Kapıcı Maaşı ve Hakları – İşverene Maliyeti

Kapıcı maaşı veya apartman/site görevlisi maaşı olarak nitelendirilen ilgili konutun duruma göre güvenlik, temizlik ve çeşitli ihtiyaçlarını giderme göreviyle yapılan işkolundaki kişiye verilen ücrettir. İmar Yönetmeliği kapsamında konutlara kapıcı bulundurma zorunluluğu getirilmiştir.

Kapıcı ve işveren ilişkisini İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku kapsamında değerlendirmek gerekir. Bu bakımdan kapıcı tarafından yerine getirilmesi gereken “işçinin yükümlülükleri” bulunurken aynı zamanda “işverenin yükümlülükleri” burada da geçerlidir. Kapıcı yerine getirdiği iş karşılığında kapıcı maaşı alırken aynı zamanda İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku kapsamında da kıdem/ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, sigortalı çalışma vb. İş Hukuku’nun getirdiği ayni ve maddi haklara da sahiptir.

KAPICI MAAŞI NEDİR?

Kapıcı maaşı, işvereni; konut işvereni ya da apartman yöneticisi (işveren vekili) olmak üzere iş sözleşmesine bağlı çalışan işçiye verilen maaştır. Günümüzde yaygın olarak apartman yöneticileri – kapıcı arasında bu ilişki kurulmaktadır. Belirli süresi 1 yıl ya da daha fazla olan iş akdinin yazılı olması zorunluluğu vardır. Yazılı iş akdinde kapıcı maaşının miktarı ve ödeme şekli açıkça yazılması gereken bir unsurdur.

KAPICI MAAŞI NASIL HESAPLANIR?

Kapıcı maaşının hesaplanmasında dikkate alınması gereken birden fazla unsur vardır. Konut Kapıcıları Yönetmeliği madde 8 vd. hükümlerince kapıcıya verilecek kapıcı maaşı, hafta tatili, yıllık ücretli izin İş Kanunu’nun ilgili hükümlerince ve gerekirse iş sözleşmesine göre düzenlenmektedir. Genel Tatil ve Ücreti konusunda Konut Kapıcıları Yönetmeliği madde 10 hükmünce kapıcı ve işveren arasındaki iş akdinde kanunen belirlenen bayram ve tatillerde çalışıp çalışmayacağı belirlenir ve ücreti buna göre ödenir. Kapıcı maaşı asgari ücretten az olamaz.

Kapıcıya konut verilmesi zorunlu olmamakla beraber, kapıcıya; görevi nedeniyle verilen konut için iş sözleşmesinin devamı süresince kira istenilememektedir. Ayrıca su, elektrik ve ısınma giderlerine kapıcının katılıp katılmayacağı ise kurulan sözleşmeyle belirlenmektedir.

2024 YILI KAPICI MAAŞLARI VE İŞVERENE MALİYETİ

2024 yılı için kapıcı maaşları kesin olarak bilinmemekle beraber günümüzde asgari ücret ile 30.000 TL arasında değişmektedir.

Kapıcı maaşının işverene maliyeti asgari ücret üzerinden hesaplanırsa şu şekildedir:

Asgari ücretle ilgili gerekli detaylara Asgari Ücret ve Bilinmesi Gereken Detaylar konumuzdan ulaşabilirsiniz.

KAPICI MAAŞI AVUKATA SOR

2024 YILI EMEKLİ KAPICI MAAŞLARI VE İŞVERENE MALİYETİ

2024 yılı içim emekli kapıcı maaşları vatandaşlar tarafından merak edilmektedir. Emekli kapıcı maaşı 2024 Temmuz ayında yapılan zamla beraber en düşük emekli maaşına denk olmak üzere 12.500 TL’dir. Emekli kapıcı maaşı hesaplanırken dikkate alınan unsurlar sigortalının çalıştığı süre ve prim ödeme gün sayısıdır. Kapıcının prim ödeme gün sayısıyla doğru orantılı olarak emekli maaşının miktarı artar.

Emekli kapıcı maaşının işverene maliyeti bakımından ise 2024 yılı itibariyle asgari ücret miktarında maaş alan emekli kapıcının işverene maliyeti 24.903,11 TL’dir. Emekli kapıcı için SGK işçi payı 1.500,19 TL iken işveren ise 4.500,56 TL pay ödemektedir.

