?

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇU NEDİR?

Göçmen Kaçakçılığı Türk Ceza Kanunu 79.maddesinde kişiye ait menfaatleri ve ulusal/uluslararası topluma ait menfaatleri korumak anlamına birden fazla hukuki yararının korunmasına yönelik olarak, maddi bir çıkar için yasadışı yollarla bir insanın ülkeye girmesi veya ülkeden çıkarılmasını engellemeyi düzenleyen bir suç tipidir.

Unutulmamalıdır ki, suç teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi suç tamamlanmış halindeki gibi cezalandırılır. Bu suçunun işlenmesi için 3 hal söz konusudur:

1. Yabancının Yasa Dışı Yollar ile Ülke İçine Sokulması: Anayasal temeli vatandaş ülkeye girmekten alıkonulamamasından dolayı ve suçun konusunu vatandaş oluşturmadığından vatandaşın yasa dışı yollarla ülkeye girmesi halinde bu suç oluşmaz. Bu suç bağlamında gerçek anlamda ülkeyi esas almak gerekmektedir. Yabancının yasa dışı yollar ile ülke içine sokulması bağlamında yasa dışı yolla girmek Pasaport Kanunu ve 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunlarında düzenlenen şu şartlar sağlanmadığı takdirde olur:

• Ülkeye girişleri giriş kapılarından yapılması gerekmektedir.
• Pasaport veya bunun yerine geçen bir belge ile giriş yapılması gerekmektedir.
• Yabancılar ve uluslararası koruma kanununda düzenlenen ülkeye girişi yasaklı kişiler listesinden olmaması gerekmektedir.

2. Ülkeye Girmiş Olan Yabancı Şahsın Ülkede Kalmaya Devam Etmesinin Sağlanması: Suçun konusunun yabancı olmasından dolayı bir Türk vatandaşının yasadışı yollarla ülkede kalmasına izin verilmesi halinde bu suçtan bahsetmek mümkün değildir suçun konusunun mutlaka bir yabancı olması gerekir. Bu bağlamda yasal olarak ikamet belgesi almanın şartlarının sağlanıp sağlanmadığı önem kazanmaktadır. Bu suç tipi bakımından genellikle yasa dışı bir şekilde ülkede bulunan kişiye iş sağlanması gibi örneklerden söz etmek mümkündür. Bu suç yabancı ülkede kalmaya devam ettiği sürece fiilin icrasının devam etmesi sebebiyle mütemadi bir suçtur.

Ülkede kalmasına yönelik maddi yardımı, kolaylaştırıcı birtakım hareketler, ülkede kalmasına yönelik araç temin edilmesi gibi hareketler oluşturmaktadır.

3. Bir Türk Vatandaşının ya da Yabancı Şahsın Ülkeden Çıkışının Sağlanması: Suçun konusu hem yabancı hem Türk vatandaşı olabilir. Yasal olmayan yollarda yurtdışına çıkmasına olanak sağlama teriminden çıkış kapılarını kullanmadan, geçerli pasaport veya belge olmadan ülkeden çıkmaya çalışılmasını çıkarmak mümkündür. İmkân sağlayıcı hareketin yapılmasıyla suç tamamlanmaktadır. Burada da maddi yardım aranmaktadır.

Failin mutlaka mağdurun yanında o ülkeye girmesine veya çıkmasına gerek yoktur, burada önemli olan failin buna yönelik hareketlerde bulunmasıdır.

Maddelerden de anlaşılacağı üzere bu suç özel kast ile işlenir.

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN UNSURLARI

Suçun unsurları, suçun oluşabilmesi için gerekli olan temel bileşenlerdir. Suçun unsurlarını maddi unsurlar ve manevi unsurlar olmak üzere 2 başlıkta incelemek mümkündür. Suçun maddi unsurlarını; fail, mağdur, eylem, suçun konusu, illiyet bağı, suçun nitelikli unsurları oluşturmaktadır. Suçun manevi unsuru ise kast ve taksir olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Suçun unsurları konusunda daha fazla bilgiye erişmek için sitemizdeki diğer makalemize de göz atabilirsiniz.

Maddi unsurlar bağlamında suçun konusu göçmenler ve onların mal varlığı değerleridir. Göçmen kaçakçılığı özgü bir suç değildir herkes tarafından işlenebilir. Suçun mağduru göçmenlerdir.

