Genel tatil UBGT ücreti dahil ücret belirlenmesi ve bu şekilde sözleşme yapılması yasal olarak mümkün değildir ve bu günlerde çalıştırılan işçilerin, çalışmaları karşılığında ek ücret alma hakkı bulunmaktadır. Ancak bazı işyerlerinde, UBGT ücreti dahil ücret belirlenmesi adı altında, genel tatil çalışmaları için gereken ek ücretler maaşa dahil edilmekte ve ayrı bir ödeme yapılmamaktadır. Bu uygulama yasal değildir ve işçi haklarını ihlal eder. Bu ve benzeri durumlara maruz kalan işçilerin haklı fesih yaparak tazminat alma imkanları bulunmaktadır. Bu makalede, UBGT ücreti dahil ücret belirlenmesinin neden yasal olmadığı, işçilerin bu durumdaki hakları ve işverenin yasal yükümlülükleri ele alınacaktır.
İÇİNDEKİLER
UBGT ÜCRETİ DAHİL ÜCRET BELİRLENMESİ NEDİR?
UBGT ücreti dahil ücret belirlenmesi, işverenin işçiye ödediği maaşa genel tatil günlerinde yapılan çalışmalara ait ücretleri de dahil ettiği bir uygulamadır. Örneğin, bir işveren, işçisine ödediği toplam maaşın UBGT ücretlerini de kapsadığını iddia edebilir. Ancak bu uygulama İş Kanunu’na aykırıdır. Genel tatil günlerinde yapılan çalışmaların karşılığı mutlaka ayrı bir ödeme olarak yapılmalıdır.
İşçinin ücreti belirlenirken, bu ücrete fazla çalışma ücretlerinin dahil edilmesi mümkündür. İşçinin maaşının yüksek belirlenmesi ve yılda 270 saatlik fazla çalışma süresiyle sınırlı olmak üzere, fazla mesai dahil ücret belirlenmesi caizdir. Ancak uygulamada UBGT dahil ücret belirlenme yoluna gidildiği de görülmektedir ki; işçinin dinlenme haklarından olan UBGT günlerinin peşinen ücrete dahil edilmesi kabul edilemez.
UBGT ücreti dahil maaş belirlenmesi
Kararın Önemi: UBGT ücreti dahil maaş belirlenemez.
Özet: Yargıtay, UBGT ücreti dahil maaş belirlenmesini hukuka aykırı bulmuştur.
Karar Metni: 9. Hukuk Dairesi Esas: 2018/2411 Karar: 2018/6965 Tarih: 29.03.2018
“…Diğer yandan şunu da belirtmek gerekir ki; Anayasal dinlenme hakkı kapsamında olan ve bu nedenle yasak çalışma kapsamına giren hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil çalışmalarının aylık ücrete dahil olduğu hakkındaki sözleşme hükmü geçersizdir…”
BU KONUDA SORUN YAŞIYORSANIZ İŞ HUKUKU AVUKATIMIZI ARAYARAK DETAYLI BİLGİ ALABİLİRSİNİZ
İŞ HUKUKU AVUKATA SOR
UBGT ÜCRETİ DAHİL ÜCRET BELİRLENMESİ NEDEN YASAL DEĞİLDİR?
1. İŞ KANUNU’NA AYKIRI
İş Kanunu, genel tatil günlerinde çalışan işçilere ek ücret ödenmesini zorunlu kılar. UBGT ücretleri maaşa dahil edilemez ve bu ücretlerin mutlaka ayrı bir şekilde ödenmesi gerekir. İşverenin bu ödemeyi maaşın bir parçası olarak göstermesi yasalara aykırıdır.
2. ŞEFFAFLIK İHLALİ
UBGT ücreti dahil ücret belirlenmesi, işçiye yapılan ödemelerin şeffaf olmamasına neden olur. İşçi, hangi ödemelerin genel tatil çalışmalarına ait olduğunu bilmediği için hak kaybına uğrayabilir.
3. ÜCRETİN TESPİTİNİ ZORLAŞTIRIR
UBGT ücretlerinin maaşa dahil edilmesi, işçinin hak ettiği ücretleri tespit etmesini zorlaştırır. Bu durum, işçi ve işveren arasında uyuşmazlıklara yol açabilir.
4. İŞÇİNİN HAK KAYBINA YOL AÇAR
UBGT ücretlerinin maaşa dahil edilmesi, işçinin genel tatil günlerinde yaptığı çalışmaların gerçek karşılığını almasını engeller ve bu durum açık bir hak kaybıdır.