KAPICI MAAŞINDA SGK VE VERGİ KESİNTİLERİ

Normal bir çalışanın maaşında SGK ve vergi kesintilerini saptayabilmek için öncelikle net ve brüt maaş kavramlarını incelemek gerekir. Brüt maaş, gelir vergisi ve sigorta prim ödemeleri gibi kesintilerin yapılmadan önceki halidir. Net maaş ise kesintiler dahil çalışanın eline geçen tam ücrettir.

Belirtilen Yargıtay kararında da değinildiği üzere normal bir çalışandan farklı olarak kapıcı maaşlarında; damga ve gelir vergisi alınmaz.

Kapıcı maaşındaki SGK ve vergi kesintileri şunlardır:

• Sosyal güvenlik (SGK) prim ödemeleri
• İşsizlik sigortası prim kesintisi (%1)

KAPICILARIN FAZLA MESAİ ÖDEMELERİ

Kapıcıların fazla mesai ödemeleri tartışmalı bir husustur. Kapıcıların konutta kendisine görevi itibariyle tesis edilen dairesi olduğu ve kapıcıların aralıklı olarak çalışma faaliyetini sürdürdüğü fazla mesai hesaplanırken göz önünde bulundurulur.  Yargıtay yerleşik içtihatlarında kapıcı çalışmasının normal yaşıntısı ile iç içe geçmesi durumunda fazla mesai çalışmasının olmadığını değerlendirmekle beraber kapıcılık görevlisi olarak yada apartman görevlisi olarak çalışanların kapıcılık yanında; kalorifercilik, temizlik işleri bahçıvanlık, sipariş teslimi, çöp toplama gibi ne gibi işler yaptığının tam olarak tespit edilmesi gerektiği bu konuda gerekirse keşif incelemesi yada yerinde inceleme yapılarak fazla mesai çalışmasının tespit edilmesini işaret etmiştir.:

“…tüm deliller birlikte değerlendirilerek gerekirse işyerinde uzman bilirkişi aracılığıyla keşif yapılarak fazla mesai alacağının varlığı saptanmalıdır.”

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi E.:2013/5250 K.: 2014/3825

Yakın tarihte ise Yargıtay, kömür kalorifer bulunmayan binada kapıcılık yapanlara ve çalışma koşullarının ispatlanamaması durumunda fazla mesai ücreti hakkında önemli bir karara imza atmıştır.:

“Kömür kaloriferli olmayan binada görev yapan ve sabah ve akşam servise dışında farklı görevler yaptığı ispatlanamayan konut kapıcısı için fazla çalışma ücretinden söz edilemez.”

Yargıtay 9.Hukuk Dairesi E.2021/7063 K.2021/11386

Fazla mesai çalışmasının ispat edilmesi halinde ödenmeyen fazla mesai alacaklarının 1,5 katı karşılığının da işverenden tahsilini istenebilmesi mümkündür.

KAPICILARIN TAZMİNAT MİKTARLARI HESAPLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Kapıcıların tazminat miktarları hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bu hususlar aynı zamanda İş Kanunu’na tabi işçiler için de geçerlidir. Bu hususlardan bazıları şunlardır:

• Kıdem tazminatı hesaplanırken giydirilmiş brüt ücret dikkate alınır. (Yol parası, ikramiye vb. yanlar dahil.)
• Kıdem tazminatına hak kazanılması için kapıcının istifa etmemesi gerekir.
• Kapıcı aynı işverene bağlı farklı yerlerde çalışırsa (aynı site yönetiminin işveren vekili olduğu farklı sitelerde) bu süreler kıdem tazminatı hesaplanırken birlikte hesap edilir.
• Kıdem tazminatı hesabında 2 aylık deneme süresi de dikkate alınır.
• Kıdem tazminatından damga vergisi kesintisi yapılmaması gerekmektedir.

Büromuzun ilgili makalesinden kapıcıların tazminat miktarlarının hesaplanması ve dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

KAPICILARIN HAKLARI VE ÇALIŞMA KOŞULLARI

Kapıcıların hakları, İş Kanunu’na tabi diğer işçilerle aynıdır. Kapıcılara bu durumda tanınan haklar emeklilik ve sağlık yardımı hakkı, fazla mesai ücretine hak kazanma hakkı, hafta izni hakkı, yıllık izin hakkı, gerekli şartlar sağlandığı takdirde ihbar ve kıdem tazminatı, doğum izni, işsizlik maaşı bu haklardan başlıcaları olmak üzere İş Kanunu’na tabi işçilere tanınan haklardan aynen kapıcılarda yararlanabilir.