Manevi unsurlar bağlamında göçmen kaçakçılığı suçu özel kast ile işlenmektedir. Türk Ceza Kanunu 79. Maddesi’ne göre suç işlenirken doğrudan veyahut dolaylı olarak bir maddi menfaat içermesi gerekmektedir. Örneğin insanlık dışı bir durum vardır ve yardımcı olmak amacıyla bir göçmen saklanır bu durumda göçmen kaçakçılığı suçundan bahsetmek mümkün değildir. Maddi yarar elde etme kastı suçun manevi unsuru olan kısımdır.

! Unutulmamalıdır ki bu suç teşebbüs halinde kalmış olsa dahi tamamlanmış gibi cezalandırılır.

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN MADDİ UNSURLARI

Suçun maddi unsurlarını; fail, mağdur, eylem, suçun konusu, illiyet bağı, suçun nitelikli unsurları oluşturmaktadır.

Suçun Konusu: Suçun icra hareketlerinin üzerinde gerçekleşeceği kişi veya şeydir. Bu suçta suçun konusu göçmenler ve onların mal varlığı değerleridir.

Fail: Göçmen kaçakçılığı özgü bir suç değildir dolayısıyla herkes tarafından işlenebilir. Failin bir kamu görevlisi olması ve kamu görevine ait araç ve gereçleri suçta kullanması halinde verilecek ceza TCK madde 266 gereğince artırılır.

Mağdur: Göçmenler hem mağdur hem de suçun konusunu teşkil etmektedir. Suçun mağduru göçmenlerdir.

Eylem:

            Hareket: Göçmen kaçakçılığı suçunun maddi unsurunu oluşturan hareketler,

• Bir yabancıyı yasal olmayan yollarla ülkeye sokmak
• Bir yabancının yasal olmayan şekilde ülkede kalmasına imkan sağlamak
• Türk vatandaşı veya yabancının yasal olmayan yollarla yurtdışına çıkmasına imkanlar sağlamaktır.

Göçmen kaçakçılığı suçu hareketin sayısı bakımından seçimlik hareketli bir suçtur. Bu seçimlik hareketlerin birden fazlasını gerçekleştirilmesi durumunda da tek bir suç oluşur. Suçu oluşturan fiillerin yöntemlere bakımından özelleştirilme yapılmadığından bu suç serbest hareketli bir suçtur.

        Netice: göçmen kaçakçılığı suçu soyut tehlike suçudur.

• Bir yabancıyı yasal olmayan yollarla ülkeye sokmak bakımından neticesi harekete bitişik ve ani suç niteliğindedir.
• Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkân sağlama bakımından Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmış olması yani sınırı geçmiş olmasına gerek yoktur. Önemli olan göçmenin yurt dışına çıkmasına imkan sağlayıcı hareketlerin yapılmış olmasıdır.
• Yabancının yasal olmayan yollardan ülkede kalmasına imkân sağlama bakımından suç mütemadi suç niteliğine bürünür.

Suça Etki Eden Nedenler: Göçmen kaçakçılığı suçunun birden fazla kişi tarafından birlikte veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hali daha fazla ceza verilmesini gerektiren nitelikli hal olarak düzenlenmiştir. Suçun, mağdurların; hayat bakımından bir tehlike oluşturması veya onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi halinde verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar artırılır.

Hukuka Aykırılık Unsuru: Göçmen kaçakçılığı suçu bakımından herhangi bir hukuka uygunluk sebebi söz konusu değildir.

SUÇUN HAREKET UNSURLARI

Bu suç seçimlik hareketli ve serbest hareketli bir suçtur.

         Göçmen kaçakçılığı suçunun serbest hareketli bir suç olmasının sebebi olarak suçun maddi unsurunu oluşturan aşağıdaki hareketlerden birinin gerçekleşmesi halinde suç işlenmiş sayılmaktadır:

• Bir yabancıyı yasal olmayan yollarla ülkeye sokmak
• Bir yabancının yasal olmayan şekilde ülkede kalmasına imkân sağlamak
• Türk vatandaşı veya yabancının yasal olmayan yollarla yurtdışına çıkmasına imkanlar sağlamaktır.

Göçmen kaçakçılığı suçunun kanuni tanımında suçu oluşturan fiillerin ne tür yöntemler kullanılarak gerçekleştireceği konusunda bir özelleştirme yapılmadığı için bu suç serbest hareketli bir suçtur.

Göçmen Kaçakçılığı – İnsan Ticareti Suçu ve Cezası Nedir

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN MANEVİ UNSURLARI

Suçun manevi unsurları kast ve taksirden oluşmaktadır. Kast, bir kişinin belirli bir eylemi bilerek ve isteyerek gerçekleştirmesi anlamına gelmektedir. Taksir, bir kişinin dikkatsizliği veya özensizlik sonucu istenmeyen bir sonucu meydana gelmesi durumudur.