GENEL TATİL ÜCRETLERİ NASIL ÖDENMELİDİR?
1. AYRI BİR KALEM OLARAK GÖSTERİLMELİDİR
UBGT günlerinde yapılan çalışmaların karşılığı olan ücretler, maaş bordrosunda ayrı bir kalem olarak belirtilmelidir.
2. KANUNİ ORANDA ÖDEME YAPILMALIDIR
Genel tatil günlerinde çalışan işçiye, bir günlük normal ücretine ek olarak bir günlük ücret daha ödenmelidir. Bu ödeme, toplam ücretin içine gizlenemez.
3. ZAMANINDA ÖDENMELİDİR
UBGT ücretleri, işçinin diğer ücretleriyle birlikte düzenli ve zamanında ödenmelidir.
UBGT ÜCRETİ DAHİL ÜCRET BELİRLENMESİNDE İŞÇİNİN HAKLARI
1. EK ÜCRET TALEP ETME HAKKI
İşçi, UBGT ücretlerinin maaşa dahil edilmesi durumunda, bu ücretlerin ayrı bir ödeme olarak yapılmasını talep edebilir.
2. İŞ MAHKEMESİNE BAŞVURU HAKKI
İşverenin UBGT ücretlerini ödememesi veya bu ücretleri maaşa dahil ederek gizlemesi durumunda işçi, İş Mahkemesi’ne başvurarak haklarını arayabilir.
3. HAKLI FESİH HAKKI
İş Kanunu’na göre, işverenin UBGT ücretlerini ödememesi, işçi için haklı fesih sebebi oluşturabilir. İşçi, bu durumda iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatı talep edebilir.
İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
1. UBGT ÜCRETLERİNİ AYRI ÖDEME
İşveren, genel tatil günlerinde çalışan işçilerin UBGT ücretlerini mutlaka ayrı bir şekilde ödemelidir.
2. MADDİ ŞEFFAFLIK SAĞLAMA
İşveren, işçiye ödediği tüm ücretlerin ayrıntılarını şeffaf bir şekilde belirtmeli ve UBGT ücretlerini maaş bordrosunda ayrı bir kalem olarak göstermelidir.
3. İŞÇİNİN HAKLARINA SAYGI GÖSTERME
İşveren, UBGT ücretleri konusunda işçinin haklarına saygı göstermeli ve yasalara uygun hareket etmelidir.
SONUÇ
Genel tatil (UBGT) ücreti dahil ücret belirlenmesi, İş Kanunu’na aykırıdır ve işçilerin haklarını ihlal eder. UBGT ücretlerinin maaşa dahil edilmesi yerine, bu ücretlerin ayrı bir ödeme olarak yapılması zorunludur. İşçiler, UBGT ücretlerini zamanında ve tam olarak almalı, işverenler ise yasal düzenlemelere uygun davranarak bu ödemeleri yapmalıdır. UBGT ücretlerinin doğru şekilde ödenmesi, işçi-işveren ilişkilerinin sağlıklı bir şekilde devam etmesi açısından kritik öneme sahiptir.
GENEL TATİL UBGT ÜCRETİ DAHİL ÜCRET BELİRLENMESİ
SIKÇA SORULAN SORULAR
1. UBGT ücreti dahil ücret belirlenmesi yasal mıdır?
Hayır, UBGT ücreti dahil ücret belirlenmesi yasal değildir. Genel tatil günlerinde çalışan işçiye ek ücret ödenmesi zorunludur.
2. Genel tatil günlerinde çalışan işçi ne kadar ücret alır?
İşçi, genel tatil gününde çalıştığında bir günlük normal ücretine ek olarak bir günlük ücret daha alır.
3. UBGT ücreti ödenmezse işçi ne yapabilir?
İşçi, UBGT ücretinin ödenmemesi durumunda İş Mahkemesi’ne başvurarak haklarını talep edebilir.
4. UBGT ücreti maaşa dahil edilebilir mi?
Hayır, UBGT ücreti maaşa dahil edilemez. Bu ücretler, ayrı bir kalem olarak ödenmelidir.
5. İşveren UBGT ücretini ödemezse ne olur?
İşveren, UBGT ücretlerini ödememesi durumunda hukuki yaptırımlarla karşılaşabilir ve işçiye geriye dönük olarak tüm ödemeleri yapmak zorunda kalır.
6. UBGT ücretinin ödenmemesi haklı fesih sebebi midir?
Evet, UBGT ücretlerinin ödenmemesi, işçi için haklı fesih sebebi oluşturur ve işçi bu durumda kıdem tazminatı talep edebilir.