Kapıcıların, çalışma koşulları bakımından da İş Kanunu’na tabi bir işçiden farkı yoktur. Kapıcı ve işveren arasında iş akdi kurulmalı ve temel hususların tamamı akitte yer almalıdır. Aynı zamanda İş Kanunu’na tabi diğer işçiler gibi kapıcıların da haftalık azami çalışma süresi 45 saattir ve 45 saatin aşılması halinde fazla çalışma ücreti ödenmelidir.

Önemle belirtmek gerekir ki ; kapıcı olarak çalışanın ister kısmi süreli ister tam zamanlı şekilde çalışması olsun, her iki çalışma türünde de kapıcının resmi ve dini bayramlarda 1 saat dahi çalışması UBGT ücretinin tamamına hak kazanmasını sağlar

Aynı şekilde kapıcının hafta tatilinde 1 saat dahi olsa çalışması durumunda da hafta tatili ücretinin tamamına hak kazanmaktadır. Haklarınız konusunda sorun yaşıyor iseniz iş hukuku avukatımız ile iletişime geçebilirsiniz.

KAPICI MAAŞI İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER

Kapıcı maaşları ile ilgili olarak birden fazla yasal düzenleme mevcuttur. Öncelikle kapıcılar da İş Kanunu’ndaki düzenleme tabi bir işçi niteliğinde olduğu için İş Kanunu madde 32 vd. “ücret” ile ilgili hükümler kapıcı maaşları hakkındaki temel nitelikteki bir yasal düzenlemedir.

Konut Kapıcıları Yönetmenliği madde 8 ise “ücret” ödemesinin İş Kanunu’nu hükümlerine göre yapıldığını ifade ederek, yine kapıcı maaşı hakkındaki temel düzenlemeye atıf yapmıştır.

KAPICI MAAŞI

SIKÇA SORULAN SORULAR

Kapıcı Net Maaşı Ne Kadar?

Kapıcı net maaşı; konutun, yapılacak işlerin niteliği ve çalışma düzenine göre birbirinden farklı olabilir. 2024 yılı için asgari ücret düzeyinde maaş miktarı olan bir kapıcının net maaşı 17.002,12 TL’dir. (2022 yılından itibaren asgari ücretten damga ve gelir vergisi muaf tutulmuş olduğundan)  Brüt maaşı 24.000 TL olan bir kapıcının ise net maaşı 24.000,00 TL düzeyindedir.

Emekli Kapıcı Çalışanın İşverene Maliyeti Ne Kadar?

Emekli kapıcı çalışan maaşının işverene maliyeti hesaplanırken Sosyal Güvenlik Destek Primi göz önünde bulundurur. Ekim 2008 tarihinden önce 4A (SSK sigortalı) /4B (BAĞ-KUR sigortalı /4C (Memur/Kamu görevlisi) sigorta girişi bulunan emekli kapıcı çalışan Sosyal Güvenlik Destek Primi ödemektedir. Emekli kapıcı çalışanın asgari ücret üzerinden işverene maliyeti tablodaki gibidir:

Eğer emekli çalışan kapıcı EYTli ise bu durumda EYT 5 Puan SGK İşveren Teşviki uygulanır ve işverene maaliyeti “1000 TL” daha düşük olacaktır. Bu durumda asgari ücret ile çalışan EYT ile emekli olan kapıcı çalışanın işverene maliyeti 23.903,11 TL olacaktır.

Kapıcı Elektrik Su Parası Öder Mi?

Kapıcının elektrik, su parası ödeyip ödemeyeceği konusu kapıcılarla ilgili mevzuat olan Konut Kapıcıları Yönetmenliği madde 13’te düzenlenmektedir. Hükümde kapıcının su, elektrik, ısınma ve sıcak su giderlerinin bir kısmına ya da bu gidere tamamen katılıp katılmayacağı iş akdinde belirlenir. Bu duruma göre kapıcı bu giderlerin bir kısmını ya da tamamını öder.

Yani aksine bir teamül yada anlaşma söz konusu değil ise kural olarak kapıcı dairesinin elektrik, su, ısınma gibi giderlerini kapıcının ödemesi gerekmektedir. Ancak aksi durumun her aşamada kararlaşıtırılabilmesi mümkündür.