Doğrudan veya dolaylı menfaat elde edilmesi gerektiğinden kasten işlenebilen bir suç olan göçmen kaçakçılığı suçu için özel kast aranmaktadır. Yalnızca ülkeye yasa dışı yollardan sokmayı istemesi değil failin bunun yanı sıra maddi menfaat elde etmeyi istemesi de gerekmektedir. Dolayısıyla bu suç bakımından olası kastla işlenmesi mümkün değildir.

Maddi menfaat elde etmek maksadından söz edildiğinden manevi menfaatler bu kapsama dahil değildir. Elde etme maksadı yeterlidir dolayısıyla somut olayda mutlaka maddi menfaatin elde edilmiş olmasına gerek yoktur. Maddi menfaati mutlaka haksız olması da gerekmez. Bu menfaat mutlaka mağdur tarafından temin edilmek zorunda değildir, üçüncü kişi tarafından da temin edilebilir. Temin edilecek kişinin mutlaka fail olmasına gerek yoktur, failin gösterdiği üçüncü kişi veya failin yakınına temin edilmiş olması da mümkündür.

ÖZEL KAST KAVRAMI VE GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞINA İLİŞKİN ÖZEL KAST

Bu suç bakımından genel kast yeterli değildir. Failin doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek özel kastı ile hareket etmiş olması gereklidir. Bir suç işlenirken suç olduğunun bilinmesinin yanında o suçu işlemek için bilinçli bir halde irade göstererek o suçu işlemek özel kast demektir.  Dolayısıyla suçun olası kastla işlenebilmesi mümkün değildir.  Burada da suçun manevi unsuru kasttır. Suçu işleyen kişi doğrudan ya da dolayı olarak menfaat sağlamak için bu suçu işlemektedir dolayısıyla özel kast ile suçu işlemektedir.

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ

Türk Ceza Kanunu’nun 79. Maddesinin 2. Ve 3. Fıkraları bu suçun nitelikli hallerini açıklamaktadır. Öncelikle Mağdurun hayatının tehlikeye atılmış olması veya mağdurun onur kırıcı, insanlık dışı bir muameleye maruz kalması suçu nitelikli hale getirir. Bu durumda verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar artırılır. Birden fazla kişi tarafından birlikte veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hali daha fazla ceza verilmesini gerektiren nitelikli hal olarak düzenlenmiştir.

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN TEŞEBBÜS HALİ

6008 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik neticesinde göçmen kaçakçılığı suçu bir teşebbüs suçu haline getirilmiştir. Göçmen kaçakçılığının teşebbüs aşamasında kalmış olması halinde suç tamamlanmış kabul edilecek ve tamamlanmış gibi cezalandırılacaktır.

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN ÖRGÜTLERLE BERABER İŞLENMESİ VE YARGITAYIN BU KONUDAKİ GÖRÜŞÜ

Birden fazla kişi tarafından birlikte veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde göçmen kaçakçılığı suçunun işlenmesi hali nitelikli hal olarak düzenlenmesi bir kişinin bir eyleminden dolayı sadece bir kez cezalandırılması anlamını taşıyan “non bis in idem” ilkesine uygunluğu tartışmalıdır. Bu ilke Ceza Hukukunda sıkça karşılaşılan bir kavramdır.

“18. Ceza Dairesi       2015/4 E., 2015/108 K. “İçtihat Metni”

MAHKEMESİ: Asliye Ceza Mahkemesi

SUÇLAR: Suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme ve üye olma, göçmen kaçakçılığı, resmi ve özel belgede sahtecilik, başkalarına ait kimlik bilgilerini kullanma

HÜKÜMLER: Sanıklar …, hakkında göçmen kaçakçılığı suçundan mahkûmiyet ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması,

Sanık … hakkında resmî belgede sahtecilik ve başkasına ait kimlik bilgilerini kullanma suçundan mahkûmiyet,

Sanık … hakkında göçmen kaçakçılığı suçundan mahkûmiyet,

Sanık … hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yönetme, göçmen kaçakçılığı, resmi ve özel belgede sahtecilik suçlarından mahkûmiyet,

Sanıklar …, hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yönetme ile göçmen kaçakçılığı suçundan mahkûmiyet,

Sanıklar …, hakkında suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma ve göçmen kaçakçılığı suçundan mahkûmiyet,

TEMYİZ EDENLER: Cumhuriyet savcısı, sanıklar … ve … müdafileri ile sanıklar …, ve … KARAR

Yerel Mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, başvurunun süresi ve kararın niteliği ile suç tarihine göre dosya görüşüldü:

22.11.2012 tarihli temyiz dilekçesinin reddine dair karar sanık …’a 23.11.2012 tarihinde usulüne uygun tebliğ edilmiş olmasına karşın, sanığın 16.01.2013 tarihinde CMK’nin 315/2. maddesinde öngörülen süreden sonra olan temyiz talebinin anılan Kanunun 317. maddesi gereğince REDDİNE,

Diğer sanıklar yönünden temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin esasına geçildi.

Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede;

1-         Sanıklar …, Mır

Jafar Hosseını (…), … hakkında göçmen kaçakçılığı suçundan kurulan hükümlere ilişkin

İncelemede; CMK’nın 231. maddesinin 5. bendi gereğince verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair karar aynı maddenin 12. bendi uyarınca itiraza tabi olup temyizinin mümkün bulunmadığı anlaşıldığından, tebliğnameye uygun olarak, Cumhuriyet savcısının temyiz davası isteği hakkında bir KARAR VERMEYE YER OLMADIĞINA ve anılan hükümler yönünden dosyanın incelenmeksizin karar mahkemesine GERİ GÖNDERİLMESİNE,

2-         Sanık … hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme ve göçmen kaçakçılığı ile sanıklar … ve … hakkında suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçlarından kurulan mahkûmiyet hükümlerinin incelenmesinde;

Göçmen kaçakçılığı suçunu işlemek amacıyla kurulan örgütün yöneticisi olan sanık … hakkında TCK’nın 205/5. maddesi uyarınca örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen tüm göçmen kaçakçılığı suçlarından mahkûmiyet kararının verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi aleyhe temiz olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.

Sanıklara yükletilen suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme, üye olma ve göçmen kaçakçılığı eylemleriyle ulaşılan çözümü haklı kılıcı zorunlu öğelerinin ve bu eylemlerin sanıklar tarafından işlendiğinin Kanuna uygun olarak yürütülen duruşma sonucu saptandığı, bütün kanıtlarla aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların temyiz denetimini

Sağlayacak biçimde ve eksiksiz sergilendiği, özleri değiştirilmeksizin tartışıldığı, vicdani kanının kesin, tutarlı ve çelişmeyen verilere dayandırıldığı,

Eylemlerin doğru olarak nitelendirildiği ve Kanunda öngörülen suç tiplerine uyduğu, Anlaşılmış ve ileri sürülen başkaca temyiz nedenleri yerinde görülmediği gibi hükmü etkileyecek oranda hukuka aykırılığa da rastlanmamıştır.

Ancak;

5237 sayılı TCK’nın 53/1-(c) maddesinde yer alan hak yoksunluğunun kapsamı açısından anılan Kanun maddesinin 3. fıkrası hükmünün gözetilmemesi,

Kanuna aykırı, sanıkların temyiz iddiaları bu nedenle yerinde ise de bu aykırılık, yeniden duruşma yapılmasına gerek olmaksızın düzeltilebilir nitelikte bir yanılgı olduğundan, temyiz edilen kararın açıklanan noktası tebliğnameye aykırı olarak, 5237 sayılı TCK’nın 53/1(c)

Maddesinde yer alan hak yoksunluğunun “sanıkların kendi altsoyu üzerindekilerle sınırlı olmak üzere” koşullu salıverilme tarihine kadar uygulanması biçiminde DÜZELTİLEREK başkaca yönleri Kanununa uygun bulunan hükümlerin, bu bağlamda ONANMASINA,

3-         Sanıklar … ve … hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme ve göçmen kaçakçılığı, sanık … hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme, göçmen kaçakçılığı, resmi ve özel belgede sahtecilik, sanıklar … ve … hakkında ise göçmen kaçakçılığı suçlarından hükmolunan mahkûmiyet hükümlerine ilişki temyizlere gelince;

a-Amaçlanan suçları işlemede kolaylık sağladığı için işlenmesi amaçlanan suçlar açısından hazırlık hareketi niteliğinde olan örgütün içinde yer alan faillerle örgüt arasında, örgütün idaresini kolaylaştıran ve örgütü ayakta tutup iş bölümü, süreklilik, disiplin gibi olguların sağlayıcısı olan hiyerarşik ilişkinin varlığının zorunlu olduğu, faillerin örgütteki konumlarına göre, yönetici veya üye olarak nitelendirilerek, örgütü sevk ve idare eden failin yönetici, örgütün amaçları doğrultusunda hiyerarşik yapısına dahil olan failin ise doğrudan örgüt üyesi olarak kabul edileceği nazara alındığında;