Kapıcıya maaş yerine konutta kira vermeden oturma hakkı verilebilir mi?

Kapıcının kira bedeli almadan kapıcı dairesinde oturması suretiyle konutta kalması buna karşılık kapıcıya hiçbir ücretin ödenmemesi uygulamada çok sık görülen bir durumdur. Ancak bu durumda kapıcının ücretinin ödendiği kabul edilmez. Yani kapıcı dairesinde oturduğundan bahisle kapıcının maaş yani ücret alacağı olmadığını işveren iddia edemez.

Bu şekilde çalışan kapıcıların yani kapıcı dairesinde kalan ancak hiçbir ücret almadan çalışan kapıcıların dava yolu ile 5 yıllık zamanaşımı süresince işverenden ödenmeyen tüm ücret alacaklarını talep etme hakkı bulunmaktadır.

Ayrıca bu şekilde çalışan bir kapıcının giydirilmiş ücretine kira yardımı aldığı için kiralanan konutun kira değeri kadar ilave bir ücret yapılarak yada asgari ücretin ¼ oranında bir barınma yardımı ilave edilerek kapıcının giydirilmiş ücreti ile kiracının kıdem tazminatının hesaplanması gerekmektedir.

Kapıcının 1 Yıllık Tazminatı Ne Kadar?

Kapıcının 1 yıllık kıdem tazminatı hesaplanırken; kapıcının son ay aldığı giydirilmiş (net ücret+ikramiye vb. ekler) brüt ücreti ve çalışma süresi dikkate alınır. Giydirilmiş ücret derken burada işçiye ödenen ikramiye, yol parası, yemek ücreti vb. ekler de maaşın içine eklenir.

Örneğin 2023 Ekim’den beri bir apartmanda çalışmakta olan kapıcının 2024 Ekim tarihinde iş akdi apartman yönetimi tarafından sonlandırılırsa ve bu kapıcının giydirilmiş son brüt maaşı asgari maaş üzerinden 23.002,50 TL ise bu kişiye ödenecek kıdem tazminatı da 23.002,50 TL’dir.

İşçi Alacak ve Tazminat Türleri Nelerdir? yazımızdan tazminat türleri ve konu hakkındaki detaylı bilgiye erişebilirsiniz.

2024 Kapıcı Kıdem Tazminatı Ne Kadar?

Kıdem tazminatı, kapıcının çalıştığı işyerindeki çalışma süre ve koşullarına bağlı elde ettiği bir haktır. Kapıcının kıdem tazminatı hak kazanabilmesi için iş sözleşmesinin iki şartla bitmesi gereklidir.

• Asgari çalışma süresi (1 yıl)
• İşveren tarafından haklı sebep gösterilmeden kapıcının iş akdinin sonlanması.

Bu koşulları sağlayan kapıcının kıdem tazminatına hak kazandığını söyleyebiliriz. Kıdem tazminatı iş akdinin bitiminin akabinde ödenmelidir. 2024 yılı için kapıcı kıdem tazminatı hesabı ise şu şekilde yapılır:

Örneğin kapıcının ikramiye vb. yan maaş hakları da eklenerek giydirilmiş son brüt maaşı 23.002,50 TL ise kıdemiyle çarpılıp ödenir yani 1 yıllık kıdemi varsa 23.002,50 TL; 3 yıllık kıdemi varsa 69.007,50 TL kıdem tazminatı alacaktır.

Kapıcı Kira Öder Mi?

Kapıcıya görevi nedeniyle işveren tarafından bir daire tesis edilmesi zorunlu değildir. Kapıcıya şayet görevi nedeniyle bir daire tesis edilirse ilgili mevzuatlara uygun olarak asgari şartları sağlamalıdır.

Kapıcıya görevi sebebiyle verilen kapıcı dairesinden iş akdi süresince kira alınamaz.

Kapıcı Maaşı Neden Farklı?

Kapıcı maaşları arasında farklılıklar olabilmektedir. Apartmanın niteliği, büyüklüğü yahut site ve sitedeki ortak alanların niteliği ile iş yükü fazlalığı kapıcılar arasındaki maaş farklılıklarının temel sebebini oluşturur. Maaş noktasındaki farklılıklar şu noktalardan dolayı doğabilir:

• Konutun daire sayısı ve toplanan aidatın miktarı.
• Site / apartman konutları arasındaki iş yükü farklılıkları.
• Konutta yapılacak işin niteliği.
• Konuttaki ortak alanların sayısı ve ortak alanlardaki işlerin niteliği.
• Apartman yönetimi ve daire sahipleri arasında toplantıda verilen ortak karar.