Oluş, iletişim tespit tutanakları ve tüm dosya kapsamına göre, sanıklar …, … ve …’ın göçmen kaçakçılığı suçunu işlemek amacıyla kurulmuş olan örgütü sevk ve idare ettiklerine ya da anılan örgütle organik bağ içerisinde olup hiyerarşik yapısına dahil olduklarına ve yine anılan örgütün faaliyeti kapsamında göçmen kaçakçılığı suçu işlediklerine dair kuşkudan

Uzak kesin ve inandırıcı kanıt elde edilemediği gözetilmeden, sanıklar … ve …’ın suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme ve göçmen kaçakçılığı suçlarından beraatleri yerine yazılı biçimde mahkumiyetlerine karar verilmesi,

b-10.12.2010 tarihli bilirkişi raporu içeriği de dikkate alındığında … adına düzenlenmiş “Schengen vizesi talep formu” ile “…Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti Vergi Levhasının özel belge niteliğinde olduğu ve özel belgede sahtecilik suçunun da sahte belgelerin kullanılması ile oluşacağı nazara alındığında, 25.08.2010 günü… Cumhuriyeti Büyükelçiliği önünde dava konusu belgeleri kullanmadan yakalandığı anlaşılan sanık …’ın unsurları oluşmayan

Sahtecilik suçlarından beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi, Kabule göre de;

Aynı tarihte ele geçen dava konusu belgelerin farklı tarihlerde düzenlendiğine dair kanıt bulunmadığı ve bu nedenle TCK’nın 44. maddesi de gözetilerek sahtecilik suçundan bir kez mahkûmiyet hükmü kurulması yerine yazılı biçimde iki kez mahkûmiyet hükmü kurulması,

C-Dosya kapsamına göre, sanık … hakkında mahkumiyetine konu 30.07.2010 tarihli göçmen kaçakçılığı eylemi nedeniyle… Asliye Ceza Mahkemesinin 2010/407 esasında, sanık … hakkında mahkumiyetine konu 23.07.2010 tarihli göçmen kaçakçılığı eylemi nedeniyle ….

Asliye Ceza Mahkemesinin 2010/577 esasında ayrıca yargılamaların da yapıldığının, sanık … hakkında ise mahkumiyetine konu 30.09.2010 tarihli göçmen kaçakçılığı eylemi nedeniyle … Cumhuriyet Başsavcılığının 2010/7963 sayılı hazırlık dosyası üzerinden soruşturmanın yürütüldüğünün anlaşılması karşısında, anılan dava ve soruşturmaların akıbeti araştırılarak aynı olaya ilişkin olup olmadığının belirlenmesi bakımından dosyaların aslı ya da onaylı sureti getirtilip incelendikten sonra mükerrer dava olup olmadığı araştırılıp sonucuna göre

Bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden eksik araştırma sonucu sanıklar … ve … hakkında göçmen kaçakçılığı suçundan yazılı biçimde mahkumiyet hükmü kurulması,

Kabule göre de;

Sanıklar … ve … hakkındaki göçmen kaçakçılığı suçlarının tarihi itibariyle, 25.07.2010 tarih ve 27652 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren 6008 sayılı Kanunun

6. maddesiyle değişik TCK’nın 79/1. maddesine eklenen cümle gereği sanıkların teşebbüs aşamasında kalan eylemlerinin tamamlanmış suç gibi cezalandırılmasının gerektiği gözetilmeden tayin olunan temel cezadan TCK’nın 35. maddesi uyarınca indirim yapılmak suretiyle sanıklar … ve … hakkında eksik ceza tayini,

Kanuna aykırı ve Cumhuriyet savcısı, sanıklar … müdafi ile sanıklar …, …, …, …’ın temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden, tebliğnamedeki düşünceye aykırı olarak, HÜKMÜN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 09/04/2015

Tarihinde oy birliğiyle karar verildi.”

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN SORUŞTURULMASI VE CEZASI

Görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Bu suç şikâyete bağlı bir suç değildir dolayısıyla soruşturma ve kovuşturma aşamaları re’sen yapılmaktadır.

Göçmen kaçakçılığı suçunun cezası üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile on bin güne kadar adli para cezasıdır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu suç teşebbüs halinde kalsa dahi tamamlanmış gibi ceza verilir. Aşağıdaki hallerde ise verilecek ceza arttırılır

Suçun mağduru için hayati tehlike oluşması, onur kırıcı insanlık dışı bir muameleye maruz kalması halinde ceza yarısından üçte ikisi kadar arttırılır.

Suçu işlemek için örgüt kurma kapsamına girmesi halinde verilecek ceza yarı oranınca arttırılır.

Göçmen kaçakçılığı suçu tüzel kişi faaliyeti içerisinde işlenir ise, tüzel kişiler için olan güvenlik tedbirleri uygulanır.

İNSAN TİCARETİ SUÇU NEDİR?

Türk Ceza Kanunu’nun 80. Maddesinde düzenlenmiştir. İnsan Ticareti suçu bir insanı zorla çalıştırmak, fuhuş yapmaya zorlamak, esir tutmak ve bunlara benzer eylemlere mecbur bırakmak olarak tanımlanabilir. Bunların yanında kadın veya çocuk kaçırmak kaçırılan insanların organlarını almaya mecbur bırakmak da insan ticareti suçu kapsamına girer. Mağdur tehdit şiddet ve benzeri yollar ile sonra iradesi kırılır ardından ise mağdur transfer edilir veya istemediği eylemleri yapmaya mecbur bırakılır.

İnsan onuruyla bağdaşmayan insan ticareti suçu yalnızca Türk Ceza Kanunu’nda düzenlemekle kalmayıp mağdurun korunması için bu suçun mağdurlarına geçici süreliğine ikamet izninin verilmesi, 157 yardım hattı, Dışişleri Bakanlığı bünyesinde kurulan insan ticaretiyle mücadele gücü, İnsan Ticaretiyle Mücadele Ve Mağdurların Kurulmasıyla İlgili Yönetmelik, bakanlık genelgeleri gibi mağdurun korunması için mağdur odaklı başka yasal ve idari düzenlemeler de getirilmiştir.

İNSAN TİCARETİ SUÇUNUN UNSURLARI

Suçun unsurlarını maddi unsurlar ve manevi unsurlar olmak üzere 2 başlıkta incelemek mümkündür. Suçun maddi unsurlarını; fail, mağdur, eylem, suçun konusu, illiyet bağı, suçun nitelikli unsurları oluşturmaktadır. Suçun manevi unsuru ise kast ve taksir olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Fail herkes olabilir. Suçun hukuki konusu insandır. Herkes bu suçun mağduru olabilir.

Bu suç da özel kast ile işlenmektedir. Madde metninden de “zorla çalıştırmak, zorla hizmet ettirmek…” gibi ifadelerden özel kast anlamı çıkmaktadır. Burada suçun gerçekleşmesi için fail madde metninde yer alan belirtilen amaçlarla hareket etmelidir. Nitekim anlaşılacağı üzere bu fiiller de faile maddi yarar sağlamaktadır. İnsan Ticareti suçunun işlenmesi için bazı araç fiiller kullanılır. Araç fiiller aşağıda yer verildiği gibidir:

• Mağdurun iradesini etkilemek amacıyla baskı, tehdit, şiddet, cebir uygulamak
• Nüfuzu kötüye kullanarak Mağdurun rızasını alma

Kandıracak hileli hareketler sergileyerek rıza almak

• Kişilerin çaresizliklerinden faydalanarak rızalarını almak

Göçmen Kaçakçılığı – İnsan Ticareti Suçu ve Cezası Nedir

İNSAN TİCARETİ SUÇUNUN MADDİ UNSURLARI

Suçun Hukuki Konusu: İnsandır.

Fail: özgü bir suç olmayıp herkes tarafından işlenebilecek bir suçtur. Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirine hükmolunur fakat tüzel kişi suç faili olarak kabul edilmez.

Mağdur: Herkes bu suçun mağdur olabilir. Mağdur 18 yaşından küçük ise tehdit, baskı, cebir, kandırma gibi araç filmlere başvurulmuş olmasa bile suç oluşacaktır. Ancak fail 18 yaşından büyük ise suçun oluşması için araç fiillerden en az birisinin varlığı gereklidir.

Eylem:

Hareket: Seçimlik hareketli bir suçtur ancak suçun oluşması için bu hareketlerden birinin gerçekleştirilmesinin yanı sıra araç fiiller olarak nitelendirilen bir takım fiillerin de gerçekleştirilmiş olması gerekir.