Kapıcının Senelik İzni Kaç Gün?

Kapıcıların haklarından biri de anayasal bir hak olan “dinlenme hakkı”dır. Çalışanların sahip olduğu senelik izin hakkı kapıcıları da kapsamaktadır. Konut Kapıcıları Yönetmeliğinin ilgili hükmünce kapıcının senelik izni İş Kanunu’nun ilgili hükmüne tabidir.

Kapıcılar senelik ücretli izin hakkına çalışmaya başladığı gün itibariyle bir sene sonra hak kazanır ve bu süre içerisinde 2 aylık yasal deneme süresi de dahildir.

Kapıcının senelik izni, çalışmakta olduğu yerdeki hizmet süresine göre değişkenlik göstermektedir. Kanuni senelik izin süreleri asgaridir ve iş akdinde arttırılabilir.

Kanuni izin süreleri;

• Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara en az 14 gün
• Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara en az 20 gün
• On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara en az 26 gündür.

Kapıcıya Ev Vermek Zorunlu Mu?

Konut Kapıcıları Yönetmeliği’nin 13.maddesinde “Kapıcı konutu” düzenlenmiştir. İlgili madde kapsamında kapıcıya ev verme zorunluluğu bulunmamaktadır. Konut verildiği takdirde ise kapıcıya görevi nedeniyle verilen konut ilgili Kanun ve Yönetmenliğe uygun olmakla beraber, asgari şartları sağlamalıdır.

İş akdinin devam ettiği süre içerisinde, kapıcıdan, görevi için verilen kapıcı konutundan kira istenilememektedir.

Kapıcılar Resmî Tatilde Çalışır Mı?

2429 sayılı Kanun’da Ulusal Bayramlar ve Genel Tatiller düzenlenmektedir. Kapıcıların bu kanunda belirlenen “resmî tatillerde” çalışıp çalışmayacağı iş akdinde taraflar tarafından belirlenir.

Kapıcı Hafta Sonu Çalışır Mı?

Kapıcı hafta sonu hafta tatiline denk gelmiyorsa çalışır, hafta tatili ise çalışmaz. Bu apartman yönetimi ve kapıcı arasında anlaşılarak belirlenir. Konut Kapıları Yönetmenliği madde 8 hükmünce hafta tatili, “İş Kanunu ve sözleşme hükümlerine göre verilmektedir.” Bu hükme göre 7 gün içerisinde kapıcının 1 günlük haftalık yasal izni bulunmaktadır ve sözleşmede Cumartesi ya da Pazar günlerinden biri olarak belirlendiği takdirde hafta sonu o gün çalışmaz, yasal hafta iznini kullanır.

Kapıcının Asli Görevleri Nelerdir?

Kapıcının asli görevleri genel hatlarıyla;

Kapıcı Emekli İkramiyesini Kim Öder?

Kapıcının emekli ikramiyesi, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından emekliliğe hak kazanan kapıcıya ödenir. Emekli ikramiyesinin miktarının belirlenmesinde kapıcının çalışma süresi dikkate alınmaktadır.

Emekli ikramiyesi çalıştığı konutun apartman/site yönetimi tarafından karşılanmaktadır.

Konutun “ortak giderler” kalemi tarafından kapıcının emekli ikramiyesi karşılanır.

Kapıcı Tazminat Ve Sair İşçilik Alacaklarından Apartman Yönetimi Mi Kat Malikleri Mi Sorumlu?

Kapıcı olarak çalışan ve iş kanunu kapsamında hak edişi bulunan kıdem, ihbar tazminatı  fazla mesai, Ulusal bayram ve genel tatil, ücret, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti vs alacakları yönünden TÜM KAT MALİKLERİ kapıcının haklarından sorumludur. Kapıcının ödenmeyen haklarından apartman yönetimi yada yönetimi temsilen apartman yöneticisine de dava açılabilmesi mümkün olmakla beraber tüm kat malikleri kapıcının ödenmeyen alacakları yönünden sorumludur.

Erol Efe BAYEZİT