Netice: İnsan ticareti suçu netice açısından bir özellik arz etmez. Amaç fiiller ortaya çıktığı anda netice doğmuş sayılır. Suç ani suç olarak ya da mütemadi suç olarak ortaya çıkabilir. Örneğin insan ticareti suçu ülkeye sokmak şeklinde işlenirse suç ani suç niteliği taşırken, barındırmak şeklinde işlenirse mütemadi suç özelliği taşır.

Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru: Herhangi bir hukuka uygunluk sebebi söz konusu değildir.

İNSAN TİCARETİ SUÇUNUN HAREKET UNSURLARI

Seçimlik hareketli bir suçtur. Mağdura zorla yaptırılan hareketler seçimlik suçu oluşturur.

• Bir kişiyi ülkeye sokma veyahut ülkeden çıkarma
• Bir kişiyi yukarıda yer verilen amaçlar için kaçırmak
• Bir kimseyi yukarıda verilen amaçlar için bir yerden başka bir yere götürmek

Seçimi hareketli bir suç olduğundan bu hareketlerden birinin gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir bunların yanında araç fiiller olarak selendi diyebileceğimiz birtakım fiillerin de gerçekleşmiş olması gerekmektedir.

Araç fiiller:

• Tehdit, baskı, cebir veya şiddet uygulamak
• Nüfuzu kötüye kullanmak
• Kandırmak
• Kişiler üzerindeki denetim olanaklarından ve yer çaresizliklerini den yararlanarak rızalarını elde etmektir.

Amaç fiiller:

• Ülkeye sokmak veya ülkeden çıkarmak
• Tedarik etmek
• Kaçırmak
• Bir yerden diğer bir yere götürmek
• Sevk etmek
• Barındırmak

Amaç hareketlerin gerçekleştirilmesi amacıyla araç hareketlerin kullanılması sonucunda asıl hareketlerin gerçekleşmesiyle birlikte suç tamamlanır. Amaç hareketler manevi unsur için önemlidir. Fiil unsuru için araç hareketler ve asıl hareketler birlikte işlenmelidir. Bunun istisnası mağdurun 18 yaşından küçük olması halinde araç hareketleri gerek olmaması halidir.

İNSAN TİCARETİ SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ

İnsan ticareti suçu açısından nitelikli hal düzenlenmemiştir. Göçmen kaçakçılığını mağdurun gönüllülüğü varken insan ticaretinde araç hareketlerle sakatlanmış bir irade söz konusudur.

ÇOCUK TİCARETİ SUÇU (TCK-80/3)

Çocuk Ticareti, bu suçun özel bir halidir. On sekiz yaşını doldurmamış çocukları zorla çalıştırmak, çocukları hizmet ettirmek, fuhuşa zorlamak, esarete tabi tutmak, vücut organlarını vermeye zorlamak, kaçırmak, bir yerden başka bir yere götürmek, zorla barındırmak gibi eylemlerin gerçekleştirilmesidir. Bu eylemleri gerçekleştirmek için tehdit, cebir, baskı, şiddet, nüfuz kullanılması halinde TCK 80/1 gereği cezalandırılacaktır. Çocuklar açısından tehdit, şiddet, nüfusu kötüye kullanma gibi zorlayıcı hareketler yapılmasa dahi TCK 80/1 gereği cezalandırılır.

NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ İNSAN TİCARETİ SUÇU

TCK’ya göre suç teşkil eden bir fiil kastedilen eylemden daha ağır bir sonuca yol açarsa neticesi itibariyle ağırlaşmış suç gerçekleşir. Örneğin organ ve doku ticareti suçu, vücut dokunulmazlığına karşı suçlar arasında yer alır ve aynı zamanda organ ve doku ticareti suçunu meydana getirir. Organ ve doku ticareti suçu sonucu mağdur ölmüş ise kasten öldürme suçu hükümler uygulanır. Dolayısıyla neticesi sebebiyle ağırlaşmış bir suç haline gelir.

İNSAN TİCARETİ SUÇUNUN SORUŞTURULMASI VE CEZASI

Yetkili mahkeme, suçun işlendiği yer mahkemesi olacaktır. İnsan Ticareti Suçu cezası sekiz yıldan başlar ve on iki yıla kadar hapis cezasıdır. Suçun ceza üst sınırı on yıldan fazla olduğu için görevli mahkeme ağır ceza mahkemesidir.

İnsan ticarete suçunun soruşturma ve kovuşturması re’sen yapılmaktadır, şikayet şartı aranmamaktadır

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI VE İNSAN TİCARETİ SUÇUNUN FARKLARI

Aralarındaki en büyük fark rıza unsurudur. Göçmen kaçakçılığını mağdurun gönüllülüğü varken insan ticaretinde araç hareketlerle sakatlanmış bir irade söz konusudur

Göçmen kaçakçılığında sınır aşmak zorunlu bir unsurudur ancak insan ticaretinde zorunlu bir unsur değildir.

ÖRNEK YARGITAY KARARLARI

(Kapatılan)14. Ceza Dairesi    2012/3487 E., 2012/6660 K. “İçtihat Metni”

Çocuğun nitelikli cinsel istismarı, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, insan ticareti, fuhuş ve tehdit suçlarından sanıklar … ve … ile kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, insan ticareti, fuhuş ve tehdit suçlarından sanık …’in yapılan yargılamaları sonunda; … ve …’nin beden veya ruh sağlığını bozacak şekilde çocuğun basit cinsel istismarı suçundan ve diğer eylemlerinin kül halinde insan ticareti suçunu oluştuğunun kabulüyle bu suçtan mahkûmiyetlerine, sanık …’in kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, insan ticareti, fuhuş ve tehdit eylemlerinin kül halinde insan ticareti suçunu oluşturduğunun kabulüyle mahkûmiyetine dair         2. Ağır Ceza

Mahkemesinden verilen 14.10.2011 gün ve 2009/11 Esas, 2011/679 Karar sayılı hükümlerin süresi içinde Yargıtayca incelenmesi sanıklar müdafileri tarafından istenilmiş olduğundan,

dava evrakı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından tebliğname ile Daireye gönderilmekle incelenerek gereği düşünüldü:

Delillerle iddia ve savunma, duruşma göz önünde tutularak tahlil ve takdir edilmiş sübutu kabul olunan fiillerin unsurlarına uygun şekilde tavsif ve tatbikatları yapılmış bulunduğundan, yerinde görülmeyen sanıklar müdafilerinin temyiz itirazlarının reddiyle hükümlerin ONANMASINA, 12.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

SIKÇA SORULAN SORULAR

İnsan ticareti suçunun mağduru kimdir?

Mağdur, herkes olabilir. Kendini savunamayacak kişiler, zorla çalıştırılmaktadır veya hizmet ettirilmektedir veya fuhuş yapmaya zorlanmaktadır. Dolayısıyla mağdur suça ve zorlamaya maruz kalan kişidir.

İnsan ticareti suçu bağlı hareketli suç mu?

Bağlı hareketli bir suçtur. Kural olarak da icrai suçtur.

İnsan tacirleri ne demek?

İnsan taciri, zorla çalıştırma, hizmet ettirme, fuhuş yaptırma, esarete tabi tutma gibi istismar etme amaçlı bu tip eylemleri yapan; kaçırma, barındırma, bir yerden bir yere taşıma gibi eylemlerde bulunan kişidir.

İnsan ticareti suçu ne zaman tamamlanır?

Suçun tamamlanması için saikin gerçekleşmesi gerekmez. Maddede geçen araçların kullanılması (ülke dışına çıkarma, tedarik etme, kaçırma) hareketlenin yapılması yeterlidir.

İnsan ticareti mağduru Türk vatandaşı ve 18 yaş altındaki kişilere mağdur destek programı hangi kurum kuruluş tarafından sunulmaktadır?

Yabancılar iletişim merkezi 157, Polis imdat hattı 155 gibi hatalarla yardım talep edilebilir. Aile ve Sosyal Politikalar bakanlığı, mağdur destek programı çerçevesinde insan ticareti mağduru için sığınma evlerinde, güvenli evlerde barınma, sağlık, psikolojik, hukuk desteği gibi ve daha birçok imkân tanınmaktadır.

Göçmen kaçakçılığı suçunun cezası kaç yıl?

Üç-sekiz yıl arası hapis cezası ve on bin güne kadar adli para cezası yaptırımları vardır. Nitelikli hallerinde de verilen ceza yarı oranı veya ⅔ oranınca artmaktadır.

Göçmenler yakalanınca ne oluyor?

Yabancılar ve Koruma Kanunu uyarınca yakalanan Göçmenler hakkında,

1. Türkiye’yi terke davet
2. Sınır dışı etme kararı

kararlarından biri verilir. Sınır dışı edilen Göçmenler hakkında tahdit kodu girilir ve tekrar Türkiye’ye kaçak olarak girmeleri de engellenir.

Stj. Av. Fatma Melis Yaralı & Dilay Ergenç